-
Dlaczego państwo to państwo?
27.03.202127.03.2021Jako historyka i polonisty zastanawia mnie pochodzenie słowa państwo, zwłaszcza w kontekście dwuznaczności tego słowa. Mówimy przecież państwo Kowalscy, ale i państwem jest Polska. Dlaczego tak jest?
-
Do tropicieli pleonazmów21.07.201021.07.2010Szanowna Poradnio!
W Uniwersalnym Słowniku Języka Polskiego pod hasłem akcja czytam: „ciąg następujących po sobie zdarzeń w powieści…”. W związku z tym nasunęło mi się pytanie: czy wyrażenie ciąg następujących po sobie…, które zresztą jest dość popularne, nie ma przypadkiem znamion pleonazmu? Przecież z definicji ciągu wynika, że zdarzenia, które go tworzą, następują po sobie. Może lepiej napisać: ciąg zdarzeń lub zespół następujących po sobie zdarzeń? -
dzielenie wyrazów14.06.200214.06.2002Czy mogliby mi Państwo wyjaśnić, jakimi kryteriami kierowali się twórcy Słownika ortograficznego PWN (pod red. prof. Polańskiego, dzielenie wyrazów Marek Łaziński, rok 2002) przy dzieleniu następujących słów: odes-sać, ale już wy-ssać (s. 877), po-ssać (s. 585)? Podobne wrażenie niejasności odnoszę przy dzieleniu przedrostka anty- (w którym – domyślam się – wyodrębniono stare greckie zaprzeczenie a(n), wikłając dotychczasowe kryteria dzielenia), np. an-tyciało.
Z poważaniem i podziękowaniem
Edward Niespodziewany
-
figiel24.06.200224.06.2002W ostatnim pana telewizyjnym wystąpieniu na sam koniec użył pan profesor zwrotu (cyt.): „Mam pewne zrozumienie dla takich figlów”. I tu pytanie, czy to też był figiel, czy może profesorski lapsus, bo mnie uczyli, że poprawnie raczej powinno być dla takich figli.
Z pozdrowieniem,
Wacek Biliński -
Forma orzeczenia przy podmiocie szeregowym
22.01.202122.01.2021Zastanawia mnie, jaka powinna być forma czasownika w takim zdaniu:
"Czasami któreś z dziadków, ciocia, wujek albo bliski przyjaciel mogą/może nauczyć was serdecznego stosunku do samych siebie". Będę wdzięczna za odpowiedź. Często spotykam podobne przypadki i za każdym razem się waham.
-
istoty mitologiczne17.01.200317.01.2003Przeczytałem u Was w zasadach pisowni, że nazwy mitologocznych istot piszemy wielką literą. W przykładach był podany między innymi Sfinks. Mam pytanie co do istot takich jak: ogr, ork, minotaur, elf, krasnolud, zombie, smok, centaur itp. Nie są one chyba czysto mitologiczne, chociaż mogę się mylić. Często występują one w grach i opowiadaniach fantasy. Stąd moje pytanie, czy nazwy wszelkich tego typu stworów piszemy wielką literą?
-
i tak28.03.201328.03.2013Czy używanie zwrotu I tak / I tak na przykład (rusycyzm?) na początku zdania jest zgodne z normami polszczyzny? Jeśli tak, to czy postawienie przecinka po ww. zwrotach jest błędem? Przykłady:
I tak nazwisko van Gogha pojawia się już w pierwszym rozdziale powieści, w związku z portretem protagonisty.
I tak na przykład większość z was prawdopodobnie zna pojęcie odporności stada. -
Kim jesteś z zawodu?23.03.200423.03.2004Czy pytając o zawód, pytam prawidłowo: „Kim jestes z zawodu?”, a nie „Czym…?”?
-
kłopoty z z11.12.200311.12.2003Konrad Szołajski nakręcił komedię pt. Człowiek z… (nagłe urwanie wypowiedzi po przyimku, chodzi o aluzję do Człowieka z marmuru i Człowieka z żelaza). Czy w tym tytule z jest sylabą?
Czy w wymowie pojawia się na końcu samogłoska y? Na czym polega różnica w wymowie człowiek z… i człowiek zy (na przykład człowiek pracujący dla organizacji o nazwie Zy, bo wydaje mi się, że da się tę różnicę uwzględnić w brzmieniu)? -
Kocham cię czy Cię kocham?26.09.201426.09.2014Było już w Poradni o tym, że słowa ciebie czy tobie, które z kurtuazji piszemy od dużej litery w liście, w innej sytuacji, kiedy występują w dialogach powieści – piszemy od małej. A jak potraktować te wyrazy w tekście, np. wiersza czy piosenki, który w całości ma formę wypowiedzi adresowanej do kogoś, ale który najczęściej nie jest rzeczywistym wyznaniem, tylko właśnie takim sobie użytkowym tekstem?