goście
  • Końmi, ale słoniami
    9.07.2019
    9.07.2019
    Nurtuje mnie zasada odmiany pewnej grupy wyrazów. Mamy wyraz koń, od którego narzędnik (z kim, z czym?) liczby mnogiej to końmi lub koniami. Natomiast dla wyrazu słoń, ów narzędnik to tylko słoniami.
    Jeśli chodzi o rodzaje żeńskie, to mamy wyraz broń, od którego narzędnik to tylko broniami, a już w wyrazie toń, jest to tylko tońmi.
    Analogicznie gość (gośćmi) i kość (kośćmi/kościami).
    Czy istnieje jakaś reguła, by móc wydedukować prawidłowość odmiany innych tego typu wyrazów?
  • tajemnicze profitki
    16.11.2009
    16.11.2009
    Jak podają słowniki (m.in. Doroszewski, Kopaliński) profitka to okrągła osłonka dla ochrony lichtarza przed spływającą ze świecy stearyną. W Zaklętych rewirach profitki jako słowo pojawiają się parokrotnie, lecz z kontekstów nie sposób wywnioskować znaczenia. Poza jednym przypadkiem – kiedy mowa jest o… nasypywaniu cukru do profitek (Rewiry ciemne, rozdz. 6). Czy zatem profitki to również, w innym znaczeniu, cukierniczki?
  • audycja z piosenkami

    27.03.2023
    27.03.2023

    Dzień dobry,

    proszę o wyjaśnienie czy poniższe konstrukcje są dopuszczalne:

    „na audycji był gość...”, „na audycji powiedziałaś...”, „na audycję przygotowałem...”, „na audycję przyszedł...”.

    oraz czy konstrukcja „zapraszam do odsłuchania piosenki...” jest poprawna.


    Bardzo dziękuję za odpowiedź

  • Odmieniamy nazwiska par małżeńskich na zaproszeniach

    1.05.2023
    1.05.2023

    Dzień dobry,

    Mamy z narzeczonym dylemat jak prawidłowo odmienić nazwiska niektórych gości w zaproszeniach. Czytałam w poradni, że wszystkie nazwiska się odmienia. Narzeczony uważa, że część nazwisk w formie odmienionej brzmi "pospolicie" i zaproszeni goście poczują się urażeni. Myślę jednak, że nieodmienione nazwiska wyglądają nienaturalnie.

    Nazwiska nieodmienione: Olewnik, Majchrzak, Zduńczyk, Miłek, Frącek, Kulik, Jańczuk, Dąbrówka, Perzyna, Gorczyca, Soja, Spychała, Łątka.

    Czy poprawnie będzie zaprosić Annę i Adama: Olewników, Majchrzaków, Zduńczyków, Miłków, Frącków, Kulików, Jańczuków, Dąbrówków, Perzynów, Gorczyców, Sojów, Spychałów, Łątków?

    Dziękuję za odpowiedź,

    Paulina i Dariusz

  • pasja do gościnności (?)

    9.04.2023
    9.04.2023

    Dzień dobry!

    Czy zwrot "poczuj naszą pasję do gościnności " jest prawidłowy?

  • przed ślubem
    22.03.2013
    22.03.2013
    Szanowni Państwo!
    W ferworze przygotowań do ceremonii ślubnej przyszedł czas na przygotowanie zaproszeń, których treść wymaga wpisania imienia i nazwiska gości w bierniku. Chcąc zachować poprawność językową, proszę o pomoc przy odmianie „niepewnych” nazwisk: Wrycza (r. m. i ż. oraz l. mn.), Darga (jw.), Ropel (r. m.), Kononow (r. m.), Minikowicz (l. mn.), Czyżniak (l. mn.), Samałacha (l. mn.). Z góry dziękuję za pomoc.
    Łączę pozdrowienia,
    Adam Bukowski
  • Przyimek koło oraz przysłówki mile – miło

    11.01.2024
    11.01.2024

    Witam, czy można powiedzieć, że coś odbędzie się koło godziny 13, czy jedyną poprawną formą jest około. I drugie pytanie, czy można powiedzieć, że coś jest miło widziane, czy tylko mile widziane?

    Pozdrawiam

  • salon
    28.02.2005
    28.02.2005
    Chciałbym poznać Państwa pogląd odnośnie do statusu czy też obecnego znaczenia wyrazu salon. Dzisiaj najczęściej jest on używany do nazywania pokoju gościnnego w mieszkaniu. Znajomi kupują mieszkania i za każdym razem pojawia się w ich wypowiedziach wyraz salon („salon z aneksem kuchennym”, „jak urządziłeś salon?”, „ile metrów ma twój salon?”). Dzisiaj na kursie francuskiego tłumaczyliśmy nazwy pomieszczeń w mieszkaniu. Kiedy zwróciłem prowadzącej i grupie uwagę, że w większości mieszkań są raczej pokoje gościnne, ewentualnie dzienne (kiedyś mówiło się pokój stołowy, na przykład moi rodzice tak mówili), że na salon niewiele osób może sobie pozwolić, choćby z racji niewielkiego metrażu tegoż pomieszczenia – to spotkałem się z reakcją lekkiego niedowierzania. ISJP potwierdza moje stanowisko. USJP (w porównaniu do ISJP) odżegnuje się trochę od tradycyjnego znaczenia tego słowa i nadaje mu bardziej powszechny charakter (czyżby pod wpływem mody językowej?). Być może jestem przewrażliwiony na punkcie maksymy „odpowiednie dać rzeczy słowo”, ale jeśli przeciętne polskie mieszkanie będzie wyposażone w salon (może w salonie czujemy się lepiej lub bardziej dowartościowani), to jak nazwać pomieszczenia, które istotnie zasługują na to miano? Moim zdaniem jest to nadal nadużycie, a bezrefleksyjne powtarzanie za kimś słów czy wyrażeń modnych – cokolwiek smutne.
  • saunamistrz

    3.02.2023
    3.02.2023

    W związku z wnioskiem mieszkańców o nadanie nazwy ulicy „Saunamistrzów” proszę o wyjaśnienie czy pisownia „saunamistrz” jest poprawna? Według wnioskodawców „saunamistrz” to osoba, która dba o bezpieczeństwo i zdrowie gości sauny, jednakże w internetowym Słowniku języka polskiego PWN brak jest takiego pojęcia. Ponadto proszę o wyjaśnienie czy zaproponowana przez wnioskodawców odmiana – „saunamistrzów” jest poprawna?

  • zaprosić w podróż (?)

    28.09.2023
    28.09.2023

    Szanowna Poradnio!

    Czy można kogoś zaprosić w podróż? Czy jest to niepoprawne wyrażenie?

    Pozdrawiam

    Mira

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego