-
słowniki synonimów27.10.200827.10.2008Wydaje mi się, że zwywalny oznacza 'dający się zmyć/zmywać', rozpuszczalny oznacza 'dający się, rozpuszczać', porównywalny oznacza 'dający się z czymś porównać' (wynik tego porównania to zupełnie inna sprawa).
Jednak wg Słownika synonimów i antonimów synonimami słowa porównywalny są: podobny, zbliżony, bliźniaczy, pokrywający się, zbieżny, pokrewny, siostrzany.
To jak to w końcu jest z tym porównywalnym? -
słowny zapis mowy24.11.201024.11.2010Mam pytanie o interpunkcję w takich zwrotach, jak: „Służył w marines w 67”, „To było w 99, gdy (…)” (cyfry oznaczają dany rok). Czy powinniśmy napisać: w '67 czy w 67.? Gdy piszemy np. Grudzień '70, to nie mamy tu liczebnika porządkowego, tak że jest to inna sytuacja. Z drugiej strony kropka po dacie też nie wygląda dobrze. Czy jest na to złoty środek? Zależy mi na tym, by zachować wierność wypowiedzi i nie podawać pełnej daty (czyli np. 1967) ani nie posługiwać się zapisem słownym.
-
słowny zapis ułamków15.05.201115.05.2011Witam,
jak najpoprawniej i bezpretensjonalnie formatować w druku wyrażenia liczebnikowe, np. w zdaniu: „W pełnym zakresie stężeń od 0,5%-owego roztworu wodnego…”? Pisownia ta wydaje mi się jednak pretensjonalna, podobnie jak 8-śmiu. Chyba lepiej …od 0,5% roztworu… – czytelniej i zręczniej? Forma …od półprocentowego… raczej odpada: brak cyfr, gorsza wizualnie. Czy i Państwo skłaniają się do formy …od 0,5% roztworu…?
-
Słowo trianacja
31.07.202131.07.2021W powojennym tekście odczytuję w kronice słowa proboszcza: dostałem zezwolenie na na trinację i obecnie ja (....).
-
słowotwórstwo w SMS-ach i czatach3.03.20053.03.2005Witam!
Chciałbym się dowiedzieć nieco więcej o przemianach językowych i słowotwórstwie w SMS-ach i na czatach. Wydaje mi się, że wiele nowych słów jest tworzonych przez twórców SMS-ów. Co na to wpływa i jakie mogą być tego skutki?
Pozdrawiam i z góry dziękuję za odpowiedź. -
sobie
29.03.202329.03.2023płynę sobie łódką, a nade mną płyną (sobie) obłoki
Dzień dobry, mam pytanie odnośnie do pojawiającej się czasami w prognozach pogody quasi-poetyckiej konstrukcji językowej typu: od zachodu płyną sobie chmury...
Wyraz sobie dodany tu do czasownika płynąć żadną miarą nie wskazuje na to, że czynność ta jest „całkowicie zależna od woli wykonującej ją osoby i zwykle sprawia jej przyjemność” (por. Inny słownik języka polskiego). Płynące po niebie chmury (częściej obłoki) jako uosabiające zmienną naturę rzeczy toposy literackie obecne są w twórczości wielu poetów, choćby Mickiewicza, Miłosza,
Szymborskiej, Harasymowicza czy Ratajczaka. Nigdy jednak nie płyną one tam sobie, co najwyżej są wprawiane w ruch przez wiatr, któremu w pewnym kontekście można już przypisać atrybut sprawczości, jak dzieje się to w przypadku greckiej pneumy z Ewangelii Janowej, upowszechnionej przez łacińskie „spiritus flat ubi vult”, co zostało przetłumaczone na język polski jako „duch wieje kędy chce” lub „wiatr wieje tam, gdzie chce” (J 3,8).
A życie sobie (sic!) płynie, jak gdyby nigdy nic...
Z poważaniem
-
Sowiecki czy radziecki – raz jeszcze
26.06.201826.06.2018Jeszcze w sprawie Sowietów. W Wikipedii (wiem, że źródło nie zawsze wiarygodne) przeczytałem, że określenie radziecki zostało zaproponowane przez sowietologa Wiktora Sukiennickiego w roku 1934, ale przyjęła się dopiero, gdy kilka lat po wojnie praktykę tę narzuciły władze komunistyczne. Być może dałoby się tę informację zweryfikować w źródłach.
Łukasz
-
splitting23.05.201123.05.2011Szanowni Państwo,
w jaki sposób oznaczyć „wariantywność” płci w wyrazach? Które z poniższych zapisów są poprawne, a których lepiej unikać?
1. Uzupełnij tylko te pola, o które jesteś proszona/y.
2. Uzupełnij tylko te pola, o które jesteś proszona/-y.
3. Uzupełnij tylko te pola, o które jesteś proszona(y).
4. Uzupełnij tylko te pola, o które jesteś proszona(-y). -
spotu czy spota?26.05.201126.05.2011Chciałem odmienić angielski spot, oznaczający miejsce. W słowniku ortograficznym znalazłem odmianę wyrazu spot, lecz oznaczającego spot reklamowy. Czy powinienem założyć, że mój spot odmienia się analogicznie, czy jego odmiana może być inna? I jeśli inna, to jaka? Chodzi o dopełniacz (końcówka -a czy końcówka -u), na temat którego opinie znanych mi osób są podzielone.
-
Spójnik aż 11.06.201911.06.2019Szanowni Państwo,
jaką funkcję pełni słowo aż we fragmencie wiersza Adama Mickiewicza Pieśń żołnierza?
Wstaję, aż ja w pruskiej ziemi!
Jak tam lepiej leżeć w błocie.
W chłodzie. w głodzie i na słocie,
Ale w Polszcze między swemi!
Czy mamy tu do czynienia z przypadkiem użycia partykuły aż opisanym w SJPD jako „spójnik zestawiający zdania współrzędne z uwydatnieniem niezwykłości treści jednego z nich, nagłej zmiany sytuacji itp.”?