a.m.
  • Witold czy Witołd?
    29.06.2011
    29.06.2011
    Szanowni Państwo!
    Jedna z postaci Grażyny Mickiewicza nosi imię Witołd. My jesteśmy przyzwyczajeni raczej do Witolda z l. Czy mogliby mi więc Państwo wyjaśnić, dlaczego to imię występuje w dwu takich właśnie formach i czy takie „wymienianie się” l i ł w takim samym przecież kontekście fonetycznym jest (albo było) częstszym zjawiskiem w polszczyźnie.
    Najuprzejmiej dziękuję za odpowiedź.
    Z wyrazami szacunku
    M.K.
  • w lecie albo latem
    21.01.2020
    21.01.2020
    Chcę spytać o formę wyrażenia przyimkowego w lato, tak jak w zdaniu: Działo się to w lato 1970. Wszystkie współczesne poradniki językowe oraz nowe słowniki uznają ją za niepoprawną, zaś taką postać na równi z w lecie notuje Słownik ortoepiczny pod red. Szobera z roku 1948, przy czym warto zaznaczyć, że autor potępia zwroty: w wiosnę, w jesień i w zimę. W wyszukiwarce znajdziemy ok. 145 mln wyników pod tym hasłem. A zatem czy możemy tak mówić i pisać? Która forma weszła pierwsza? Pzdr M. Kiliński
  • Władca Pierścieni

    2.07.2023
    2.07.2023

    Szanowni Państwo,

    zwracam się z pytaniem dotyczącym poprawnej pisowni nazwy cyklu powieściowego J.R.R. Tolkiena pt. "Władca Pierścieni"? Zgodnie z polską normą językową — tylko pierwszy człon powinien być zapisany od wielkiej litery. Jednak w uzusie oraz literaturze przedmiotu (jak np. u T.Z. Majkowskiego, czy w tłumaczeniach A. Sylwanowicz) pojawia się zapis inspirowany pisownią angielską (oba człony od wielkiej litery). Czy taki zapis można uznać za poprawny ortograficznie i dopuszczalny w pracy o charakterze naukowym? Proszę o rozwianie moich wątpliwości.

    Z wyrazami szacunku

    K.M.

  • Właśnie że
    30.05.2016
    30.05.2016
    Szanowni Państwo,
    czy w zdaniu Właśnie że gram uczciwie! należy postawić przecinek przed że?
    W tej poradzie Pan Mirosław Bańko wyjaśnia, dlaczego w wykrzyknieniu A właśnie że nie! przecinek stać nie powinien. Jednak czy w podanym przeze mnie przykładzie sytuacja nie jest odmienna ze względu na obecność czasownika?

    Z góry dziękuję za odpowiedź.

    Michał Iwanowicz
  • w Łosiu, w Łosiem, w Łosiach
    8.11.2015
    8.11.2015
    Łosie. Blisko Krynicy leżą (te) Łosie. Ja pytam o (to) Łosie koło Gorlic.
    Wikipedia nazwę wsi odmienia rzeczownikowo (M. = Łosie, D. = Łosia, C. = Łosiu etc., por. odmianę Międzylesia), inaczej niż nazwę łemkowskiej wsi koło Krynicy.
    Czyli podobnie, jak Polesie. Zastanawiam się, czy Łosie (od Łosia) nie jest to podobnie, jak poleskie od Polesia, pomorskie od Pomorza. Odmiana słowa Łosie powinna być nie jak słowa Polesie, a podobnie jak Poleskie. Jak by to brzmiało?
  • wózkarnia i wózkownia
    14.09.2006
    14.09.2006
    W klatkach schodowych mieszkalnych bloków często znajduje się pomieszczenie na wózki i rowery, które przez jednych jest zwane wózkarnią, a przez innych wózkownią. Zauważyłem, że pierwszą formą posługują się ludzie starsi, a drugą młodsi. W jakimś słowniku znalazłem obydwa warianty, wnioskuję więc, że są one równie poprawne, ale interesuje mnie, który z nich jest tradycyjniejszy i lepszy z punktu widzenia morfologicznego.
  • w pierwszym rzędzie
    10.12.2011
    10.12.2011
    Dlaczego jako niepoprawne traktowane jest wyrażenie w pierwszym rzędzie w znaczeniu 'przede wszystkim'?
    Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam
  • wpół do dziewiątej
    31.01.2005
    31.01.2005
    Problem dotyczy godziny. Czy przykładowo 8.30 to wpół do dziewiątej, w pół do dziewiątej czy pół do dziewiątej? Ostatniej z form zawsze używała moja polonistka i za każdym razem mnie ona raziła. Jak potocznie powiedzieć, że przyjdę o 8.30? „Przyjdę wpół/w pół/pół do dziewiątej’’ czy „Przyjdę o wpół/w pół/pół do dziewiątej’’?
  • wprzód, czyli najpierw
    5.03.2011
    5.03.2011
    Dzień dobry,
    czy słowo wprzód w znaczeniu 'najpierw' miało kiedykolwiek pisownię rozłączną? Jeśli tak, to kiedy?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Pozdrawiam serdecznie
  • Wrocław – we Wrocławiu, ale: Kraków – w Krakowie

    18.12.2023
    18.12.2023

    Dzień dobry! Dlaczego Wrocław w miejscowniku będzie we Wrocławiu, a nie we Wrocławie, jak we Lwowie czy w Krakowie?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego