dialogowy
  • konował
    10.06.2002
    10.06.2002
    Czy neologizm koniował jest słowem na pograniczu inwektywy i wulgaryzmu, czy też nie? Potrzebuję ekspertyzy językoznawczej w tym zakresie, dlatego proszę o podanie danych eksperta, który by się tego podjął.
    Z poważaniem
    Prezes Rady Podkarpackiej Izby Lekarsko-Weterynaryjnej
    Krzysztof Strawa
  • myślnik a koniec wersu
    28.10.2010
    28.10.2010
    Witam,
    chciałam zapytać o to, jak traktować myślniki zostające na końcu wersu – czy to podobna sytuacja jak w przypadku „wiszących spójników”,które lepiej jest przenosić do następnego wersu? Czy też nie jest błędem jeśli myślnik zostanie na końcu wersu?
    Pozdrawiam
  • Myślnik na końcu wiersza
    27.09.2018
    27.09.2018
    Chciałbym zapytać o myślnik, który jest w ciągu zdania i zostaje na końcu linii, po prawej stronie. W niemal każdej publikacji można zobaczyć, że jest on przenoszony na lewą stronę, na początek linii. Zawsze uczono mnie, że powinien zostać po prawej. Tak stoi w poradnikach i książkach do typografii. Zacząłem się już zastanawiać, czy coś się zmieniło? Czy jest to dopuszczalne, czy może wszyscy popełniają błąd – i skąd on się wziął? A może to jakaś moda na lewą półpauzę?

    Pozdrawiam
    Czytelnik
  • myślnik rozdzielający
    12.09.2007
    12.09.2007
    Jeśli w zdaniu wtrącam pewien fragment rozpoczęty myślnikiem, to czy muszę użyć myślnika zamykającego, czy też musi to być przecinek? Na przykład tak:
    Tekst powstał na podstawie artykułów Jana Kowalskiego – rubryka „Życie” w „Dzienniku Pomorskim”, Marii Nowak – rubryka „Co słychać” w „Gazecie Łódzkiej”, oraz internetowej poradni językowej Wydawnictwa Naukowego PWN.

    Wydaje mi się, że gdybym pomiędzy Pomorskim a Marii użył myślnika, byłoby to niewłaściwe, bo tam potrzebny jest przecinek.
  • Narracja po dialogach
    23.05.2018
    23.05.2018
    Kilka lat temu w Poradni padło pytanie o partię dialogową typu:
    – Chodź! – usłyszał cichy szept.
    Wątpliwość dotyczyła litery po drugim myślniku – mała czy wielka.
    Dr Wolański odpowiedział nie wprost.
    Teraz w Internecie, na przykład na forach z amatorskimi opowiadaniami, osoby korzystające z Poradni domagają się, aby w podobnych sytuacjach zamieniać małą literę na wielką.
    Przykładowy efekt:
    – Tutaj jestem. – Usłyszał za plecami.
    Zgodzą się Państwo, że taki zapis jest nie do przyjęcia?
  • Nietypowy (nie)cytat w cytacie

    28.01.2022

    Dzień dobry,

    czy didaskalia przerywają cytat ujęty w cudzysłów? Podam taki przykład wypowiedzi dialogowej:

    – Powiem im tak: "Drodzy przyjaciele chrześcijanie - z naciskiem na "chrześcijanie" – coś wam wytłumaczę..."

    Czy chrześcijanie w didaskaliach wymagają użycia cudzysłowu ostrokątnego jako oznaczenia cytatu zagnieżdżonego, czy też może być użyty ponownie cudzysłów apostrofowy?


    Z góry dziękuję za odpowiedź

    stała czytelniczka Poradni

  • Nie wiem, bracie Emilu
    11.09.2013
    11.09.2013
    Dzień dobry.
    Czy jest jakiś powód, dla którego słowo bracie w znaczeniu zakonnika powinno być pisane dużą literą? Przykładowo w zdaniu: „Nie wiem, bracie Emilu”. Rozumiem, że można by użyć dużej litery w przypadku pisania listu, lecz w przypadku zwykłego tekstu mam wątpliwości, czy ma to sens.
  • Orzecznik rzeczownikowy w narzędniku i mianowniku

    21.12.2023
    21.12.2023

    Zastanawiam się nad różnicą pomiędzy użyciem czasownika „być” z rzeczownikiem w narzędniku a w mianowniku. Zazwyczaj stosujemy formę z narzędnikiem „Kim jesteś?” i odpowiadamy np. „Jestem żołnierzem/Polakiem/człowiekiem”. Można się też spotkać z rzadszym sformułowaniem tego pytania: „Kto jesteś?” i wtedy odpowiedź to „Jestem żołnierz/Polak/człowiek”. W znanym wierszu Władysława Bełzy pada „Kto ty jesteś? — Polak mały”. Dlaczego te dwie formy występują i czym dokładnie się różnią? Czy mają jakiś inny wydźwięk?

    I skoro zazwyczaj mówimy „Jestem człowiekiem” a nie „Jestem człowiek”, to czemu mówimy „Jestem Anna” a nie „Jestem Anną”?

    Pozdrawiam,

  • Osobiście nie widzę w tym nic złego
    13.09.2007
    13.09.2007
    Słowniki poprawnej polszczyzny zalecają, aby raczej nie rozpoczynać zdania od osobiście. Jednakże eksperci niniejszej poradni sami często zaczynają tak zdania (zwłaszcza dr Bańko). Zatem: można pisać „Osobiście uważam, że…”, „Osobiście nie widzę…” – czy nie? I czy zaimek ja nie jest w zdaniu „Ja osobiście uważam…” zbędnym dodatkowym podkreśleniem własnej osoby? Wydaje mi się, że czasem trzeba w pewnym fragmencie wypowiedzi dać wyraźnie do zrozumienia, że chodzi o własną osobę.
  • Oznaczanie dialogów w tekstach dla dzieci

    2.03.2022

    Dzień dobry,

    piszę krótkie teksty do czytania dla dzieci.

    Zastanawiam się, czy muszę użyć cudzysłów przy zapisie:

    Ola mówi: „ale hałasy”.

    czy mogę zapisać, bez cudzysłowu

    Ola mówi: ale hałasy

    a może powinnam tak:

    Ola mówi: – ale hałasy.

    Pozdrawiam,

    Iwona Cieślak

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego