-
ziemia i księżyc24.04.200624.04.2006Dlaczego w związku frazeologicznym wyglądać jak księżyc w pełni wyraz księżyc pisze się małą literą? Przecież wiadomo, że chodzi tu o naturalnego satelitę Ziemi, a nie o księżyc innej planety?
Dlaczego w PWN-owskim słowniku języka polskiego w przykładzie powierzchnia, wnętrze ziemi jest ziemi, nie zaś Ziemi, skoro ewidentnie odnosi się to do naszej planety? -
ziemia kłodzka4.03.20094.03.2009Geografowie Uniwersytetu Wrocławskiego piszą Ziemia Kłodzka zamiast ziemia kłodzka. Jaka pisownia jest poprawna? Proszę o odpowiedź.
Ewa Magierowska -
Zinowjew23.06.201223.06.2012Rosyjskie nazwisko Зиновьев w WSO PWN zostało przetranskrybowane jako Zinowiew. Dlaczego jednak nie Zinowjew, skoro е występuje po znaku miękkim? Ten sam słownik odnotowuje przecież także nazwisko Sołowjow (ros. Соловьёв), w którym zgodnie z regułą [308] litera ё poprzedzona znakiem miękkim została oddana przez jo, nie zaś io.
-
ziuziać
16.10.202316.10.2023Dzień dobry,
jaka jest etymologia słowa ziuziać? W mojej rodzinie od pokoleń mówi się tak do dzieci, aby spały ("Ziuziaj!"). Jeśli chodzi o uzus, Internet wskazuje jedynie kołysankę z ciechanowskiego przytoczoną przez Jadwigę Milewską w miesięczniku Wisła (1901 r.), jednak kontekst jest mniej pieszczotliwy:
"Oj ziuziaj mi, ziuziaj, ty podły bachorze/ Com ja cie nalazła, osiwając zboze /Oj ziuziaj-ze, ziuziaj, choć na goły ziemi, Marne mas przy sobie (lub: mama cie kołyse".
-
Zlatynizowane hellenizmy3.10.20163.10.2016Dlaczego nie mamy dziś musejonów, nie mówimy o bitwie pod Aktionem czy o tym że stolicą Cesarstwa Wschodniorzymskiego był Bizantion (przemianowany przez cesarza Konstantyna Wielkiego na Konstantynopol), a zamiast tego mamy muzea, mówimy o Akcjum i Bizancjum? Czy zachodzi taka ogólna prawidłowość, że grecka końcówka -on jest zamieniana na łacińskie -um?
-
z łącznikiem czy bez?8.10.20138.10.2013Dlaczego baby-sitter pisze się z łącznikiem? A skąd różnica w pisowni cocktail-bar i cocktail party?
-
złodziejosa okulosa29.04.200929.04.2009Dzień dobry,
w moim domu (Małopolska) w prima aprilis po udanym okłamaniu osoby mówi się złodziejosa okulosa. Ciekawi mnie, co to znaczy i skąd wzięło się takie powiedzenie.
Dziękuję. -
złota reguła29.12.200629.12.2006Czy błędem jest napisanie wielkimi literami określenia Złota Reguła w odniesieniu do słynnej zasady wyrażonej przez Jezusa w Kazaniu na Górze (Mateusza 7, werset 12)? Niektórzy argumentują, że tylko pierwsza [litera] może być duża, ale Słownik poprawnej polszczyzny prof. Doroszewskiego (PWN, 1980) na s. 305 zdaje się akceptować pisanie dużymi literami ze względów uczuciowych i grzecznościowych i dopuszcza znaczną swobodę.
-
złote runo13.02.200713.02.2007Szanowni Państwo,
bardzo proszę o wyjaśnienie znaczenia frazeologizmu pochodzenia mitologicznego wyprawa po złote runo.
Łączę pozdrowienia
Krystyna B. -
złożenia wieloczonowe7.10.20127.10.2012Mam problem z połączeniem członów: społeczno-, senso- i motoryczny. Piszemy: staro-cerkiewno-słowiański i supereksdziewczyna (i jak sądzę: cerkiewnopostsłowiański i postcerkiewnosłowiański). Wydaje mi się, że cząstkę senso- należy traktować tak samo jak sensoryczno-, a nie np. przedrostek samo post-, więc napiszemy: społeczno-senso(ryczno)-motoryczny, niezależnie od tego, czy chodzi o sens: 'motoryczny pod wpływem zmysłów i otoczenia' czy 'zmysłowo-ruchowy o charakterze społecznym'. Czy mam rację?