chłodny
  • dni czy dnie?
    11.09.2011
    11.09.2011
    Mam pytanie, czy w opisie przedmiotu mogę użyć zdania „(…) na chłodne dnie i wieczory”. Chodzi o długie dni, bo chłodny deszczowy dzień to długi, bardzo długi dzień, dlatego napisałam chłodne dnie. Czy ta forma wyrażenia jest bardzo niedopuszczalna?
    Pozdrawiam
    Kłosek
  • Modernizacja tekstu cytatu
    11.01.2018
    11.01.2018
    Szanowni Państwo,
    czy robiąc korektę współczesnego tekstu, w którym przytoczony jest fragment sformułowanej przed wieloma laty reguły zakonnej, ingerować w ortografię tego cytatu i uwspółcześnić w nim pisownię nie z imiesłowami przymiotnikowymi? Jak postępować w innych podobnych sytuacjach, na przykład gdy cytuje się fragment brewiarza albo Pisma Świętego? Zachować czy zmienić pisownię oryginału?

    Proszę o poradę
    Halina Mastalska
  • chłodnik i krupnik
    17.06.2012
    17.06.2012
    W ostatnim czasie, kiedy coraz częściej na obiad jemy chłodnik (krupnik zostawiając na chłodniejsze dni), zauważyłem interesującą osobliwość, niejednokrotnie już w Poradni omawianą, choć nie przypominam sobie przykładów równie zaskakujących. Otóż w D. lp mówimy: chłodnika, lecz przecież także: krupniku. Oba słowa są nazwami zup, oba też tworzy się według podobnego modelu słowotwórczego, oba wreszcie mają polskie pochodzenie. Czy jedynym wyjaśnieniem tej rozbieżności fleksyjnej pozostaje zwyczaj?
  • dystans – do czy wobec?
    31.10.2002
    31.10.2002
    Kiedy powinno się mówić dystans do czegoś, a kiedy należałoby powiedzieć dystans wobec czegoś? Nowy słownik poprawnej polszczyzny wprowadza tu rozróżnienie, ale przyznaję, nie do końca jest ono dla mnie czytelne.
  • dżdża
    3.04.2024
    2.10.2013
    Czy używa się obecnie wyrazu dżdża (rodzaj żeński, mianownik) na określenie drobnego deszczu? Taką informację znalazłem w Z polszczyzną za pan brat, 1986, s. 238.
  • lewant
    28.04.2006
    28.04.2006
    Lewant, levant czy lewanter? Która z tych form jest poprawna w odniesieniu do ‘silnego, chłodnego i wilgotnego wiatru wschodniego wiejącego m.in. na Morzu Adriatyckim’ (za: V. Anić, Veliki rječnk hrvatskoga jezika, Zagrzeb 2003)? W dostępnych mi słownikach języka polskiego nie mogę znaleźć ani jednej formy w zacytowanym znaczeniu. Czy istnieje jakaś ogólnie przyjęta zasada w tłumaczeniu nazw wiatrów lokalnych?
    Serdecznie pozdrawiam i z góry dziękuję za odpowiedź, V. Sz.-R.
  • Lód czy lody?
    26.06.2018
    26.06.2018
    Spotykam się czasami z zapytaniem o chęć zjedzenia zimnego deseru w postaci Czy chcesz loda?. Mi to się raczej kojarzy z propozycją o charakterze erotycznym. Z tego co kojarzę, słowo lody (w kontekście chłodnej przekąski) nie posiada liczby pojedynczej (analogicznie do „jednego spodnia” – nie ma czegoś takiego, są jedynie spodnie). Czy forma Chcesz loda? jest poprawna (w odniesieniu do deseru, bo co do drugiego znaczenia nie mam wątpliwości), czy zawsze powinno się pytać o lody?
  • mokrzejszy?
    9.11.2005
    9.11.2005
    Szanowni Państwo, interesuje mnie odmiana przymiotnika mokry. Czy jedynym dostępnym stopniowaniem jest bardziej mokry, czy można powiedzieć mokrzejszy?
    Pozdrawiam.
  • nocnik
    22.11.2013
    22.11.2013
    Dzień dobry!
    Moje pytanie: czy słowo nocnik użyte w poezji to wulgaryzm? „Łbem o nocniki chłodne trącając…” (Julian Tuwim, Mieszkańcy).
    Pozdrawiam
    Rafał
  • Piwo a piwnica oraz hart
    30.03.2016
    30.03.2016
    Szanowni Państwo,
    mam dwa pytania z etymologii.
    • Czy słowa piwo i piwnica są ze sobą spokrewnione? Może piwnica była pierwotnie pomieszczeniem, w którym niegdyś warzono lub przechowywano piwo?
    • Czy wyraz hart pochodzi z niemieckiego?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego