Czy samogłoska y w wyrazie oryginał (oryginalny) w ogóle jest potrzebna? Zdecydowana większość Polaków już jej przecież nie wymawia. Jedynie starsze słowniki podają wymowę właściwą: or-y-ginał, or-y-ginalny. Może należałoby uprościć pisownię? Jeszcze Orzeszkowa pisała np. o wschodach, dzisiaj są już tylko schody.

Czy to zdanie jest zbudowane prawidłowo: „Poziom życia wciąż się pogarszał, powodem był brak pracy, okrojone emerytury i mizerne zasiłki z opieki społecznej”. Chodzi mi o to, czy jeśli wymieniono kilka rzeczy, które stanowiły powód, to nie powinno użyć się czasownika w liczbie mnogiej: „powodem były…”?

Szanowni Państwo!
Kilka lat temu w którejś z internetowych poradni językowych zapytałem, jak należy odmieniać nazwisko Oko, i otrzymałem odpowiedź, że tak jak Kościuszko (D: Oki, C: Oce). Niedawno natknąłem się jednak na artykuł, który ponownie wzbudził moje wątpliwości. Czy wobec tego powinienem odmieniać nazwisko Oko? Czy odmienianie tego nazwiska jest błędem?
Dziękuję i pozdrawiam
Krzysztof Kołodziejczyk

Szanowni Państwo,
ostatnio usłyszałem stwierdzenie, że okładka płyty Elvisa Presleya była wielokrotnie parafrazowana. Czy nie jest to jednak pewne nadużycie parafrazy? Wydawało mi się, że słowo to może się odnosić jedynie do nawiązań literackich lub muzycznych. Z drugiej strony zastanawiam się, jak inaczej wyrazić tę treść w równie zwięzły sposób.
Z wyrazami szacunku
Czytelnik

Szanowni Państwo,

od 24 lutego 2022 r. bardzo często w przestrzeni publicznej pojawia się słowo „pełnoskalowy” (w kontekście ataku Rosji na Ukrainę). Od tego czasu mnie samemu zdarzyło się go nawet użyć kilka razy. Jednakże po tym, jak ktoś zwrócił mi uwagę, że tego słowa nie zna żaden słownik, zaczęło mnie zastanawiać, czy istniało ono przed inwazją? Czy jest poprawne i dopuszczalne? Czy być może jest to jakaś kalka z języka angielskiego? Za odpowiedź serdecznie dziękuję.

Z wyrazami szacunku

BW

Czy poprawne jest piasku ziarnko w tym czterowierszu?

Czy dla kilku tylko osób warto
dyskutować, szukać argumentów
i przekonać, aby piasku ziarnko
nie pomylić z okruszkiem diamentu?

Szanowni Państwo,
Mianownik: G. Pico della Mirandola, Dopełniacz: G. Pico della Mirandoli – wszystko jasne, według słownika Pico się nie odmienia. Ale jeśli rzeczony filozof występuje w tekście, którego jest głównym bohaterem, jako „goły” Pico (bez della Mirandola), to też nie wolno odmieniać? Dodam, że ta skrócona forma, choć może nie nazbyt poprawna, jest raczej zakorzeniona i potwierdzona, czy raczej wprowadzona przez uzus obcojęzyczny (cf. Responsio ad Picum Melanchtona). Jednakże cokolwiek napiszę, brzmi nieszczególnie. Dop. Pica – w porządku, ale Narz. Pikiem? Cel. Picowi?
Z poważaniem
Marianna Cielecka

Chciałem zapytać o zwrot na razie. W jednym z artykułów wypowiedział się na jego temat prof. Bańko – jednoznacznie wskazując na pisownię „osobno”. Natomiast zastanawia mnie słowotwórstwo, które uwarunkowane jest tym zwrotem. W języku potocznym istnieją takie zwroty jak nara, narka, nareczka, które wydają się pochodzić od na razie pisanego łącznie. Czy na pewno nie ma żadnych językowych przesłanek do łącznej pisowni tego zwrotu w znaczeniu pożegnania?

Problem dotyczy odmiany tytułu gry komputerowej Portal – niektórzy twierdzą, że dopełniacz brzmi Portala, ja zaś uważam, że poprawna jest forma Portalu (a więc tak jak się odmienia rzeczownik pospolity oznaczający ozdobne wejście). Argumentem osób popierających formę Portala jest konieczność odróżnienia nazwy własnej od nazwy pospolitej oraz fakt, że słowo jest angielskie. Kto ma rację? Czy ta sama zasada obowiązuje w przypadku Awatara?

Szanowna Poradnio,
Wielki słownik ortograficzny PWN i Uniwersalny słownik języka polskiego podają zgodnie: całkiem, całkiem, nawet, nawet, wcale, wcale – ale za to ledwo ledwo. Co przesądza o braku przecinka w tym przypadku? I jak w związku z tym zapisywać: prawie(,) prawie (= mało brakło) i jeszcze(,) jeszcze? (= w ostateczności, ujdzie).
Dziękuję,
Michał Gniazdowski