dusz
-
nocny marek23.12.200823.12.2008Chciałabym wyjaśnić pisownię i odmianę związku nocny Marek. Wg Słownika frazeologicznego S. Skorupki wyrażenie to jest pisane wielką literą (wskazując na pochodzenie od imienia), tak samo chodzić jak Marek po piekle. Jednakże słownik PWN pod red. M. Szymczaka zaleca, aby pisać obydwa wyrażenia z małej litery, tj. nocny marek (marek = dusza pokutująca, potępieńca). Dodatkowo, w użyciu tego wyrażenia w liczbie mnogiej, odmieniamy je jako nocne Marki czy nocni Markowie?
-
odmiana nazwisk18.01.200718.01.2007Witam,
chciałbym zapytać o poprawną formę biernika liczby pojedynczej nazwisk Żontołw i Dusza. Formy Żontołwów i Duszów wydają mi się wyjątkowo niezgrabne, czy są pomimo to prawidłowe?
Ponadto czy w nazwiskach dwuczłonowych odmieniają się oba człony?
Dziękuję za pomoc i pozdrawiam. -
Pisownia peryfraz o charakterze religijnym
8.11.20218.11.2021Szanowni Państwo,
zastanawia mnie kwestia zapisu słów „mistyczne Ciało Chrystusa”, a w szczególności dużej litery w słowie „mistyczne”.
W NKJP dominuje zapis z małą literą w słowie „mistyczne”, ale pojawiają się oba warianty. W „Pisowni słownictwa religijnego” znajdujemy „Ciało Mistyczne Chrystusa”, ale jest to inna sytuacja ze względu na szyk. W dokumentach Stolicy Apostolskiej są różne rozwiązania, a w kan. 834 KPK mamy „mistyczne Ciało Jezusa Chrystusa”.
Z wyrazami poważania, MO
-
Przecinek po wtrąceniu10.11.201510.11.2015Bardzo proszę o rozstrzygnięcie, czy potrzebny jest przecinek w następujących zdaniach:
- Słyszał rozdrażnione wołanie kapitana: „Co? Co?” (,) oraz wytężony, ochrypły głos bosmana: „[…]”.
- Wołał świeżym, donośnym głosem: „Szybciej, chłopcy, do pomocy!” (,) i dyrygował robotą, mówiąc sobie w duszy: „Tego się właśnie spodziewałem”.
- Każdy bez wyjątku zawierał zdanie: „Mamy w tej podróży doskonałą pogodę” (,) lub podobne stwierdzenie w tym sensie.
-
Wasza wysokość i legenda27.02.201827.02.2018Czy Wasza Wysokość (król) wygłosił przemówienie, czy wygłosiła? Czy w meczu wystąpiła legenda (Lubański) piłki nożnej, czy wystąpił?
-
Wybieraj z czego chcesz26.04.200826.04.2008– cokolwiek – „Wybieraj z czegokolwiek!”
– co chcesz (czego chcesz) – „Wybieraj z czego chcesz!”
– co kupiono (czego nakupiono) – „Wybieraj z…”???
– co widzisz – „Wybieraj z…”???
Czy zdanie „Wybieraj z czego chcesz” – gdzie co chcesz jest synonimem dowolności, samodzielną frazą rzeczownikową ('to, co chcesz') i dziedziną wyboru – jest dobrze skonstruowane? (Podobne: „Wybieraj z czego tylko dusza zapragnie!”). I dlaczego nie słyszy się analogicznych form wykropkowanych na wstępie?
-
Żle skrojony, ale mocno zszyty
11.12.202011.12.2020Dzień dobry
Chciałbym się zapytać, co oznacza powiedzenie źle skrojony, ale mocno zszyty, ponieważ, kiedy sam szukałem znaczenia spotkałem się ze sprzecznymi definicjami?
Z wyrazami szacunku
Michał Maciałowicz
-
Anaforyczne jiż i jenże30.10.201830.10.2018Chciałabym się zapytać o pewne staropolskie słowo, mianowicie jiż, jenże. Dowiedziałam się, że oba te słowa znaczą który. Jak brzmią inne formy tego określenia – w rodzaju żeńskim, nijakim, w liczbie mnogiej (męskoosobowej i niemęskoosobowej)?
Pozdrawiam,
Katarzyna K.
-
czarnosecinny27.10.200527.10.2005Co to znaczy, że coś jest czarnosecinne? Często słyszę ostatnio to słowo, ale nigdzie nie mogę znaleźć jego znaczenia.
Z góry dziękuję i pozdrawiam. -
Dawne nazwy pierwiastków chemicznych
2.01.20242.01.2024W dawnych nazwach pierwiastków czasami występowała cząstka "„-ród”, np kwas + -o- + -ród -> kwasoród (tlen); woda + -o- + -ród -> wodoród (wodór); saletra + -o- + -ród -> saletroród (siarka) [przyp. red. azot]. Czy cząstka „-ród” jest tematem słowotwórczym wyrazów złożonych czy przyrostkiem, i jak to rozpoznać?
