gdy
  • Jak prostować?
    15.06.2013
    15.06.2013
    Szanowni Eksperci!
    W jaki sposób uprzejmie zwrócić uwagę, gdy ktoś w sytuacji oficjalnej podał moje nazwisko w niewłaściwym brzmieniu (np. gdy używam podwójnego nazwiska, a w adresowanym do mnie piśmie podano tylko nazwisko panieńskie)?
    Z poważaniem
    Mira
  • Jeszcze raz nt. zapisu Miss Polonia
    11.12.2017
    11.12.2017
    Szanowni Państwo,
    WSO podaje w haśle „miss”: „Miss Polonia, Miss Polski (osoba), wybory miss Polonia”. Tymczasem z porady https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Miss-Polonia;13357.html wynika, że należy zapisywać słowo „miss” na odwrót, tj. wielką literą, gdy mowa o konkursie, a małą, gdy chodzi o laureatkę. Czyżby coś się zmieniło od 2012 roku czy może po prostu czegoś nie rozumiem?
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Między
    25.12.2016
    25.12.2016
    Szanowni Państwo!
    Gdzieś w poradni znalazłem opinię, że prawidłowe są formy między jednym a drugim oraz między jednym i drugim. Czy któraś jest staranniejsza, bardziej polecana? Pierwsza ma tę przewagę, że pozwala na konstrukcje typu między domem i ogrodem a stawem.

    Pozdrawiam
    Marcin Nowak
  • na Węgry, na Słowację itp.
    3.06.2002
    3.06.2002
    Szanowni Państwo,
    Dlaczego jeździmy na Węgry, na Białoruś, na Litwę, na Słowację, ale do Czech, do Niemiec, do Rosji? Innymi słowy, dlaczego w odniesieniu do pewnych krain czy też państw używamy formy na, a w stosunku do innych formy do? Czy zjawisko to ma związek z historycznymi powiązaniami Polski z tymi obszarami?
  • odmiana nazw osobowych
    7.01.2013
    7.01.2013
    Personalia takie jak Bungo, Pedro czy Michałko odmieniają się różnie w zależności od tego, czy są imieniem, czy nazwiskiem. Jak odmieniać, kiedy nie wiadomo, czym jest wyraz (np. gdy mówimy o osobie, o której wiemy tylko, że „tak na nią wołają”, lub gdy chodzi o nie opisanego dokładniej bohatera jakiegoś utworu literackiego)? Która z odmian jest właściwa, kiedy są to przezwiska lub pseudonimy?
  • Oznaczanie opuszczenia w cytatach
    30.01.2016
    30.01.2016
    Chciałbym zapytać, jak stosować tak zwaną „opustkę”, czyli wielokropek w nawiasie w przypadku cytowania fragmentów jakichś utworów.
    O ile dobrze rozumiem, to znak taki stawiamy na początku cytatu, gdy rozpoczynamy go od środka zdania, lub na końcu, gdy kończymy cytat w środku zdania. A co w przypadku gdy rozpoczynamy cytat w środku jednego zdania, a kończymy w środku drugiego? „Opustkę” stawiamy na początku i końcu cytatu?
    Pozdrawiam
  • pakt północnoatlantycki czy Pakt Północnoatlantycki?
    9.11.2005
    9.11.2005
    Dzień dobry. Bardzo proszę o wyjaśnienie, w jakich przypadkach stosujemy zapis małą literą – pakt północnoatlantycki, a w jakich zapis wielką literą – Pakt Północnoatlantycki? Słownik ortograficzny PWN proponuje pisać małą literą, ale o wiele częściej (np. w prasie i podręcznikach) spotkać można formę Pakt Północnoatlantycki. Z czego wynikają te rozbieżności?
    Z góry dziękuję za wyjaśnienia.
    Pozdrawiam, Agnieszka
  • Podmiot szeregowy połączony przyimkiem z

    9.02.2023
    9.02.2023

    Dzień dobry,

    chciałbym zapytać, czy przyimek „z” wpływa na liczbę? Czy można powiedzieć „Anka z Baśką robiły tort”, czy raczej się mówi „Anka z Baśką robiła tort”? A może obie formy są poprawne? Często spotykam się z tą pierwszą i wydaje mi się, że nie jest ona poprawna.

  • powtarzanie wyrazów
    5.04.2002
    5.04.2002
    Kiedy byłem w szkole, moja polonistka zawsze poprawiała mi na czerwono zdanie: „Moim ulubionym okresem jest okres romantyzmu”. Oczywiście chodziło o powtórzenie słowa okres. Wtedy mnie to bulwersowało, dziś zgadzam się z oceną polonistki. Niemniej w wielu przypadkach powtórzenie tego samego wyrazu jakoś mnie nie razi.
    Pomijam tu oczywiście przypadki, kiedy chodzi o świadomy zamysł stylistyczny; pomijam wszelkie dilogie, anafory itp. Chodzi mi o zwykły tekst i o takie sytuacje, gdy trudno ocenić, czy powtórzenie już jest nadużyciem, czy jeszcze nie. W niniejszym pytaniu powtarzają się powtórzenie, przypadki, chodzi o, a także polonistka, którą mogłem zastąpić nauczycielką, ale nie zrobiłem tego, ponieważ wydaje mi się, że nie trzeba. Ale może trzeba?
    Albo takie zdanie: „Przydawka stojąca przed rzeczownikiem opisuje go, stojąca po nim – klasyfikuje”. Czy jest istotne, by silić się na wyszukiwanie synonimu i zamiast drugiego stojąca pisać następująca? Albo w ogóle pominąć imiesłów? (Wystarczyłoby samo po nim).
    Kiedy piszę sobie sam, niespecjalnie się tym przejmuję. Problem zaczyna się wtedy, kiedy dziecko prosi, by mu sprawdzić wypracowanie. Sprawdzam, nie razi mnie, a potem nauczycielka uznaje to i owo za błąd, w moim przekonaniu nieraz na wyrost.
    Nie oczekuję w tej kwestii surowych uregulowań. Wierzę w to, że użytkownik języka ma tu stosunkowo dużą swobodę. Niemniej nie chciałbym za bardzo zabrnąć w liberalizm, bo może się okazać, że jednak…
    Liczę (jak zawsze) na krótką odpowiedź, ale równocześnie wdzięczny byłbym za wskazanie, gdzie mógłbym znaleźć obszerniejsze omówienie tego zagadnienia.
    Dziękuję.
  • Przedstawiamy się
    5.03.2009
    5.03.2009
    Szanowni Państwo,
    uczono mnie, że przedstawienie się oznacza podanie nazwiska (w przypadku osoby dorosłej) lub imienia (gdy dziecko przedstawia się dziecku). „Witold Ogryzek” to nie przedstawienie się, ale podanie personaliów. Przyznam, że bardzo mi się nie podoba, gdy ludzie zamiast się przedstawić i w chwilach, gdy sytuacja tego wymaga, podają personalia, jak chłopi w gminie indagowani przez pana urzędnika. Jaka jest Państwa opinia na ten temat?
    Z poważaniem – Ogryzek
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego