czynić
  • pauza na końcu urwanej kwestii dialogowej
    4.12.2015
    4.12.2015
    Czy w dialogu powieściowym dopuszczalne jest stosowanie znaku pauzy na końcu urwanej kwestii (jako jedynego znaku interpunkcyjnego)? Chodzi o sytuację, gdy jedna osoba przerywa drugiej. Utwór jest tłumaczony; w oryginale angielskim stosowany jest zarówno wielokropek (gdy postać zawiesza głos), jak i myślnik (gdy wypowiedź zostaje gwałtownie przerwana). Wydaje mi się, że zasada nr 393 SO PWN dopuszcza takie użycie („…wielokropek może być zastępowany przez […] myślnik”).
  • pięćdziesiątka

    4.12.2023
    4.12.2023

    Dzień dobry!

    W mediach widzę wysyp artykułów, które są zatytułowane: „fryzury dla pań po 50-tce”, „modne fryzury po 50-tce”, „fryzury dla 50-cio latek”. Czy prawidłowa forma tych zdań powinna wyglądać następująco: „Fryzury dla pań po 50.”, „Modne fryzury po 50.” i „fryzury dla 50-latek”?

    Pozdrawiam!

  • postępy
    8.05.2009
    8.05.2009
    Czy w zdaniu „Pomimo uzyskanych tam postępów Obama pozostaje niewzruszony – Irak jest dla niego przeszkodą, którą trzeba usunąć” poprawnie użyto wyrażenia uzyskane postępy? Czy raczej uzyskujemy rezultat, wynik, natomiast postępy można osiągnąć, czynić etc.?
    Dziękuję za odpowiedź.
  • Proces adaptacyjny, proces zwinny
    23.12.2015
    23.12.2015
    Czy adaptacyjny proces to oksymoron? W znaczeniu: proces dostosowujący się do zmian. Z jednej strony mamy tą zdolność adaptacji, ale z drugiej proces, który zakłada pewne zdefiniowane po sobie etapy.
    Czy określenie zwinny proces jest poprawne? Zwinność odnosi się zwykle do ruchów.
    Z góry dziękuję i pozdrawiam
  • Przyimki przed nazwami uczelni
    24.10.2018
    24.10.2018
    Dzień dobry,
    mam pytanie dotyczące uniwersytetów amerykańskich, a właściwie ich skróconych form – ich odmiany i połączenia z przyimkami. Czy jest różnica poprawnościowa w wyrażeniach dostać się na Harvard i dostać się do Harvarda? Z którym przyimkiem w takim kontekście łączyć uczelnię MIT – traktować ją jak uniwersytet (wówczas dostajemy się na MIT) czy instytut (czyli do MIT)?
  • Psychiczny a psychologiczny
    6.01.2023
    12.10.2016
    Szanowni Państwo,
    zastanawiam się czasem, kiedy coś jest psychiczne, a kiedy psychologiczne. Na przykład: Moje problemy ze snem mają podłoże psychiczne/psychologiczne, Nad moim rywalem mam przewagę psychiczną/psychologiczną.

    Z wyrazami szacunku
  • Specyficzna funkcja wielkiej litery

    1.10.2023
    1.10.2023

    Szanowni Państwo,

    moje pytanie dotyczy zasad użycia wielkich liter. Czy poprawnym jest użycie wielkiej litery celem rozróżnienia dwóch takich samych słów? W pismach (zwłaszcza urzędowych) po podaniu pierwszy raz pełnej nazwy umieszcza się informacje „(dalej również: podmiot gospodarczy)”. Zdarza się, że w dalszej części pisma trzeba użyć określenia „podmiot gospodarczy” nie odnosząc się do początkowo zastąpionej pełnej nazwy. Czy zastosowanie pisowni wielką literą (Podmiot gospodarczy/podmiot gospodarczy) jest poprawne? W języku angielskim w takiej sytuacji pomaga przedimek the, czy w języku polskim można analogicznie użyć pisowni wielką literą?

  • Spolszczanie nazw botanicznych
    13.12.2015
    13.12.2015
    Jak powinna brzmieć spolszczona wersja łacińskiej nazwy własnej TillandsiaSadzimy tilandsie (przez jedno l) czy Sadzimy tillandsie (pozostawione zdublowane l)?
    Do skracania podwójnego l odnoszą się zasady 279 i 280, jednak nie uwzględniają one takiego przypadku jak powyższy.
  • Spójnik
    11.06.2019
    11.06.2019
    Szanowni Państwo,
    jaką funkcję pełni słowo we fragmencie wiersza Adama Mickiewicza Pieśń żołnierza?

    Wstaję, aż ja w pruskiej ziemi!
    Jak tam lepiej leżeć w błocie.
    W chłodzie. w głodzie i na słocie,
    Ale w Polszcze między swemi!

    Czy mamy tu do czynienia z przypadkiem użycia partykuły opisanym w SJPD jako „spójnik zestawiający zdania współrzędne z uwydatnieniem niezwykłości treści jednego z nich, nagłej zmiany sytuacji itp.”?
  • Stabat Mater Dolorosa
    23.02.2010
    23.02.2010
    Stabat Mater dolorosa to pierwsze słowa średniowiecznej sekwencji Jacopone di Todi. Określa się nimi również motyw literacki często obecny w tekstach średniowiecznych, m.in. w Lamencie świętokrzyskim. Który zapis należy zastosować, mając na myśli właśnie to drugie znaczenie: Stabat Mater dolorosa czy stabat Mater dolorosa?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego