Szanowni Państwo,

zwracam się z uprzejmym zapytaniem dotyczącym poprawności akcentowania słowa muzyk w liczbie pojedynczej i mnogiej.

Czy sposób akcentowania jest taki sam jak w mianowniku słowa muzyka, na pierwszą sylabę? Nie brzmi to według mnie naturalnie i nie spotkałam się z taką wymową.

Z wyrazami szacunku

Magdalena Basaj

Często słyszę wyrazy pochodzenia hebrajskiego: Betlejem, Jeruzalem, Nazaret akcentowane na trzecią sylabę od końca. W języku hebrajskim akcent pada z reguły na ostatnią sylabę, czasami na przedostatnią, ale NIGDY wcześniej.
Także akcentowane na trzecią od końca słyszę greckie słowo biblioteka, które w grece, tak samo jak po polsku, akcentuje się na drugą od końca. Dlaczego?

Szanowni Państwo,
szukam zasad dotyczących akcentowania nazw i imion biblijnych, teraz szczególnie interesuje mnie Jozue (JozUe czy JOzue?) oraz Kanaan (KAnaan, KaNAan czy KanaAN?). Z ciekawości sprawdzałam nagrania Biblii Audio i kazania dostępne online – i mam wrażenie, że każdy wymawia, jak chce. Które wersje akcentowania są uznane za poprawne w polszczyźnie? Gdzie szukać odpowiedzi na podobne dylematy?
Będę bardzo wdzięczna za odpowiedź.
Z wyrazami szacunku,
M.N.

Dlaczego w wyrazach katolik czy fabryka dopuszczalne jest akcentowanie na pierwszą sylabę? W jakich innych słowach jest to jeszcze możliwe? Czy tworzą one serię, czy ma tu zastosowanie jakaś reguła?

Jak poprawnie należy akcentować w przypadkach zależnych (oczywiście poza celownikiem) i w liczbie mnogiej słowo alergik? Czy zaliczyć je pod względem akcentowania do takiej grupy, co np. prawnik i ratownik, czy do takiej, jak np. matematyk i fizyk?

Jak akcentować słowo biblioteka: [biblioTEKA] czy [biBLIOteka]? A jeśli to drugie (bo tak akcentuje chyba większość wykształconych osób), to również [dysKOteka], [wideOteka] itp?

SPP 1980 każe w wyrazie biblioteka akcentować TE. W dodatku tendencja jest w kierunku przesuwania akcentu w zapożyczonych wyrazach z 3. sylaby od końca na 2. Tutaj dzieje się odwrotnie. Jak to tłumaczyć – nie dość, że jest to sprzeczne z tendencją, to jeszcze zupełnie nieuzasadnione (wyraz ten chyba w swojej pierwotnej formie jest akcentowany na 2. od końca)? I to do tego stopnia, że współczesne słowniki uznają oba warianty za równorzędne? Który wariant według Państwa jest godniejszy polecenia?

Wiadomo, że akcentowanie wyrażeń przyimkowych z wyrazem wieś zależy od kontekstu: jeżeli po słowie wieś występuje jej nazwa – akcentujemy wieś; jeżeli mówimy o wsi ogólnie – akcentujemy przyimek. Ale co w sytuacji, kiedy mamy na myśli jedną, konkretną wieś, mimo że w danym momencie używamy tylko słowa wieś? Na przykład chodził po wsi, jest we wsi itd. Co wtedy akcentujemy?

Mam pytanie o wymowę/akcentowanie nazwiska Josemaría Escrivá [hosemaRIja escriWA] w odmianie przez przypadki: czy będzie [hosemaRII escriWY] czy [hoseMArii EscRIwy], [hosemaRIją escriWĄ] czy [hoseMArią escRIwą] itd.? (Wersaliki oznaczają sylabę akcentowaną). Dziękuję za pożyteczne porady językowe!

Szanowni Państwo!

W jaki sposób wzorcowo akcentujemy słowa medycy, katolicy i kosmetyki? Zauważyłem, że w mediach często te wyrazy akcentuje się na sylabę trzecią od końca. Czy nie jest przypadkiem to przejaw hiperpoprawności?

Z wyrazami szacunku

Hubert