długi
  • dlaczego Rzym, a nie Roma?
    28.11.2007
    28.11.2007
    Jak doszło do tego, że w języku polskim (i podobnie w innych językach słowiańskich) oryginalna nazwa Roma przekształciła się w Rzym?
    Z poważaniem,
    Piotr
  • Gadu-gadu, a walizka po peronie skacze
    29.06.2012
    29.06.2012
    W Polityce z 23 marca 2002 Ludwik Stomma napisał m.in.: „I taką właśnie porę roku wybrał nasz ukochany minister zdrowia, by zrobić istny podrzut myszaty (jest i taka ohyda), ogłaszając, iż środki antykoncepcyjne nie będą refundowane. Oczywiście gadu-gadu, a walizka po peronie skacze (…)”. Jakie jest źródło owego powiedzenia o skaczącej walizce? Wielu 50- i 60-latków z mojego otoczenia go używa.
  • Każdemu według potrzeb
    5.05.2006
    5.05.2006
    Co oznacza zwrot „Każdemu według potrzeb”?
  • Kiedy mnie, a kiedy mi?
    9.01.2019
    9.01.2019
    Szanowni Państwo,
    które zdanie jest poprawne: Czy tylko mi tego brakuje? czy Czy tylko mnie tego brakuje? Jednym słowem – czy wyraz tylko wymaga dłuższej formy zaimka? Słownik poprawnej polszczyzny podaje przykład Brakuje mi chleba, ale nie znalazłam w nim przykładów ze słowem tylko w połączeniu z zaimkami.

    Serdecznie dziękuję za pomoc.
  • Następne 12 godzin czy następnych 12 godzin

    28.09.2020
    28.09.2020

    Często słyszymy: prognoza pogody na następne 12 godzin, zarażonych jest kolejne 168 osób. Czy nie powinno być: prognoza pogody na następnych 12 godzin, zarażonych jest kolejnych 168 osób. Proszę o wyjaśnienie problemu. 

  • nosić paznokcie
    12.11.2009
    12.11.2009
    Czy można powiedzieć, że nosi się paznokcie? W tej chwili bardzo popularną branżą kosmetyczną jest stylizacja paznokci, paznokcie naturalne modeluje się, nadając im pożądany kształt specjalnymi masami – żelem lub akrylem. Takie paznokcie często są zdobione – cyrkoniami, kwiatkami, różnymi ozdobami. Osoby pracujące w tym zawodzie mówią często: „Noszę długie paznokcie”, „Moje klientki noszą kolorowe paznokcie”, „Lubią nosić zdobienia”. Czy taka forma może być dopuszczalna? Bo to jest nagminne.
  • Nóż – nożem, ale róż – różem
    31.03.2017
    31.03.2017
    Chciałbym zapytać o słowo nóż i jego odmianę. Dlaczego kroimy nożem, a nie nóżem? Bo przecież mamy róż do policzków i malujemy się różem, a nie rożem.
    Dziękuję z góry za odpowiedź.
  • oraz
    30.12.2013
    30.12.2013
    Jaka jest zasada stosowania spójnika oraz? Czy oraz można stosować tylko wówczas, gdy wcześniej wymieniliśmy już dwa rzeczowniki lub jeden rzeczownik w liczbie mnogiej? Np. poprawne: „Jaś dostał na urodziny rower, sanki oraz piłkę” vs. niepoprawne: „Jaś dostał na urodziny sanki oraz piłkę”. A co ze zdaniami bez użycia rzeczowników? Np.: „W pociągu graliśmy w karty oraz opowiadaliśmy sobie dowcipy”. W dwóch ostatnich zdaniach użyłabym raczej spójnika i, czy słusznie?
  • ortografia a historia języka
    13.05.2015
    13.05.2015
    Dzień dobry,
    dlaczego w językach słowiańskich podobne słowa mają różną ortografię? Np. skoro po rosyjsku pułkownik to połkownik, to dlaczego w tym słowie piszemy u zwykłe? Dlaczego mamy puchar przez u zwykłe i ch, a Czesi maja pohár przez samo h? Albo dlaczego polski chuligan jest przez ch, a inni huligani są przez samo h?
    Pozdrawiam
    Zdzisław K.
  • Oznaczanie skróceń
    17.06.2016
    17.06.2016
    Szanowni Państwo,
    jak poprawnie należy zapisać skrót tytułu filmu, serialu, powieści itp.? Czy wystarczy tak: „M jak…”, „W pustyni…”, czy powinno się w ten sposób: „M jak(…)”, „W pustyni(…)”?
    A jak w przypadku fragmentów treści utworów, np.: „Panno święta, co Jasnej bronisz Częstochowy” – to fragment „Pana Tadeusza” czy też „(…)Panno święta, co Jasnej bronisz Częstochowy(…)” – to fragment „Pana Tadeusza”?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego