dane
  • teleadresowy
    10.01.2003
    10.01.2003
    Czy poprawny jest użycie słowa teleadresowe. Nie chodzi mi tylko o to, czy z myślnikiem, czy bez, ale także czy w ogóle istnieje taki wyraz?
  • za jakiś okres

    9.05.2023
    9.05.2023

    Szanowni Państwo!

    Chciałbym spytać, czy poprawna jest forma „dane za+(tutaj miesiąc lub inny odcinek czasu)”. Np. w Polityce znalazłem takie zdanie: „Za czerwiec nie mamy jeszcze danych, ale wyraźnie widać, że od stycznia do maja tego roku na mydło Polacy przeznaczali już znacznie mniej niż rok wcześniej”.

    Dane nie powinny być z czerwca albo w czerwcu? Sprawdziłem w wyszukiwarce PWN-u i widzę, że taka forma pojawiała się już co najmniej w latach dziewięćdziesiątych. Szczerze mówiąc, nie mam przeciw jej użyciu żadnego argumentu, jedynie odczucie, że nie jest ona poprawna, że jest jakaś taka nienaturalna.


    Z poważaniem

    wielki fan poradni

  • Zaloguj się przez swoje konto
    10.10.2014
    10.10.2014
    Szanowna Poradnio,
    mówiąc użytkownikowi, aby zalogował się do serwisu internetowego, powinnam użyć wyrażenia „Zaloguj się swoim kontem Facebook” czy też „Zaloguj się przez swoje konto Facebook”? Wiele serwisów umożliwia, zamiast zakładania osobnego konta, użycie danych konta facebookowego do logowania. Pierwsze jest wielokrotnie częstsze, czy jest też wyrażeniem poprawniejszym bądź jedynym poprawnym?
    Z wyrazami szacunku
    Fanka Poradni
  • ChatGPT

    25.04.2023
    1.04.2023

    Czy (i ewentualnie jak) powinno się odmieniać nazwę szalenie ostatnio popularnej aplikacji ChatGPT? Spotkałam się z artykułami w mediach, w których nazwa ta nie była odmieniana, ale widziałam też, że część autorów decyduje się na odmianę, posiłkując się przy tym spacją, np. „Chatowi GPT”. Które rozwiązanie jest właściwe (a jeśli odmiana, to ze spacją czy bez)?

  • teksty źródłowe w opisach rysunków i tabel
    26.10.2014
    26.10.2014
    Dzień dobry!
    1. Czy źródła danych do rysunków lub tabel (umieszczone pod rysunkiem czy tabelą) dopisuje się do bibliografii?
    2. Czy w źródłach rysunków/tabel można stosować skróty typu dz. cyt., jeśli dana pozycja pojawiła się już wcześniej w tekście?
    Dziękuję i pozdrawiam
  • Z językowych archaizmów: dan (gdzie, kiedy)

    6.02.2021
    6.02.2021

    Co oznacza zwrot „dan w”? Czy to czasownik, imiesłów? Czy to forma współcześnie odnoszona do „dan(y)”, „(po)dan(y)”? Dlaczego tyczy się to też dokumentów rodzaju żeńskiego? Czy „umowa” może być „dan”? Nie znalazłem tego zwrotu w słownikach :(

    Zwroty te widoczne są:

    * na dokumentach całkiem niedawnych np. „UMOWA między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Czeskosłowacką w sprawie ochrony prawnej i pomocy prawnej w sprawach podatkowych. Dan w Warszawie, dnia 23 kwietnia 1925 r.”

    * na nieco mniej starych dokumentach np. „Prawo wyborów dla zgromadzenia zwołać się mającego do ułożenia konstytucyi pruskiej. Dan w Poczdamie, dnia 8. Kwietnia 1848”

    * a także na bardzo starych dokumentach np. w dokumencie Trojdena „Dan w Warszawie, roku Pańskiego tysiąc trzysta trzydziestego ósmego, dnia dwunastego grudnia”

    Zwroty te sporadycznie pojawiają się też współcześnie na dyplomach lub tekstach stylizowanych na stare lub podkreślających patetyczność wydarzenia (np. akt Intronizacyjny Warszawskiego Króla Kurkowego. Dan w Warszawie Roku Pańskiego 2015 w niedzielę – 26. lipca”

  • port nad, port na, port w, port u

    30.09.2023
    30.09.2023

    W wielu miejscach, takich jak strona internetowa portu północnego w Gdańsku, można przeczytać: „To najdalej wysunięty na północ, niezamarzający port na Morzu Bałtyckim”. Jednakże, rzeczywistość jest taka, że ten port znajduje się faktycznie na lądzie, a nie dosłownie na morzu. Podobnie jest w przypadku latarni morskich. Często spotyka się opisy mówiące, że dana latarnia jest na Morzu Północnym czy na Morzu Śródziemnym, mimo że faktycznie stoi na lądzie, w bliskim sąsiedztwie morza. Jakie są zasady stosowania przyimka „na” w odniesieniu do morza w języku polskim?

  • Datafikacja czy danetyzacja?
    18.06.2019
    18.06.2019
    Szanowni Państwo,
    która forma jest poprawna językowo: datafikacja czy danetyzacja? W literaturze przedmiotu pojawia się jedna i druga.

    Pozdrowienia
  • Dostarczać
    10.04.2017
    10.04.2017
    Zwracam się z prośbą o pomoc w ustaleniu przypadku, który należy zastosować w konkretnym zdaniu. Problematyczne zdania brzmią następująco:
    W tym celu wywołuje on inne moduły, które dostarczają potrzebne w danym momencie metody lub dane. Moduły te można podzielić na kilka grup w zależności od pełnionej przez nie funkcji: moduły odpowiedzialne za mikrofizykę i makrofizykę, dostarczające metody numeryczne i rozwiązujące równania oraz moduły wspomagające.

    W obu wywołujących kontrowersje przypadkach został zastosowany biernik: dostarczają potrzebne metody lub dane oraz dostarczające metody numeryczne.
    Czy w przytoczonych zdaniach ma zastosowanie biernik, czy też powinien był być zastosowany dopełniacz?
  • Epidemiczny, epidemiologiczny
    13.07.2020
    13.07.2020
    Dzień dobry,
    moje pytanie dotyczy obecnej sytuacji zagrożenia epidemicznego. No właśnie, mamy zagrożenie epidemią, więc epidemiczne, a czy ankieta, którą wypełniają interesanci w naszym urzędzie, dotycząca występowania objawów zakażenia, ewentualnego kontaktu z osobą zakażoną itp. to ankieta epidemiczna, czy epidemiologiczna?
    Z góry dziękuję za poradę.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego