Szanowni Państwo,
czy można prosić o rozwinięcie tematu podjętego w poradzie Kłopoty z wołaczem?
Gdzie można znaleźć rzeczoną regułę i czy istnieje lista wyrazów, których ona dotyczy? Np. co z wołaczem wyrazów samiec, synowiec, samozwaniec, wygnaniec, oberwaniec, popapraniec, padalec, zakalec, malec, smalec, skazaniec, zesłaniec?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik

Szanowni Państwo,

zauważyłam, że na stronie Instytutu Polonika używana jest forma (ten) polonik na określenie obiektu związanego z Polską. Słowniki utrzymują, że rzeczownik polonica (polonika) ma tylko liczbę mnogą. Rozumiem potrzebę istnienia liczby pojedynczej, ale czy nie powinna ona brzmieć: polonicum? Wydaje się, że gdyby forma M. lp. miała brzmieć polonik, M. lm. powinien raczej brzmieć: poloniki. A może istnieje taka forma liczby mnogiej?

Z ciekawością oczekuję na odpowiedź.

W poradni pojawiło się już pytanie: Dlaczego rżnąć (np. drewno) ale podrzynać (gałąź, na której się siedzi)?, na którą odpowiedź dr Długosz-Kurczabowej brzmiała: „Do dawnych form rznąć, dorznąć, zarznąć, wyrznąć… utworzono wtórne odpowiedniki częstotliwe rzynać, dorzynać, zarzynać, wyrzynać… (analogicznie do umotywowanych par typu zacząć – zaczynać)”.
W związku z tym zastanowiło mnie jednak, jak brzmiała wymowa. Wynika to z tego, że czytając podrzynać jako [pod-żynać], mielibyśmy oboczność ż-rz, biorąc pod uwagę rżnąć. Wydaje mi się zatem, że pierwotne odczytanie podrzynać brzmiałoby [podr-zynać], i rznąc [r-znąć], tak jak marznąć.
W czasach szkolnych miałem podobny problem, gdy czytaliśmy Reja, gdzie znajdujemy słowo barzo, które w oczywisty sposób jest naszym współczesnym bardzo, a więc odczytanie powinno brzmieć raczej [bar-zo] niż [bażo], które to strasznie mnie wówczas raziło.
Czy takie rozumowanie jest prawidłowe? Czy jest to powiązane z czeskim ř, które ponoć wymawia się podobnie? Odchodząc trochę od powyższego – czy czasowniki rżnąć i żąć są pokrewne, czy to przypadkowa zbieżność?
Z poważaniem
Marek Kielar

Dzień dobry,
mam pytanie dotyczące afektonimów – jaka jest geneza tego słowa, od jak dawna funkcjonuje w języku polskim i dlaczego tak trudno znaleźć je w słownikach? Rozumiem, że pierwszy człon pochodzi od słowa afekt, ale bardziej kojarzy się mi to z negatywnymi emocjami (por. zabójstwo w afekcie), a nie z „czułymi słówkami”. Dlaczego takie „miłe” słówko brzmi tak groźnie?
Pozdrawiam całą Redakcję i życzę wszystkiego najlepszego w Nowym Roku,
Agnieszka

Chciałabym dowiedzieć się, czy poprawne jest użycie formy narzędnika aninianinami, którą spotkałam w tytule czasopisma: „Między nami aninianinami” (chodzi tu, jak się domyślam, o mieszkańców Anina). Będę bardzo wdzięczna za odpowiedź pocztą elektroniczną.
Agnieszka Nożyńska-Demianiuk

Dlaczego we frazeologizmie a nuż, widelec stawiamy przecinek po nuż?

Mam pytanie jak odmienia się nazwisko Czaderna. Czy dopełniacz rodzaju żeńskiego brzmi Czaderny czy Czadernej?
Moja koleżanka nosząca to nazwisko twierdzi, że nie odmienia się go.
Pozdrawiam,
Ania

Dzień dobry!
Jak powinno się odmieniać białoruskie nazwiska z zakończeniem au (аў) lub ou (оў), takie jak np. Bykau (Быкаў)? Czy powinno to brzmieć Bykaua, Bykauowi, Bykauem, czy analogicznie do białoruskojęzycznej odmiany Bykawa, Bykawowi, Bykawem? Warto wspomnieć, że w języku rosyjskim, będącym drugim językiem urzędowym Białorusi, nazwisko brzmiałoby Bykow (Быков), a polska odmiana – Bykowa, Bykowowi, Bykowem.

Pozdrawiam
Paweł

Czy poprawnie jest powiedzieć historia PRL czy historia PRL-u? Czy może oba zwroty są poprawne?
Proszę o pomoc.

Szanowni Państwo,
jak należy zapisać tytuł IX symfonii d-moll Ludwiga van Beethovena – tak, jak to zrobiłem, czy raczej IX Symfonia d-moll? Zwyczaj w tym zakresie jest chyba zróżnicowany, więc może oba zapisy są właściwe? Cały tytuł lepiej zapisać kursywą czy pismem prostym?