centralny
  • Nazwy jednostek wojskowych – różności pisowniowe

    24.05.2024
    24.05.2024

    Szanowni Państwo,

    zastanawia mnie zapis nazw formacji wojskowych w publikacjach historycznych. W różnych publikacjach wygląda to inaczej.

    * „1. kompania «Wigry»” — „1 Kompania «Wigry»” — „2. pluton Kompanii Szturmowej «Wigry»”.

    * „1. kompania wigierska” — „Pierwsza Kompania Wigierska”.

    * „15 Pułk Ułanów Poznańskich” — „15. pułk Ułanów Poznańskich” — (a dalej w tekście forma skrócona, zapisywana albo wielką, albo małą literą, np. „nastroje w Pułku były wysokie”, ale już „dowódcą w batalionie był…”).

    * „…zajmował się oddział «Wigrier»” — „na miejsce dotarł 3. Oddział”.

    Które z tych form warto by uznać za wzorcowe i trzymać się ich konsekwentnie?

  • Nie jako spójnik

    15.02.2024
    15.02.2024

    Szanowna Poradnio!

    Proszę o podanie poprawnej pisowni wyrażenia mąż(?)nie(?)mąż, dama(?)nie(?)dama. Dane z różnych poradni i blogów językowych są rozbieżne. Czy na ortografię ma wpływ znaczenie? Mam na myśli, że może chodzić o niepewność, czy to jest mąż, czy nie, ale może też chodzić o cechę (na wzór biało-czerwona), że np. osoba wygląda jak dama, ale zachowuje się jak (np.) kuchta; że ubiera się po męsku (mąż), ale zachowuje jak kobieta.

  • nie + jeszcze czy nie + imiesłów przymiotnikowy

    29.12.2023
    29.12.2023

    Dzień dobry, chciałbym zapytać o pisownię nie w zestawieniu z wyrazem jeszcze. Zgodnie z regułą 46.13. WSO (punkt e) nie należy pisać wówczas oddzielnie z przymiotnikiem i imiesłowem przymiotnikowym, a zgodnie z regułą 46.11. (punkt d) — również z rzeczownikiem. Tymczasem w tym samym słowniku pojawiają się przykłady typu: „niepoświęcony (np. kaplica jeszcze niepoświęcona) [168]”. Prosiłbym o wyjaśnienie tego zagadnienia. Z góry dziękuję.

  • pałac Letni w Pekinie
    30.10.2017
    30.10.2017
    Szanowni Państwo,
    chciałem zapytać o pisownię pałacu letniego w Pekinie. W tekstach zazwyczaj oba wyrazy są pisane od wielkiej litery, ale nie potrafię ocenić, czy jest to nazwa własna. Wydaje się nią raczej Yíhéyuán. Jak zatem pisać?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • pełen i pełny
    21.10.2014
    21.10.2014
    Jak wiadomo, formy pełen można użyć jako przydawki, pod warunkiem że jest rozwinięta (obraz pełen życia i radości). Czy poprawne byłoby postawienie takiej przydawki w prepozycji, np. w wyrażeniu pełen życia i radości obraz pt. XXX z roku 1986? A może lepiej posłużyć się tutaj formą pełny?
  • Pisownia wyrażeń, zwrotów i fraz metatekstowych
    22.04.2016
    22.04.2016
    Jak zapisywać hipotetyczne przytoczenia czyichś słów, które de facto nie są wypowiedziami autorstwa innej osoby?
    Przykłady: 1) Można było kulturalnie powiedzieć: „panu już dziękujemy”, a nie (…)"; 2) Nie lubiła, gdy ktoś pytał: „co u Was słychać?”. 3) Trzeba wreszcie powiedzieć im: „dość!”.
    Czy takie fragmenty należy, podobnie jak autentyczne przytoczenia, wydzielać cudzysłowem i poprzedzać dwukropkiem? Czy pasowałoby rozpoczynać je wielką literą?

    Z poważaniem
    Czesław
  • Powziąć informację
    26.11.2018
    26.11.2018
    Często w pismach urzędowych (co więcej, wytworzonych w centralnych organach administracji rządowej) spotykam wyrażenie powziąć informację. Czy jest ono poprawne? Prosiłbym o Państwa stanowisko w tej sprawie.

    Z poważaniem
    Piotr Michałowski
  • Prof. UW
    29.05.2016
    29.05.2016
    Szanowni Państwo,
    w formalnych dokumentach spotykam się z różną pisownią stanowiska profesora nadzwyczajnego. Proszę o wskazanie prawidłowej formalnej pisowni.

    dr hab. Jan Kowalski – prof. UW
    dr hab. Jan Kowalski – prof. nadzw. UW
    dr hab. Jan Kowalski, prof. UW
    dr hab. Jan Kowalski, prof. nadzw. UW
    prof. UW dr hab. Jan Kowalski
    prof. nadzw. UW, dr hab. Jan Kowalski

  • Przymiotnik od nazwiska Dali

    8.07.2023
    8.07.2023

    Jak brzmi przymiotnik od nazwiska (Salvador) Dali? Dalijski? Dalowski?

    Pozdrawiam serdecznie

    Dorota

  • Pupil
    11.11.2016
    11.11.2016
    Szanowni Państwo,
    czy słowo pupil ma coś wspólnego z angielskim pupil – ‘źrenica’?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego