-
Storbørja i Lillebørja w dopełniaczu20.11.201920.11.2019Szanowni Państwo, jak odmieniać nazwy norweskich miejscowości typu Storbørja czy Lillebørja? W dopełniaczu będzie Storbørji czy Storbørii? Zasada słownikowa nie jest dla mnie jasna, nie ma w niej przykładów nazw z końcówką -rja. Dziękuję!
-
do Tych czy Tychów?28.02.200328.02.2003Tychy powracają jak bumerang. Mimo że eksperci poradni językowej wielokrotnie wypowiadali się na temat dopełniacza tej nazwy, ich odpowiedzi nie satysfakcjonują czytelnika gazety, w której pracuję. Otóż twierdzi on, że poprawna jest jedynie forma Tych, i domaga się dokładnego potwierdzenia, na podstawie jakich ustaleń i kiedy do języka ogólnego i do słowników trafiła forma Tychów. Niestety sama nie potrafię wskazać takiego dokumentu, czy też daty wprowadzenia oficjalnej poprawki (czytelnik twierdzi, że podobne zmiany są poprzedzone konkretnymi przepisami). Bardzo proszę o pomoc i jak najbardziej szczegółową odpowiedź.
Agata Gogolkiewicz -
ukończonych / nieukończonych 18 lat
14.01.202312.12.2022Dzień dobry,
proszę o informację, która forma (ukończone/ukończonych) jest poprawna i jaka zasada tym rządzi:
„ubezpieczony, który ma ukończone 18 lat, dziecko, które ma nieukończone 18 lat”;
„ubezpieczony, który ma ukończonych 18 lat, lub dziecko, które ma nieukończonych 18 lat”.
Ogromnie dziękuję i pozdrawiam
-
do McDonalda2.12.20122.12.2012Szanowni Państwo,
bardzo proszę o rozwianie moich wątpliwości co do zapisu nazw produktów z dopełniaczem saksońskim. Wiadomo, że powinno się mówić „Idę do McDonalda” (nie: McDonaldsa), „Używam Helmana” (nie: Helmansa – chodzi o majonez) itp. Co jednak z takimi nazwami jak Jack Daniel's, Balantine's, Redd's? Wszyscy, których znam, dopełniacz wymawiają kolejno: [danielsa], [balantajsa], [redsa].
Iwona Nowakowska -
alpaki z Andów
24.09.202224.09.2022„Alpaki z chilijskich And (czy Andów)” jaki to przypadek? Jest to dopełniacz? Skąd? Z Andów? Dopełniacz dla „Tatr” brzmi „Tatr”. Ale czy w zdaniu „Alpaki z chilijskich And” potrzeba mi dopełniacza?
-
odmiana nazw gier21.05.201021.05.2010Jaki jest poprawny dopełniacz angielskich nazw gier brzmiących identycznie (lub niemal identycznie) w języku polskim, np. Portal, Storm, Crysis? Gracze odmieniają je z kocówką -a, mimo że wyrazy portal, sztorm, kryzys mają w dopełniaczu -u. Czy jest jakaś zasada dotycząca nazw własnych, która odróżnia tę odmiane od odmiany rzeczowników pospolitych?
Dziękuję i pozdrawiam.
Anna
-
Boguszów-Gorce27.09.200227.09.2002Dzień dobry.
Proszę o odpowiedź, jak prawidłowo odmienić nazwę miejscowości dolnośląskiej Boguszów-Gorce. Czy powinno to być Boguszowa-Gorc, czy też Boguszowa-Gorców?
Spotkałam się z obiema wersjami, mieszkańcy raczej mówią Boguszowa-Gorc, taka też wersja jest na oficjalnej stronie internetowej miasta. Są jednak osoby, które twierdzą, że powinno się odmieniać tak, jak nazwę regionu Gorce, czyli – Gorców. Proszę o wyjaśnienia. Pozdrawiam serdecznie
Natasza Chyb -
Dzierżawczość w języku polskim 22.03.201622.03.2016Drodzy sąsiedzi,
chciałbym zapytać o wyrażanie relacji dzierżawczych w języku polskim. W moim języku (czeskim) i w języku polskim są interesujące podobieństwa i różnice dotyczące posesywności.
- Dzierżawczość jest wyrażana zaimkiem – w czeskim jest tak samo jak w polskim.
Oba języki mają zaimki dzierżawcze: můj/mój, tvůj/twój, svůj/swój, náš/nasz, váš/wasz, čí/czyj .
Oba języki mają też dopełniacz dzierżawczy w 3. osobie: jeho/jego, její/jej, ich/ich.
- Dzierżawczość jest wyrażona odmienionym rzeczownikiem – w czeskim jest tak samo jak w polskim.
W obu językach jest tu dopełniacz: můj otec – dům mého otce, mój ojciec – dom mojego ojca, drahý přítel – dům drahého přítele, drogi przyjaciel – dom drogiego przyjaciela - Oprócz tego w języku czeskim są przymiotniki dzierżawcze: otec – otcův dům, přítel – přítelův dům, których nie ma w polskim. Co ciekawe, język czeski odróżnia wyrażenia typu otcův dům od wyrażeń typu dům mého otce – nie możemy powiedzieć můj-otcův dům.
Zauważyłem w języku polskim takie słowa jak Kraków (= ‘należący do Kraka?), Janów (dom), Cieszyn.
W związku z tym mam pytania:
- Jakie są historyczne formy wyrażania dzierżawczości w dawnym języku polskim (rzeczowniki, przymiotniki dzierżawcze, dopełniacz dzierżawczy)?
Czy używaliście kiedyś wyrażeń typu ojców dom? - Kiedy i jak rozwinęły się one do obecnej postaci?
- Co się kryje za dychotomią zaimków (dopełniacz dla 3. osoby versus zaimki dzierżawcze dla pozostałych osób)?
Jan Zidek - Dzierżawczość jest wyrażana zaimkiem – w czeskim jest tak samo jak w polskim.
-
kompania18.06.200118.06.2001Szanowne Panie i Szanowni Panowie z PWN!
Postanowiłem skorzystać z tej nowoczesnej formy łączności z Wydawnictwem, aby wyjaśnić nurtujący mnie problem. Chodzi mi o odmianę rzeczownika kompania (w znaczeniu 'pododdział wojskowy'). Jaka będzie forma tego rzeczownika w dopełniaczu liczby mnogiej?
1. „Słownik ortograficzny języka polskiego wraz z zasadami interpunkcji”, PWN 1986, na stronie 408 podaje „tych kompanii” (przez dwa i).
2. „Mały słownik języka polskiego”, wydanie X, 1993 r., na stronie 330 podaje „kompania ż, I, DCMs. – nii” ( przez dwa i).
Z wyjaśnień na stronie XIII pkt. II/5 wynika, że -nii jest stosowane tylko dla liczby pojedynczej (brak dopisku „lm” ). Wobec tego forma tych kompanii jest zła.
Jak rzeczywiście powinna wyglądać odmiana rzeczownika kompania w dopełniaczu liczby mnogiej?
Życzę dalszych sukcesów w nowych uwarunkowaniach ekonomicznych.
Kazimierz Garsztkowiak -
Pięć Kaś21.09.201721.09.2017Szanowni Państwo,
proszę uprzejmie o wyjaśnienie, dlaczego występujące po liczebnikach rzeczowniki odmieniają się w następujący sposób:
Kasia – pięć Kaś (zamiast Kasi),
dynia – pięć dyń (zamiast dyni),
świnia – pięć świń (zamiast świni).
Czy jest na to jakaś reguła? Rodzimi użytkownicy języka używają powyższych form intuicyjnie. Niestety, dla obcokrajowców nie jest to już tak oczywiste.
Z poważaniem
Magdalena