czarnym
  • Jak dawniej nazywano kolor fioletowy?
    25.03.2014
    25.03.2014
    Czy było kiedyś rodzime określenie na kolor fioletowy? Czy nasi przodkowie „odróżniali” ten kolor, czy też włączali częściowo do czerwieni/różu, a częściowo do błękitu?
  • Kiedy biernik po negacji?
    22.05.2016
    22.05.2016
    Szanowna Poradnio!
    Ja gram w piłkę nożną/ Ja nie gram w piłkę nożną. Forma biernika nie ulega zmianie. Dlaczego forma nie ulega zmianie w negacji? W innych konstrukcjach: Poproszę czarną kawę. Nie ma czarnej kawy (biernik — dopełniacz).

    Z poważaniem
    Artur N.
  • Nazwy klubów sportowych

    14.10.2021
    14.10.2021

    Dzień dobry. Moje pytanie dotyczy odmiany nazw klubów sportowych. Często zdarza się, że nazwy takie składają się z kilku członów, np. nazwa tradycyjna + nazwa sponsora + miasto. Bywa, że nazwa tradycyjna i nazwa sponsora są w różnych rodzajach, np. Orlen Wisła, Betard Sparta, Pszczółka Start. Który rodzaj wykorzystujemy tworząc zdanie w czasie przeszłym dokonanym? "Pszczółka Start wygrał" czy "Pszczółka Start wygrała"?


    Z góry dziękuję.

  • Nie zawracaj gitary, wal do mnie jak w dym!
    20.05.2013
    20.05.2013
    Chciałbym się dowiedzieć, jakie jest pochodzenie dwóch potocznych zwrotów: zawracać komuś gitarę i walić do kogoś jak w dym.
  • Obce wyrazy kursywą (ciąg dalszy?
    4.09.2009
    4.09.2009
    Szanowni Państwo,
    państwa zalecenie dotyczące nieodmieniania nieprzyswojonych w polszczyźnie słów afrykańskich budzi jednak moją wątpliwość. W tekst redagowanej właśnie przeze mnie powieści (przekład z angielskiego), której akcja toczy się w byłej Rodezji, wplecione są wyrazy pochodzące z różnych języków afrykańskich (m. in. plemion Ndebele, Shona). Część tych wyrazów wręcz prosi się o odmianę, a nieodmieniona po prostu źle brzmi. Czy mogę je odmieniać, nawet jeśli nie są zadomowione w polszczyźnie? Podaję kilka wyrwanych z kontekstu zdań powieści, a w nawiasach znaczenie danych wyrazów. Dodam, że wszystkie afrykańskie słowa są również zamieszczone w słowniczku na końcu książki.
    Czasem pijemy herbatę tak, jak to robią Afs – zanurzamy nasze kanapki w zielonych, emaliowanych kubkach, potem odgryzamy mokry kęs i pociągamy łyk herbaty, która, zanim ją połkniemy, rozlewa się po całych ustach.
    Robimy to tylko po to, by charf [naśladować] Afs, ale w końcu zawsze wracamy do rozkładania, lizania i zgniatania [kanapek].
    Odpychamy łokciami opony i puszczamy się biegiem do zamieszkanego przez Afs khaya [domu], skąd nadpływa ten dźwięk.
    Mieszkają tu wszyscy pracownicy farmy ze swoimi żonami i picaninami [picanin – dziecko] – razem około czterdziestu rodzin.
    Kuca przy ogniu i daje nam do ssania kawałek sadza [sadza – rodzaj posiłku z kukurydzy] obtoczony w cukrze.
    Spoglądam do góry i widzę ją, jak czeka na nas na stoep [podest] i już z daleka zauważa nasze poncha.
    Och, to dlatego, że amadlozi [duchy przodków] nie potrzebują w niebie szczurów i dlatego, że n’anga [szaman] potrzebuje szczurzych pazurów, by zrobić niezwykłe muti [lekarstwo].

    Z góry serdecznie dziękuję za odpowiedź,
    Anna
  • voodoo czy wudu?
    2.06.2009
    2.06.2009
    Dzień dobry!
    Czy można pisać voodoo, opisując religię, zwyczaje itp., skoro w słowniku jest wskazana pisownia polska – wudu? Spieram się o to z naszymi grafikami, według których angielska pisownia wygląda lepiej graficznie. Ja stoję na stanowisku, że powinno się pisać po polsku, jeśli istnieje takowa wersja. Bardzo proszę o zajęcie stanowiska w naszym sporze.
    Z poważaniem
    Łucja Matusiak
  • Wyżyna Czesko-Morawska, której nie było

    23.09.2022
    2.11.2016

    Byłabym bardzo wdzięczna za wyjaśnienie pisowni wyżyny czesko-morawskiej, przedstawionej jako wzorcowa na tegorocznym dyktandzie w Katowicach: Z wyżyn, z czesko-morawskiej zwłaszcza… . W słowniku ortograficznym zaleca się pisownię tej nazwy dużymi literami.

    Z góry bardzo dziękuję za wyjaśnienie.

    Z poważaniem

    Agnieszka Buczkowska

  • Zarabiać na aparthotelu (?)
    7.12.2017
    7.12.2017
    Czy wyrażenie zarabiać na aparthotelu jest poprawne?
    Aparthotel (wyraz obcy) – rodzaj inwestycji, w której właściciel apartamentu otrzymuje co roku zdefiniowany wcześniej zysk.
  • adapter, gramofon, patefon
    3.12.2004
    3.12.2004
    Chciałbym prosić o podanie dokładnej różnicy znaczeń między trzema następującymi słowami: adapter, gramofon, patefon.
  • Beatlesi, beatlesi, bitelsi
    3.04.2002
    3.04.2002
    Szanowni Państwo,
    Chciałabym spytać o spolszczoną nazwę członka zespołu The Beatles, czyli formę „bitels”. Przyznam, że mnie ona razi; robiłam także miniwywiad wśród znajomych i nikomu się nie podobała. Czy można stosować angielską pisownię, choć nie podaje jej słownik?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego