Was
  • Dlaczego państwo to państwo?

    27.03.2021
    27.03.2021

    Jako historyka i polonisty zastanawia mnie pochodzenie słowa państwo, zwłaszcza w kontekście dwuznaczności tego słowa. Mówimy przecież państwo Kowalscy, ale i państwem jest Polska. Dlaczego tak jest?

  • Do tropicieli pleonazmów
    21.07.2010
    21.07.2010
    Szanowna Poradnio!
    W Uniwersalnym Słowniku Języka Polskiego pod hasłem akcja czytam: „ciąg następujących po sobie zdarzeń w powieści…”. W związku z tym nasunęło mi się pytanie: czy wyrażenie ciąg następujących po sobie…, które zresztą jest dość popularne, nie ma przypadkiem znamion pleonazmu? Przecież z definicji ciągu wynika, że zdarzenia, które go tworzą, następują po sobie. Może lepiej napisać: ciąg zdarzeń lub zespół następujących po sobie zdarzeń?
  • dzielenie wyrazów
    14.06.2002
    14.06.2002
    Czy mogliby mi Państwo wyjaśnić, jakimi kryteriami kierowali się twórcy Słownika ortograficznego PWN (pod red. prof. Polańskiego, dzielenie wyrazów Marek Łaziński, rok 2002) przy dzieleniu następujących słów: odes-sać, ale już wy-ssać (s. 877), po-ssać (s. 585)? Podobne wrażenie niejasności odnoszę przy dzieleniu przedrostka anty- (w którym – domyślam się – wyodrębniono stare greckie zaprzeczenie a(n), wikłając dotychczasowe kryteria dzielenia), np. an-tyciało.

    Z poważaniem i podziękowaniem
    Edward Niespodziewany
  • figiel
    24.06.2002
    24.06.2002
    W ostatnim pana telewizyjnym wystąpieniu na sam koniec użył pan profesor zwrotu (cyt.): „Mam pewne zrozumienie dla takich figlów”. I tu pytanie, czy to też był figiel, czy może profesorski lapsus, bo mnie uczyli, że poprawnie raczej powinno być dla takich figli.
    Z pozdrowieniem,
    Wacek Biliński
  • Forma orzeczenia przy podmiocie szeregowym

    22.01.2021
    22.01.2021

    Zastanawia mnie, jaka powinna być forma czasownika w takim zdaniu:

    "Czasami któreś z dziadków, ciocia, wujek albo bliski przyjaciel mogą/może nauczyć was serdecznego stosunku do samych siebie". Będę wdzięczna za odpowiedź. Często spotykam podobne przypadki i za każdym razem się waham.

  • istoty mitologiczne
    17.01.2003
    17.01.2003
    Przeczytałem u Was w zasadach pisowni, że nazwy mitologocznych istot piszemy wielką literą. W przykładach był podany między innymi Sfinks. Mam pytanie co do istot takich jak: ogr, ork, minotaur, elf, krasnolud, zombie, smok, centaur itp. Nie są one chyba czysto mitologiczne, chociaż mogę się mylić. Często występują one w grach i opowiadaniach fantasy. Stąd moje pytanie, czy nazwy wszelkich tego typu stworów piszemy wielką literą?
  • i tak
    28.03.2013
    28.03.2013
    Czy używanie zwrotu I tak / I tak na przykład (rusycyzm?) na początku zdania jest zgodne z normami polszczyzny? Jeśli tak, to czy postawienie przecinka po ww. zwrotach jest błędem? Przykłady:
    I tak nazwisko van Gogha pojawia się już w pierwszym rozdziale powieści, w związku z portretem protagonisty.
    I tak na przykład większość z was prawdopodobnie zna pojęcie odporności stada.
  • Kim jesteś z zawodu?
    23.03.2004
    23.03.2004
    Czy pytając o zawód, pytam prawidłowo: „Kim jestes z zawodu?”, a nie „Czym…?”?
  • kłopoty z z
    11.12.2003
    11.12.2003
    Konrad Szołajski nakręcił komedię pt. Człowiek z… (nagłe urwanie wypowiedzi po przyimku, chodzi o aluzję do Człowieka z marmuru i Człowieka z żelaza). Czy w tym tytule z jest sylabą?
    Czy w wymowie pojawia się na końcu samogłoska y? Na czym polega różnica w wymowie człowiek z… i człowiek zy (na przykład człowiek pracujący dla organizacji o nazwie Zy, bo wydaje mi się, że da się tę różnicę uwzględnić w brzmieniu)?
  • Kocham cię czy Cię kocham?
    26.09.2014
    26.09.2014
    Było już w Poradni o tym, że słowa ciebie czy tobie, które z kurtuazji piszemy od dużej litery w liście, w innej sytuacji, kiedy występują w dialogach powieści – piszemy od małej. A jak potraktować te wyrazy w tekście, np. wiersza czy piosenki, który w całości ma formę wypowiedzi adresowanej do kogoś, ale który najczęściej nie jest rzeczywistym wyznaniem, tylko właśnie takim sobie użytkowym tekstem?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego