„Zawiły oznaczało kiedyś (a i dziś w niektórych gwarach) ‘podatny na wiatr; wystawiony na wiatr’ […] Tak więc rodzimy zawilec może być dokładnym, dosłownym tłumaczeniem łacińskiego anemone i greckiego ανεμώνη” (https://nck.pl/inne/ciekawostki-jezykowe/zawilec-bo-). Proszę o ustosunkowanie się do powyższych (tj. stwierdzenia oraz hipotezy). Jeśli bowiem stwierdzenie jest prawdziwe, to i hipoteza etymologiczna może być zasadna.

Stratos V.

Szanowni Językoznawcy,
proszę o rozwianie moich wątpliwości odnośnie czasownika zawitać. A konkretnie – z jakim przypadkiem się on łączy? Zawitać gdzie (miejscownik) – np. w naszych niskich progach. Czy zawitać dokąd (biernik) – w nasze niskie progi? Zawitać na ekranach kin czy na ekrany kin?
Dziękuję serdecznie.
Anna

Otrzymałem od sądu termin na uzupełnienie dokumentacji. Termin jej złożenia wynosi 14 dni, liczy się od daty doręczenia zawiadomienia i jest nieprzekraczalny (zawitny). Co oznacza słowo zawitny?

Coraz częściej, np. wśród komentatorów sportowych, spotyka się zwrot „Piłkarz X zagrał dobre zawody” – mnie te zawody rażą. Czy taka forma jest poprawna? Według mnie zawody mogą się odbyć albo można w nich wziąć udział, a gra się mecz.
Z góry dziękuję za odpowiedź.

Czy nazwanie zawodów biegackimi (przez analogię do pływackich) to dobry wybór? Czy znany jest Państwu przypadek, by jakiś słownik odnotował to słowo?

Przeczytałem w Poradni następujące pytanie: „Jestem ciekawa, jak to jest z zapożyczeniem z języka rosyjskiego za zaliczeniem – czy jest ono błędem leksykalnym, czy nie? Na ćwiczeniach z kultury języka poprawiamy je jako błąd, dlatego zdziwiłam się, gdy przy zamawianiu słownika spotkałam takie wyrażenie na Waszych stronach”.
Zdziwiło mnie określenie wyrażenia za zaliczeniem jako potencjalnie niepoprawnego rusycyzmu. Wydaje mi się bowiem, że rosyjski odpowiednik brzmi nałożennym płatieżom. Pan Mirosław Bańko w swojej odpowiedzi nie odniósł się do pochodzenia wspomnianego wyrażenia – czy mogę prosić o dodatkowy komentarz w tej sprawie?
Przy okazji chciałbym zapytać, czy i inne wyrażenia z przyimkiem za są uważane za rusycyzmy? Dotychczas wydawało mi się, że jest wręcz przeciwnie, a polskiemu za odpowiada najczęściej rosyjskie po. W języku ukraińskim analogiczne do polskich konstrukcje z za uważa się za całkowicie poprawne i rodzime, w przeciwieństwie do konstrukcji z po, traktowanych jak rusycyzmy – np. ros. po sogłasiju – ukr. za zhodoju (niepoprawnie: po zhodi) – pol. za zgodą; ros. po priedjawleniju – ukr. za predjawlenniam (niepoprawnie: po predjawlenni) – pol. za okazaniem.
Pozdrawiam
Łukasz Starzak

Dzień dobry,
jak zapisać zdanie: „Nie jest, a był”. Kontekst jest taki:

– Tatusiu, a co to jest ten tur? – zapytała Madzia.
– Nie jest, a był.

Dziękuję i pozdrawiam.

Szanowni Państwo,
uprzejmie proszę o rozwianie mojej wątpliwości dotyczącej użycia przecinka w przypadku, gdy miałby być poprzedzony przez konstrukcję zawierającą rzeczownik odczasownikowy np. Po wysłuchaniu każdego nagrania (,) zobaczysz zapis rozmowy; albo: Po uzupełnieniu wszystkich zadań na rozumienie ze słuchu (,) zobaczysz także jego polskie tłumaczenie. Konstrukcja ta nie jest zdaniem, choć można zastąpić ją imiesłowem uprzednim (wtedy z przecinkiem).
Z poważaniem, KK

Dzień dobry,

mam pytanie odnośnie wykorzystania dwukropka w przytaczaniu czyichś słów. Jak udało mi się odnaleźć w Słowniku interpunkcyjnym języka polskiego z zasadami przestankowania J. Podrackiego: „dwukropek stawia się głównie przed przytoczeniem cudzych lub własnych słów”. Pytanie rodzi się, gdy przytaczamy fragment zawierający jedno słowo, np.

Czym jest: „to”?

Czy w takiej sytuacji również należy stawiać dwukropek?

Szanowni Państwo, chciałbym spytać o interpunkcję w specyficznym zdaniu:
Ostatni blok – limit prędkości – zrealizowany za pomocą bloku nasycenia, odpowiada za ograniczenie maksymalnej zadanej prędkości.
Z szerszego kontekstu wiadomo, że fragment zrealizowany (…) nasycenia jest dopowiedzeniem, w związku z czym wymaga obustronnego przecinka, tyle że pierwszy z nich koliduje z myślnikiem. Czy zatem taka interpunkcja jest dopuszczalna?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik