ciężki
  • jakikolwiek i żaden
    14.09.2013
    14.09.2013
    Zauważyłem w polszczyźnie zanikanie słów żaden, niczyj itp. (być może pod wpływem ang. zasady pojedynczego przeczenia), np. formułowane są zdania typu 1. „Nie postawiono mu jakichkolwiek zarzutów” zamiast 2. „Nie postawiono mu żadnych zarzutów”. A przecież sens zdań 1 i 2 jest całkiem inny! Czy moja opinia jest słuszna?
  • Jakub de Voragine
    10.05.2007
    10.05.2007
    Witam!
    Moje pytanie dotyczy wymowy nazwiska Jakuba de Voragine. Parę już lat zastanawiam się, która opcja byłaby najwłaściwsza. Jako że Jakub Włochem był – może z włoska? Jednak – łacina, więc może – Voraginus? Także inne zasłyszane praktyki (m.in. wymawianie tego nazwiska z francuska) przyprawiają mnie o ciężką konfuzję… Cóż zrobić z Jakubem? Proszę o pomoc:)
    Z góry dziękuję.
    Pozdrawiam serdecznie!
  • lancknecht

    21.11.2023
    21.11.2023

    Dzień dobry, niestety, w przypadku hasła lancknecht (https://sjp.pwn.pl/sjp/lancknecht;2565581.html) zaistniał błąd. Nazwa wywodzi się od „landu”, a nie od „lancy” (będącej, nawiasem mówiąc, bronią kawalerii). Stąd też poprawny, akceptowany na całym świecie termin do „landsknecht”. W Polsce błąd popełnił Marek Plewczyński w książce „Daj nam Boże sto lat wojny”, przez co rozpropagował niepoprawną wersję. Pozdrawiam, Michał Faszcza (Uniwersytet Śląski)

  • Lżyć, powaga, zniewaga
    20.03.2016
    20.03.2016
    Podczas rozmów politycznych i prawnych dotyczących zniewagi zacząłem się zastanawiać nad poprawnością językową – słowa zelżyć i powaga odnoszą się do sił grawitacyjnych.
    Czy można mówić, że ważny urząd zelżył się, gdy łamie umowę społeczną?
    Czy znieważamy, mówiąc, że utracił powagę?
  • minister
    18.09.2002
    18.09.2002
    Interesuje mnie forma wyrazu minister w zdaniu:
    Przepisy bhp […] znajdziecie w rozporządzeniu Ministrów Pracy i Opieki Społecznej, Przemysłu Ciężkiego, Przemysłu Lekkiego, Przemysłu Rolnego i Spożywczego, Żeglugi, Budownictwa oraz Zdrowia.

    Czy prawidłowa jest tu forma liczby mnogiej (tak jak w zapisie), czy może jednak liczba pojedyncza (bo każdy z wymienionych ministrów jest tylko jeden), a może w ogóle powinien być powtórzony wyraz minister?
    Bardzo proszę o odpowiedź i dziękuję za otrzymane do tej pory.
  • nazwy odmężowskie
    23.02.2011
    23.02.2011
    Witam,
    moje pytanie jest związane z tworzeniem nazw odmężowskich. W Granicy Nałkowskiej nazwy kobiet są tworzone od imion mężów, np. Ignacowa od męża Ignacego i dalej Józiowa, Olgierdowa, Wojciechowa. Znalazłam również formę określającą całą rodzinę: Zenonowie 'rodzina Zenona'. O regule tworzenia nazwisk odmężowskich i odojcowskich wiem. Czy reguła tworzenia nazw kobiet od imion mężów jest wymysłem autorki, czy jest to jakaś stara reguła nie używana już i dlatego ciężka do odnalezienia?
  • Neologizm przymroczony

    12.05.2024
    12.05.2024

    Dobry wieczór.

    Słowo przymroczony w słownikach zdaje się nie występować. Czy jego użycie w tekstach publikowanych jest zatem poprawne? Intuicja podpowiada, że jego znaczenie byłoby podobne jak zamroczony, tylko że w mniejszym stopniu (analogicznie jak np. przymrużone – zmrużone [oczy]). Wydaje się, że przymroczony może być np. umysł (z braku snu), oczy (od dużego ciężaru), sportowiec (od wysiłku), pokój (od braku światła), świat, dusza czy serce (od zła).

    Z góry dziękuję za odpowiedź i życzę dużo światła

    PZ

  • Nieważne jakie…, ważne, że…
    9.09.2009
    9.09.2009
    Jak zapisać wyrażenie „Nie ważne jakie…, ważne, że…” – nie ważne razem czy osobno? Proszę o uzasadnienie.
    Pozdrawiam i dziękuję za odpowiedź.
  • odnośnie (do) czegoś
    11.02.2011
    11.02.2011
    Witam.
    Moje pytanie dotyczy zwrotu odnośnie. Spotykam się zarówno z formą odnośnie, jak i odnośnie do i mam pytanie o poprawność tej drugiej wersji. W moim odczuciu jest to pewnego rodzaju powtórzenie, gdyż samo odnośnie zawiera w sobie zwrot odnoszący się DO czegoś. Ponieważ nie umiem znaleźć w słownikach jednoznacznej odpowiedzi językoznawców, tą drogą proszę o opinię.
    Pozdrawiam
    Winicjusz
  • ów
    12.10.2006
    12.10.2006
    Ostatnio, czytując amatorską twórczość literacką umieszczaną w Internecie, zauważyłam, że wielu autorów, zwłaszcza początkujących, nadużywa (jak mi się wydaje) słowa ów, często nawet go nie odmieniając (przykład: „Wyszła z ów swojskiego miejsca”). Moje pytanie brzmi: w jakich dokładnie okolicznościach i kontekstach użycie słowa ów w znaczeniu 'ten konkretny' będzie poprawne, a w jakich nie? W jakich okolicznościach należy to słowa odmieniać, a w jakich można pozostawić nie odmienione?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego