PWN
  • złożony przyimek na początku zdań względnych
    28.05.2013
    28.05.2013
    Szanowni Państwo!
    Proszę o interpretację cytatu z Wielkiego słownika poprawnej polszczyzny PWN (2006): „Zaimek który […] może być poprzedzony tylko przyimkiem lub wyrażeniem przyimkowym: za pomocą, na podstawie, na mocy, w braku, w razie”.
    Czy traktować to wyszczególnienie jako listę zamkniętą i pisać np. w którego skład wchodził (zamiast: w skład którego wchodził), w których wypadku (zamiast: w wypadku których), w którego ramach (zamiast: w ramach którego) itp.?
  • zły czy Zły?
    26.11.2004
    26.11.2004
    Często spotykanym synonimem szatana jest ZŁY. Czy należy ten wyraz pisać małą czy dużą literą? Skoro szatan, diabeł, bies piszemy literą małą, to i zły powinno się też tak pisać. Nie jest to przecież imię własne szatana, jak na przykład Lucyfer czy Belzebub.
    Proszę o wyjaśnienie.
    Halina Mastalska
  • zmatowiony
    3.01.2007
    3.01.2007
    Dzień dobry,
    chciałam zapytać, jak wygląda imiesłów przymiotnikowy bierny od czasownika matowieć. Nie istnieje forma zmatowiony?
    Pozdrawiam
    Magdalena Wodyńska
  • zmiany w słowniku ortograficznym
    24.01.2011
    24.01.2011
    Słownik ortograficzny PWN z 2003 podaje: Popielec (ale: środa popielcowa – [70] nazwy świąt dużą literą w odróżnieniu od ich nazw opisowych). Słownik z 2010: Środa Popielcowa – bez rozróżnienia. Popielec to nie święto! To 1. dzień Wielkiego Postu – duża litera ma sens. Natomiast środa popielcowa to bardziej nazwa opisowa? Czym zatem tłumaczyć zmianę zapisu środy popielcowej z małej na dużą literę? Takie zmiany wprowadzają zamieszanie. Co z tymi, którzy nie kupują nowych wydań słowników?
    Pozdrawiam
  • z miejsca – czy potoczne?
    11.12.2013
    11.12.2013
    Dzień dobry,
    czy wyrażenie z miejsca w znaczeniu 'od razu, natychmiast' jest potoczne? Czy można go używać w tekstach oficjalnych?
    Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam.
  • Zmieniło się?
    31.01.2009
    31.01.2009
    Szanowni Państwo!
    Chodzi mi o słowo dealer. W szkole handlowej uczono mnie, że to element pewnej struktury: producent – dealer – hurtownik – detalista (sklep) – klient. Według Państwa definicji słownikowej jest to w zasadzie każdy handlowiec. W potocznej i powszechnej polszczyźnie to każdy sprzedawca samochodów oraz uliczny (detaliczny) sprzedawca narkotyków. Dealer nie prowadzi sprzedaży detalicznej! To jak to w końcu jest? Źle mnie uczono? Zmieniło się?
  • Z miłą chęcią
    17.12.2006
    17.12.2006
    Dzień dobry.
    Interesuje mnie kwestia, czy poprawnym jest sformułowanie z miłą chęcią. Czy rzeczywiście chęć może być miła? Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Z poważaniem,
    Jakub Mrozowski
  • z motyką na słońce
    24.10.2013
    24.10.2013
    W angielskim istnieje bardzo przydatne wyrażenie idiomatyczne bite off more than you can chew, które dosłownie oznacza 'ugryźć więcej niż da się przełknąć' i używane jest w kontekście przerostu ambicji nad możliwościami. Czy Szanowna Poradnia ma pomysł na równie obrazowe tłumaczenie? Najlepiej z zachowaniem elementu żarłoczności.
    Z góry dziękuję za wszelkie pomysły.
    Dorota
    PS Wiem, że nie można, ale rzadko mam okazję: przymiotnik od cara to carski. A od carycy też?
  • zmysłowo-ruchowy
    9.05.2007
    9.05.2007
    Wielki słownik wyrazów obcych i jego poprzednik, Nowy słownik wyrazów obcych, podają, że synonimem słowa sensomotoryczny jest wyraz zmysłoworuchowy. Czy nie powinno być zmysłowo-ruchowy?
    Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam.
  • zmyślone fakty

    29.03.2014
    29.03.2014

    W https://sjp.pwn.pl/ można przeczytać, że konfabulacja to „podawanie zmyślonych faktów” albo „też: taki zmyślony fakt”. Proszę o skomentowanie wyrażenia zmyślony fakt. Czy to oksymoron i czy jako taki powinien był znaleźć się w słownikowej definicji? Czy można pójść dalej i mówić o „fikcyjnych faktach”?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego