dopiero
  • głuchoniemy i głucho-ciemny
    5.06.2013
    5.06.2013
    Dlaczego wyraz głuchoniemy piszemy łącznie, a głucho-ciemny z łącznikiem? Głuchoniemy to przecież «głuchy i niemy», a więc mamy tutaj dwa człony równorzędne – podobnie jak w przypadku wyrazu głucho-ciemny, czyli «głuchy i niewidomy».
  • harfiarz i harfista
    12.05.2009
    12.05.2009
    Dzień dobry!
    Spotkałam się z rozróżnieniem: harfiarz – człowiek grający na harfie celtyckiej oraz harfista – człowiek grający na zwykłej harfie. Chciałam się spytać o jego zasadność.
    Pozdrawiam
  • Imię Kazimiera w języku polskim i tradycji nazewniczej

    29.12.2021

    Dzień dobry. Chciałam zapytać o historię imienia Kazimiera. Kiedy dokładnie pojawiło się w Polsce? Słyszałam teorię, że na popularności zyskało, gdy Maria Kazimiera Sobieska została królową Polski, ale nie wiem czy to prawda. 

    Pozdrawiam serdecznie i życzę wszystkiego dobrego :)

  • Jazyd czy jazyda?

    24.04.2017
    24.04.2017

    Jazydzi to przedstawiciele wyznawanej głównie przez irackich Kurdów religii łączącej elementy islamu, chrześcijaństwa i innych wierzeń. Jak w liczbie pojedynczej powinna brzmieć nazwa wyznawcy tego kultu: jazyd czy jazyda?

  • krzyżak czy Krzyżak?
    17.10.2012
    17.10.2012
    Nazwy członków zgromadzeń zakonnych piszemy małymi literami. W Wielkim słowniku ortograficznym podano jako wyjątek nazwę Krzyżak, jednak z wyjaśnieniem, że chodzi tu o członka zakonu i jednocześnie obywatela państwa. Państwo krzyżackie powstało jednak dopiero ok. 1226 r. Czy zatem pisząc o wydarzeniach z historii tego zakonu, do których doszło przed wymienioną datą, nie należałoby w nazwie jego członków (niebędących wówczas obywatelami państwa) użyć małej litery?
    Monika Krzywoszyńska
  • kultowy bestseller
    25.02.2009
    25.02.2009
    Szanowni Państwo!
    Słyszę (i czytam) o kultowych spodniach, kultowych butach, kultowych szczoteczkach do zębów… Czy faktycznie w Polsce zanotowano sekty, dla których obiektem kultu były, lub są, tego typu przedmioty codziennego użytku?
    Jakim cudem książka polskiego autora, której pierwsze wydanie ma się dopiero w Polsce ukazać, może być nazywana bestsellerem?
  • moribund(a)
    26.04.2010
    26.04.2010
    Jak poprawnie spolszczyć łacińskie słowo moribundus, oznaczające osobę umierającą? Spotkałem się parę razy z formą moribund, jednak wydaje mi się, że lepiej brzmi (ten) moribunda – przez analogię do (tego) wagabundy (łac. vagabundus).
  • mowa rozwiązana
    2.04.2015
    2.04.2015
    Kochana Poradnio,
    w jednej z piosenek łódzkiego zespołu Coma znajduje się taki oto cytat:
    Dopiero teraz wiem jak nisko upada
    Kto nie wypełnił swego czasu w pokorze.
    Oto dlaczego tak się obawiam
    Że za minutę trzeba
    Będzie wstawać i żyć.

    Gdyby potraktować cytat ten bez podziału na wersy jako dwa odrębne zdania, to czy przed słowami jak i kto (pierwsze zdanie) oraz dlaczego (drugie zdanie) powinny znajdować się przecinki? Pomijam oczywisty przecinek przed że w drugim zdaniu.
    Czytelnik
  • nazwy męskie o referencji żeńskiej i na odwrót
    21.11.2012
    21.11.2012
    Rzeczowniki męskie, kiedy opisują kobiety, zachowują się jak żeńskie, np. „Jedna profesor wstała”. Gdzie leży granica takiego użeńszczenia? „Młoda przewodnik wskazała” – jeszcze może być? Bo zdolna uczeń to już chyba nie.
    Czy to samo można stosować – a jeśli tak, to w jakich wypadkach – w drugą stronę, np. „Ten świnia powiedział” albo „Ten prostytutka wyszedł”?
  • obce wyrazy funkcyjne
    15.12.2009
    15.12.2009
    W języku polskim wciąż przybywa słów, ale są to głównie rzeczowniki, czasowniki, przymiotniki, przysłówki, wykrzykniki. Czy w ostatnim czasie (5 lat albo 100 lat) pojawiły się w polszczyźnie nie notowane wcześniej spójniki, przyimki, zaimki? Nie potrafię skojarzyć żadnego przypadku. Czy to oznacza, że pod tym względem nasz język osiągnął już pełne nasycenie i nie należy się już spodziewać niczego nowego?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego