brzmieć
  • Minima
    21.12.2016
    21.12.2016
    Szanowny Państwo,
    interesuje mnie odmiana synonimu robotnicy małej (minor) w terminologii myrmekologicznej – minima. Dopełniacz liczby mnogiej to minim?

    Pozdrawiam
    Czytelnik
  • nazwy stanowisk i nazwisko Milošević
    16.04.2003
    16.04.2003
    Dzień dobry!
    Jaka ortografia obowiązuje przy pisowni obcojęzycznych zawodów niemających polskich odpowiedników, jak np. key account manager. Należy je pisać wielką czy małą literą?
    Ponadto chciałabym się dowiedzieć, jakie są zasady spolszczania nazwisk obcojęzycznych. Przykład: Milošević. Oryginalna pisownia tego nazwiska (a przynajmniej ta, która znajduje się w 6-tomowej encyklopedii PWN) to Milošević. Jaka jest prawidłowa forma spolszczona (ł czy l, s czy sz, w czy v) i na jakiej zasadzie się ją tworzy? Kto ustala prawidłowo brzmiącą (i wyglądającą) wersję? Do jakich źródeł należy się odwołać?
    Pozdrawiam,
    Urszula Muszel
  • Nazwy zagranicznych aktów normatywnych

    10.04.2023
    10.04.2023

    Szanowni Państwo, jak należy zapisać Akt/akt nawigacyjny (jeden z kilku) i Akt/akt supremacji z 1534 r.? Czy w odniesieniu do Deklaracji niepodległości w skrócie należy pisać: Deklaracja, czy też raczej: deklaracja? Dziękuję i pozdrawiam przedświątecznie, A.B.

  • Niedajże
    10.07.2019
    10.07.2019
    Wśród moich znajomych często używane jest słowo niedajże w znaczeniu ‘nie dość, że’. W sieci nie znajduję żadnej wzmianki o takim słowie. Ciekawi mnie zatem, czy słowo niedajże jest lub było używane w jakiejkolwiek części Polski, czy może nigdy nie istniało? Skąd mogła wziąć się taka forma?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • Nietypowa odmiana rzeczownika kocioł

    30.12.2021

    Szanowni Państwo.


    Ciekawi mnie, jak to się stało, że dopełniacz od słowa „kocioł” brzmi „kotła”, a od „dzięcioł” – „dzięcioła”, skoro końcówki obu wyrazów brzmią „cioł”. Domyślam się, że przyczyną tego są jakieś różnice etymologiczne, i właśnie dlatego proszę o wyjaśnienie.


    Z poważaniem

    Wojciech Bąk

  • Obce wyrazy kursywą (ciąg dalszy?
    4.09.2009
    4.09.2009
    Szanowni Państwo,
    państwa zalecenie dotyczące nieodmieniania nieprzyswojonych w polszczyźnie słów afrykańskich budzi jednak moją wątpliwość. W tekst redagowanej właśnie przeze mnie powieści (przekład z angielskiego), której akcja toczy się w byłej Rodezji, wplecione są wyrazy pochodzące z różnych języków afrykańskich (m. in. plemion Ndebele, Shona). Część tych wyrazów wręcz prosi się o odmianę, a nieodmieniona po prostu źle brzmi. Czy mogę je odmieniać, nawet jeśli nie są zadomowione w polszczyźnie? Podaję kilka wyrwanych z kontekstu zdań powieści, a w nawiasach znaczenie danych wyrazów. Dodam, że wszystkie afrykańskie słowa są również zamieszczone w słowniczku na końcu książki.
    Czasem pijemy herbatę tak, jak to robią Afs – zanurzamy nasze kanapki w zielonych, emaliowanych kubkach, potem odgryzamy mokry kęs i pociągamy łyk herbaty, która, zanim ją połkniemy, rozlewa się po całych ustach.
    Robimy to tylko po to, by charf [naśladować] Afs, ale w końcu zawsze wracamy do rozkładania, lizania i zgniatania [kanapek].
    Odpychamy łokciami opony i puszczamy się biegiem do zamieszkanego przez Afs khaya [domu], skąd nadpływa ten dźwięk.
    Mieszkają tu wszyscy pracownicy farmy ze swoimi żonami i picaninami [picanin – dziecko] – razem około czterdziestu rodzin.
    Kuca przy ogniu i daje nam do ssania kawałek sadza [sadza – rodzaj posiłku z kukurydzy] obtoczony w cukrze.
    Spoglądam do góry i widzę ją, jak czeka na nas na stoep [podest] i już z daleka zauważa nasze poncha.
    Och, to dlatego, że amadlozi [duchy przodków] nie potrzebują w niebie szczurów i dlatego, że n’anga [szaman] potrzebuje szczurzych pazurów, by zrobić niezwykłe muti [lekarstwo].

    Z góry serdecznie dziękuję za odpowiedź,
    Anna
  • od… do…
    5.10.2006
    5.10.2006
    „Impreza odbędzie się w dniach 28 lutego – 3 marca”. W pisowni mnie to nie razi, ale w mowie tak – uważam, że lepiej brzmi „od 28 lutego do 3 marca”. Kiedy pierwszy wariant jest poprawny i czy w ogóle?
    Ale jeszcze druga rzecz: słowa „Impreza odbędzie się…” kojarzą się z konkretnym terminem, a nie z przedziałem czasowym. „Impreza potrwa…” – to z kolei trwa i potrwa DO, a nie OD – DO. A „będzie miała miejsce” jest urzędowe. Jak to najzgrabniej sformułować?
  • piłsudczyk
    16.02.2008
    16.02.2008
    W okresie międzywojenny powstało słowo piłsudczyk – oznaczające żołnierza legionów dowodzonych przez Piłsudskiego oraz osobę o zbliżonych do niego poglądach. Mam w związku z tym słowem dwa pytania:
    1. Jaką literą należy je pisać oraz jakie jest uzasadnienie tej pisowni?
    2. Jak brzmiałaby podobna forma od nazwiska byłego prezydenta – Jarosława Kaczyńskiego, czy stworzenie analogicznej formy językowo jest możliwe?
    Z poważaniem,
    Jan Radomski
  • podlec
    17.06.2002
    17.06.2002
    Prosze mi wytłumaczyć, dlaczego słowo podlec nie odmienia się jak krawiec lub walec? Forma B/D podleca brzmi strasznie. Czy narzędnik będzie brzmiał: podlecem?

    Z powazaniem
    Anna Kłys
  • Poradnictwo od Sasa do lasa
    3.02.2016
    3.02.2016
    Szanowni Państwo,
    czy w beletrystyce należy pochylać madame przy imieniu i nazwisku? Podobnie yin i yang?
    Filozof X i jego nauki w dużej mierze wylądowali więc na śmietniku historii teozofii. Czy orzeczenie ma dobrą formę? Zdanie brzmi dziwnie.
    Mnich pustelnik czy mnich-pustelnik?
    Czy można obalić czyjeś dziedzictwo?
    Góry nie były już taką nieprzebytą przeszkodą jak dawniej. Czy można przebyć przeszkodę?
    Z poważaniem
    Katarzyna C.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego