Szanowni Państwo,

chciałbym się dowiedzieć, czy istnieją reguły zapisu liczb i czy podpada to pod zasady językowe? Interesuje mnie, jaki znak powinien być używany w zapisie ułamków dziesiętnych typu 0,5. Czy powinien to być przecinek czy może to być kropka? A może i jedno, i drugie jest poprawne w jakimś kontekście? Druga sprawa to zapis dużych liczb . Spotyka się zapis 100000 i 100 000 oraz 10000 i 10 000.

Z uszanowaniem

Tomasz Matczak

W poradni pojawiło się już pytanie: Dlaczego rżnąć (np. drewno) ale podrzynać (gałąź, na której się siedzi)?, na którą odpowiedź dr Długosz-Kurczabowej brzmiała: „Do dawnych form rznąć, dorznąć, zarznąć, wyrznąć… utworzono wtórne odpowiedniki częstotliwe rzynać, dorzynać, zarzynać, wyrzynać… (analogicznie do umotywowanych par typu zacząć – zaczynać)”.
W związku z tym zastanowiło mnie jednak, jak brzmiała wymowa. Wynika to z tego, że czytając podrzynać jako [pod-żynać], mielibyśmy oboczność ż-rz, biorąc pod uwagę rżnąć. Wydaje mi się zatem, że pierwotne odczytanie podrzynać brzmiałoby [podr-zynać], i rznąc [r-znąć], tak jak marznąć.
W czasach szkolnych miałem podobny problem, gdy czytaliśmy Reja, gdzie znajdujemy słowo barzo, które w oczywisty sposób jest naszym współczesnym bardzo, a więc odczytanie powinno brzmieć raczej [bar-zo] niż [bażo], które to strasznie mnie wówczas raziło.
Czy takie rozumowanie jest prawidłowe? Czy jest to powiązane z czeskim ř, które ponoć wymawia się podobnie? Odchodząc trochę od powyższego – czy czasowniki rżnąć i żąć są pokrewne, czy to przypadkowa zbieżność?
Z poważaniem
Marek Kielar

Proszę bardzo o poradę – cytuję dokładnie zdanie: „Oprócz Funduszu Przedsiębiorczości zarządzającym połową środków programu celem jest powołanie zespołu think-tank. To grupa zaproszonych do współpracy ekspertów z różnych dziedzin, która będzie prowadzić nie tylko bieżące analizy i symulacje rynkowe, ale również opracowywać nowe strategie dotacyjne”. Nie jestem pewna czy zespół think-tank w tym kontekście powinien być z małej litery.
Bardzo proszę o poradę.
M.K.

Dzień dobry,

proszę o informację, która forma (ukończone/ukończonych) jest poprawna i jaka zasada tym rządzi:

„ubezpieczony, który ma ukończone 18 lat, dziecko, które ma nieukończone 18 lat”;

„ubezpieczony, który ma ukończonych 18 lat, lub dziecko, które ma nieukończonych 18 lat”.

Ogromnie dziękuję i pozdrawiam

Szanowni Eksperci!
Czy jatros i jatromantis to wyrazy-cytaty, czy częściowo spolszczone? Co mogą oznaczać, od jakich wyrazów podstawowych i z jakiego języka pochodzić, które znajdują się w manifeście Witkacego „Z Papierka Lakmusowego’’: neo-pseudkretynizm, neo-kabotynizm, solipsoderyzm, neo-humbugizm, mistyficyzm, fiktobydlęcyzm, i czy błaźnizm, papugizm, małpizm, filutyzm, gitaryzm, piurglabizm są hybrydami? Czy można je uznać za hybrydy złożone z obcej podstawy słowotwórczej i gr. sufiksu -izm, oznaczającego potocznie doktrynę, teorię, kierunek artystyczny np. papugizm: tur. papahan + sufiks -izm (gr. -isma, ismos)?
Monika Czarnota

Czy właściwe jest pisanie od wielkiej litery pojęć Ryszi (natchniony mędrzec), Brahmariszi, Apsary (nimfy), Gandawowie (niebiańscy muzycy), Brahmaputras (synowie Brahmy) i inne temu podobne oraz termin Guru, gdy piszę o konkretnych świętych osobach, a nie o wszystkich określających siebie mianem guru. Gdy piszę o Guru konkretnej linii jogi, czy powinno to być z małej czy z wielkiej litery? Gdy wiążą mnie więzy emocjonalne z konkretnymi Guru, czy mogę w Wikipedii używać wielkiej litery dla pojęcia Guru?

Jestem w grupie, w której są zarówno kobiety, jak i mężczyźni. Chyba nie mogę powiedzieć: „żaden z nas”, bo kobiety się obrażą. Nie mogę też powiedzieć: „żadna z nas”, bo mężczyźni się obrażą. Jak to powiedzieć?

Ktoś mi podsunął, że „żadne z nas”.

Ale żadne jest przecież w rodzaju nijakim, czy na pewno w polskim mieszana grupa przechodzi w rodzaj nijaki? Mógłbym powiedzieć: „żadne z dzieci”, ale to dlatego, że "dziecko" jest rodzaju nijakiego, tymczasem przy „żadne z nas” chyba ani kobieta, ani mężczyzna nie utożsamiliby się z rodzajem nijakim.

Witam serdecznie.
Prosiłbym o wyjaśnienie mi, jaka jest zasadnicza różnica pomiędzy abrewiacją a akronimem. Czy PKP to abrewiacja czy akronim? Czy etc. to abrewiacja czy akronim? Czy IKEA to abrewiacja czy akronim?
Pozdrawiam serdecznie
Tomasz Janiszewski

Dzień dobry Panie Profesorze,

mam pytanie związane ze sformułowaniem na formularzu bilansu medycznego dla 7-dmioklasistów, który idzie później do szkoły średniej. Niefortunne zapożyczenie 'absencja szkolna' na tym formularzu nie jest właściwie rozumiane przez wszystkich pedagogów, a w internecie też tłumaczone jest sprzecznie.

Dlatego chcę spytać, jak rozumieć:

1. absencja szkolna-powyżej przeciętnej

oraz

2. absencja szkolna-poniżej przeciętnej,

które sformułowanie oznacza słabe uczęszczanie i odwrotnie?

Dzień dobry.

Chodzi o słowo „akredytacja” i jego zastosowanie. Zauważyłem że jedna z grup samopomocowych organizując zloty lub warsztaty często używa tego słowa jako informację o konieczności wniesienia opłaty dla gości którzy będą na wydarzeniu tylko uczestnikami. Opłata ta jest de facto opłatą rejestracyjną lub/i organizacyjną, rodzajem biletu wstępu. I tu pojawia się moje pytanie: czy poprawnym jest użycie takiego sformułowania w powyższym kontekście? Za odpowiedź z góry serdecznie dziękuje.