ilustrować
  • broń czy bronie?
    29.04.2010
    29.04.2010
    Witam Szanownych Językoznawców!
    Proszę mnie oświecić, jak to w końcu jest z tą bronią? Ma ona liczbę mnogą czy nie? W tekstach o grach komputerowych nagminnie używa się owej, ponoć nieistniejącej, liczby mnogiej. Zaczęłam się więc zastanawiać, czy czasem pogłoski o jej nieobecności w j. polskim nie są aby przesadzone?
    Dziękuję i pozdrawiam.
    Anna
  • Charakteryzacja
    19.06.2019
    19.06.2019
    Szanowni Państwo,
    ostatnio natknąłem się na słowo charakteryzacja, użyte w znaczeniu procesu tworzenia postaci literackiej. Czy to aby nie anglicyzm? Czy można tak mówić? Nigdy wcześniej, nie słyszałem, aby ktoś używał tego słowa w tym znaczeniu. Proszę o wytłumaczenie tej kwestii.
    Z góry dziękuję
  • chrześ-ci-jań-ski
    12.10.2009
    12.10.2009
    Witam!
    Mam kilka pytań:
    1. Czy poniższe zdanie jest poprawnie napisane: „Poziom śmiertelności niemowląt zwiększył się”?
    2. Czy wyraz chrześ-cijański jest poprawnie podzielony?
    Z góry dziękuję.
  • chwalebna rewolucja
    15.06.2012
    15.06.2012
    Szanowni Eksperci!
    Chciałem spytać o pisownię nazwy chwalebna rewolucja. Mimo ogólnej zasady, że do zapisu wydarzeń historycznych, o ile nie chce się podkreślić ich szczególnego znaczenia, używa się małych liter, jakaś intuicja podpowiada mi (być może błędnie, pod wpływem angielskiej pisowni Glorious Revolution), że może to być wyjątek, podobnie jak Wielka Rewolucja Francuska. Zatem Chwalebna Rewolucja czy chwalebna rewolucja – jakie jest Państwa zdanie?
    Z góry dziękuję bardzo za odpowiedź.
  • Co pierwsze: wykrzyknik czy pytajnik?
    6.02.2013
    6.02.2013
    Szanowni Państwo!
    Jak jest kolejność zapisu pytajnika i wykrzyknika w wypowiedziach ilustrujących emocje w wypowiedziach w rodzaju: „Co?!” / czy też: „Co!?”? Czy pierwszy ma być wykrzyknik, czy pytajnik?
  • Co się robi z wypowiedzią?
    20.12.2017
    20.12.2017
    Szanowni Państwo,
    czy poprawna jest łączliwość udzielić wypowiedzi? Jeśli nie, jakiego innego czasownika można użyć?

    Pozdrawiam
  • Co umieścić w bibliografii?
    8.12.2014
    8.12.2014
    Szanowni Eksperci,
    mam pytanie dotyczące bibliografii załącznikowej. Czy powinny sią w niej znaleźć bezwzględnie wszystkie publikacje przytaczane w przypisach? Nawet te, które nie dotyczą przedmiotu publikacji? Przykład: we wstępie do katalogu rycin Daniela Chodowieckiego autorka, rysując epokę, w której tworzył artysta, przytacza Woltera i Goethego. Czy te pozycje powinny się znaleźć w bibliografii / literaturze przedmiotu?
    Z poważaniem
    Iwona
  • cytaty cyrylicą
    18.03.2003
    18.03.2003
    Bardzo proszę o wyjaśnienie sprawy, która budzi liczne kontrowersje i spory. Dawniej, gdy wydawaliśmy książkę związaną z literaturą czy językoznawstwem rosyjskim lub szerzej – wschodniosłowiańskim (książkę – zaznaczmy – pisaną po polsku), stosowaliśmy zapis rosyjskich nazwisk czy tytułów dzieł w transkrypcji lub transliteracji, w zależności od potrzeb. Wszelkie cytaty były przekładane na język polski, a w razie podawania również brzmienia oryginalnego – transkrybowane. Od pewnego czasu autorzy zaczęli się chyba wzorować na książkach wydawanych w Rosji, na Białorusi i Ukrainie – w polskich tekstach i w przypisach stosuje się zapis fragmentów grażdanką. Taki tekst (dotyczący np. motywu śmierci u Tołstoja) staje się niezrozumiały dla kogoś, kto nie zna języka rosyjskiego (choćby twórczość Tołstoja – w tłumaczeniach – znał na pamięć), bo wszelkie przykłady, cytaty ilustrujące jakąś tezę itd. są wydrukowane po rosyjsku. W polskich zdaniach są wtrącenia po rosyjsku, wydrukowane grażdanką, co sprawia okropne wrażenie. Dam przykłady, ale niestety, nie mam czcionki rosyjskiej, wszystko zatem, co autor tekstu pisał grażdanką, zostanie przeze mnie podane wersalikami.
    Autor relacjonuje dokładnie przebieg zdarzeń wiążących się z osobą „PIERIEKRASNOGO EKZIEKUTORA” (…) Jak konstatuje autor ARCHIJEREJA, czas nie zmienił rodziny Turkinów, czytamy bowiem, że „u TURKINYCH PO – PRIEŻNIEMU (…) KOTIK IGRAJET…”. W przypisach powstają też dziwaczne sytuacje, gdy jeden przypis drukowany jest grażdanką, drugi po polsku, a w przypadku powtórnego cytowania tego samego autora raz pisze się tamże po polsku, innym razem po rosyjsku. Dotyczy to całości zapisu bibliograficznego w przypisie: w przypadku przytaczania dzieła rosyjskiego również cały „aparat” – s. (strona), nr, t. (tom) itd. – jest drukowany grażdanką. Na domiar złego: w pracach zbiorowych, składających się z artykułów autorów zarówno polskich, jak i rosyjskich (białoruskich, ukraińskich), piszących niezależnie od swej narodowości czasem w języku ojczystym, czasem nie, stosuje się w nagłówkach artykułów zapis imienia i nazwiska autora w zależności od tego, po jakiemu jest napisana jego praca… Bardzo proszę o możliwie „dyrektywne” (jeśli to możliwe) rozstrzygnięcie, czy takie praktyki są dopuszczalne i jak dalece. Przepraszam za tak długie pytanie, ale żałuję, że nie mogę tu więcej okropnych przykładów przytoczyć…
  • Człowiek(-)Warzywo, Człowiek(-)Ćma

    22.01.2023
    22.01.2023

    Dzień dobry!

    Chciałabym zapytać o pisownię postaci takich jak „Człowiek(-)Warzywo” (https://cryptidz.fandom.com/wiki/Veggieman) czy „Człowiek(-)Ćma” (https://pl.wikipedia.org/wiki/Mothman). Czy stosujemy wobec nich tę samą zasadę, którą posługujemy się przy człowieku pająku albo kobiecie kocie?

    Serdecznie pozdrawiam

    Mira

  • ćwiczebny

    26.04.2023
    26.04.2023

    Szanowni Państwo,

    Przymiotniki zakończone na "ebny" zdają się w większości pochodzić od wyrazów z przyrostkiem -ba. Od liczby mamy liczebny, od chwalby – chwalebny itd., z nielicznymi wyjątkami typu wielebny – z tym, że w wyrazie "wielbić" ta litera "b" nadal występuje. Jak jednak powstał wyraz "ćwiczebny"? Wiadomo, że końcowo od czasownika ćwiczyć, ale czy jego istnienie znaczy, że -ebny jest samodzielnym przyrostkiem? Czy może istnieje jakaś "ćwiczba"?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego