Ciekaw jestem opinii poradni, które z form:
– składać przysięgę przed kimś
– składać przysięgę wobec kogoś
– składać przysięgę komuś
– składać przysięgę na ręce kogoś
są poprawne, a które niepoprawne. WSPP nie informuje o składni tego zwrotu, podobnie jak dostępne mi słowniki frazeologiczne. W Potopie znalazłem „na ręce komendantów szwedzkich składać przysięgę na wierność nowemu panu”, ale we współczesnych aktach prawnych mowa o składaniu przysięgi wobec kogoś.
Łączę pozdrowienia.

Poproszę o wyjaśnienie, czy rzeczywiście nie należy, jak głosi obiegowa opinia, odpowiadać pytaniem na pytanie. Jeśli to prawda, to jakie są przeciwskazania dla takiej formy wypowiedzi, a kiedy można sobie na to pozwolić? Wydaje mi się, że nie jest rażącym uchybieniem językowym taki na przykład prosty dialog:

– I co sądzisz o mojej propozycji?
– Jakiej propozycji?

Co zatem o odpowiadaniu pytaniem na pytanie sądzą językoznawcy?
Pozdrawiam,
Maciej Szymański

Szanowna Poradnio
Czy zwrot radni opozycyjni jest zarezerwowany tylko dla prasy komercyjnej i prywatnej? Jako rzecznik prasowy zamieszczający informacje na stronie urzędowej spotkałem się z zarzutem radnego opozycyjnego, który uważa, że powyższy zwrot nie licuje z powagą oficjalnego tekstu i medium, jakim jest strona internetowa. Osobiście takie stanowisko uważam za hipokryzję językową, bowiem ww. zwrot i jego synonimy używane są powszechnie we wszystkich mediach. Proszę o opinię.

Ryszard

Szanowni Państwo,
Chcielibyśmy się dowiedzieć, czy istnieje hierarchia norm podawanych przez różne słowniki. Jako przykład niech posłuży wyraz satysfakcja.
Słownik języka polskiego pod red. Mieczysława Szymczaka (Warszawa 1999, t. 3, s. 171) podaje, że wyraz ten nie ma liczby mnogiej (blm). Nowy słownik ortograficzny oprac. przez Edwarda Polańskiego (Warszawa 2002, s. 698) nie odnotowuje liczby mnogiej. Z kolei Inny słownik języka polskiego pod red. Mirosława Bańko (Warszawa 2000, t. 2, s. 551) podaje wprost: lm: M -cje, D -cji. Wątpliwości nie rozwiewa Nowy słownik poprawnej polszczyzny pod red. Andrzeja Markowskiego (Warszawa 2002, s. 900), który pod hasłem satysfakcja zamieszcza skrót zwykle blm. Nadmienimy tylko, że wszystkie słownik zostały wydane przez PWN. Któremu więc słownikowi należy zaufać? I czy satysfakcja ma liczbę mnogą? Usatysfakcjonuje nas tylko pełna i jednoznaczna odpowiedź.
Pozdrawiamy.
Redakcja historii Gdańskiego Wydawnictwa Oświatowego

Szanowni Państwo,

czy słowa rozglądnąć się, wyglądnąć i przyglądnąć się są błędem? Spotkałam się z opinią, że w zdaniu:  Rozglądnął się po pokoju powinno być rozejrzał się, i dalej: wyjrzał, przyjrzał się? Niektórzy wytykają takie błędy w książkach. Czy słusznie?

Pozdrawiam

Czytelniczka

Chciałbym poznać Państwa pogląd odnośnie do statusu czy też obecnego znaczenia wyrazu salon. Dzisiaj najczęściej jest on używany do nazywania pokoju gościnnego w mieszkaniu. Znajomi kupują mieszkania i za każdym razem pojawia się w ich wypowiedziach wyraz salon („salon z aneksem kuchennym”, „jak urządziłeś salon?”, „ile metrów ma twój salon?”). Dzisiaj na kursie francuskiego tłumaczyliśmy nazwy pomieszczeń w mieszkaniu. Kiedy zwróciłem prowadzącej i grupie uwagę, że w większości mieszkań są raczej pokoje gościnne, ewentualnie dzienne (kiedyś mówiło się pokój stołowy, na przykład moi rodzice tak mówili), że na salon niewiele osób może sobie pozwolić, choćby z racji niewielkiego metrażu tegoż pomieszczenia – to spotkałem się z reakcją lekkiego niedowierzania. ISJP potwierdza moje stanowisko. USJP (w porównaniu do ISJP) odżegnuje się trochę od tradycyjnego znaczenia tego słowa i nadaje mu bardziej powszechny charakter (czyżby pod wpływem mody językowej?). Być może jestem przewrażliwiony na punkcie maksymy „odpowiednie dać rzeczy słowo”, ale jeśli przeciętne polskie mieszkanie będzie wyposażone w salon (może w salonie czujemy się lepiej lub bardziej dowartościowani), to jak nazwać pomieszczenia, które istotnie zasługują na to miano? Moim zdaniem jest to nadal nadużycie, a bezrefleksyjne powtarzanie za kimś słów czy wyrażeń modnych – cokolwiek smutne.

Czy można spełniać rolę?

Dzień dobry,
jak powinno się pisać nazwy klas i typów okrętów (np. Mistral) oraz rodzajów uzbrojenia, pocisków itp. (np. Grad), kiedy używamy ich jako synonimów rzeczowników pospolitych? Chodzi mi o takie przykłady jak: „Rosja chce Mistrali/mistrali albo zwrotu pieniędzy”, „Celują w nas nie tylko z Gradów/gradów”. Czy obowiązuje tu reguła 20.10.1 z Zasad pisowni, czyli zapis małą literą? Spotkałam się z opiniami, że w literaturze tematycznej zawsze występuje zapis wielka literą.

Szanowni Państwo,
zetknęłam się właśnie z sytuacją, w której nie wiem, jakie przyjąć rozwiązanie – dlatego zwracam się do Państwa z prośbą o opinię. Chodzi mianowicie o zapis tytułu czasopisma Studia z Zakresu Pracy i Polityki Społecznej. Problem polega na tym, że na stronie tegoż rocznika jego tytuł zapisywany jest wszędzie małymi literami (Studia z zakresu pracy i polityki społecznej). Jaki, wobec tego, zapis powinnam przyjąć – zgodny z zasadami językowymi czy wolą twórców periodyku?

Nowy słownik ortograficzny PWN podaje, że samochód marki Škoda to skoda albo škoda, a wariantywne formy dopełniacza liczby mnogiej to skod a. skód oraz škod a. škód. W pewnym słowniku podano, że samochód marki Škoda to szkoda (tak zalecono wymawiać wyraz škoda w poradni na stronie https://rjp.pan.pl), ale nie zaznaczono, jak powinien wyglądać dopełniacz liczby mnogiej. Czy można więc, analogicznie za NSO PWN, używać form szkod a. szkód? Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam.