T.T.
  • Kogo obowiązują przepisy?

    20.10.2020
    20.10.2020

    Witam,

    Która forma jest prawidłowa (zalecana), a która nie?

    a) Przepisy obowiązują dla pojazdów o dmc > 3,5 t.

    b) Przepisy obowiązują pojazdy o dmc > 3,5 t.


    Pozdrawiam

  • Kreisleriana
    18.10.2005
    18.10.2005
    Szanowni Państwo,
    Robert Schumann pod wpływem opowiadań E.T.A. Hoffmanna, który pisał pod pseudonimem Johannes Kreisler, stworzył cykl miniatur zatytułowany Kreisleriana op. 16 (pisownia oryginalna). W świadomości wielu Polaków cykl ten egzystuje jako ta Kreisleriana (ponieważ ma końcówkę -a), lub te Kraisleriana (ponieważ jest ich w cyklu osiem). Czy można ten tytuł odmieniać i powiedzieć np., że ogniwo tego cyklu to Kraisleriano, skoro myśli się o Kraislerianach?
    Grzegorz Słomczyński
  • Kropka na końcu skrótowca
    15.05.2020
    15.05.2020
    „Skrótem wyrażenia pleno titulo jest P.T. Andrzej… Ponoć mądry, ale tego nie wie.”
    Dwie kropki (druga zamykająca zdanie), wyglądałyby dziwnie, choć z czasem oko by przywykło…
    Redagując, można lub należy takie miejsca zmienić na jednoznaczne. Ale co, jeśli to nie tekst do spr. przed drukiem przez innych, a np. szybki e-mail handlowy? Czy dop. jest kropka po „P.T.”, oznaczająca koniec całego zdania ort., jako wyjątek w takich miejscach? „Profesor to prof. Kowalski: ponoć mądry, ale tego nie wie”.
  • kto jako ktoś
    12.09.2005
    12.09.2005
    Witam!
    Czasem w słownikach można spotkać, że zamiast wyrazu kogoś jest kogo, np: „indagacja (…) wypytywanie się, dopytywanie się; badanie kogo”. Zastanawiam się, czy też w mowie potocznej mogę tak mówić: nie kogoś, ale kogo, np.: „Wziąłem i wyszarpałem kogo za włosy”.
    Jakub
  • Mieszkaniec Nieporętu
    20.12.2018
    20.12.2018
    Szanowna Pani Profesor!
    Bardzo proszę o pomoc w rozwiązaniu językowego dylematu dotyczącego nazwy mieszkańca Nieporętu. Jedyną forma, jaką znalazłam w słowniku, jest nieporęcianin ("Słownik ortograficzny” pod red. T. Karpowicza 2005), jednak wśród mieszkańców Nieporętu rozgorzał spór, a jego stronami są zwolennicy nazw nieporętczak i nieporęciak.

    Z wyrazami szacunku
    Anna Tomaszewska
  • milicjant u Korczaka

    3.10.2023
    3.10.2023

    Szanowni Państwo,

    zauważyłem, że Janusz Korczak w swoich powieściach używa często na określenie policjanta wyrazu "milicjant", np. "Zawołam milicjanta i każę pana aresztować, że pan awantury w tramwaju wyrabia" ("Kiedy znów będę mały"), "milicjant wręczył Dżekowi wezwanie z komisariatu" ("Bankructwo małego Dżeka"). Czy rzeczywiście już przed wojną oba te wyrazy mogły być w zamiennym użyciu?

  • morowy
    1.03.2014
    1.03.2014
    Szanowni Państwo,
    zastanawia mnie, w jaki sposób słowo morowy z nacechowanego negatywnie zyskało dzisiejsze pozytywne znaczenie. Niestety nie udało mi się nigdzie znaleźć informacji na ten temat, być może mogliby Państwo pomóc?
    Z wyrazami szacunku
  • naczekać – naczekiwać

    5.03.2024
    5.03.2024

    Szanowni Państwo, czy w polskim języku występuje słowo naczekiwać? Ja osobiście zdumiałam się, jak je przeczytałam na jednej ze stron internetowych.

    Z szacunkiem dla Państwa pracy

    Krystyna

  • „Najtrudniejsza sprawa ortograficzna”
    11.03.2020
    11.03.2020
    W ramach reformy pisowni w 1936 r. postanowiono, że wyrazy w rodzaju Maria należy pisać przez i, a nie przez j, jak wcześniej (Marja). Zamiana litery i na j nie objęła wyrazów, w których j występowało po literach po c, s, z – zapewne dlatego, aby ludzie nie czytali zbitek zi, ci oraz si jako [ż], [ć] i [ś]. W wyniku tej decyzji pisownia mniej odzwierciedla język mówiony. Dlaczego w takim razie ją wprowadzono i czy planuje się jej wycofanie?
  • Na zarnach sie mełło bez wojne
    22.01.2010
    22.01.2010
    Witam,
    spotykam się czasem z użyciem słowa bez w znaczeniu 'przez' (np. „Nie spałem bez całą noc”). Czy to regionalizm? Skąd pochodzi i czy jest bardzo rozpowszechniony? Czy jest dopuszczalny?
    Dziękuję za odpowiedź.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego