intuicja
  • Jeszcze raz nt. zapisu Miss Polonia
    11.12.2017
    11.12.2017
    Szanowni Państwo,
    WSO podaje w haśle „miss”: „Miss Polonia, Miss Polski (osoba), wybory miss Polonia”. Tymczasem z porady https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Miss-Polonia;13357.html wynika, że należy zapisywać słowo „miss” na odwrót, tj. wielką literą, gdy mowa o konkursie, a małą, gdy chodzi o laureatkę. Czyżby coś się zmieniło od 2012 roku czy może po prostu czegoś nie rozumiem?
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Kłapy
    6.04.2016
    6.04.2016
    Mam pytanie odnośnie słowa kłapy. W środowiskach zajmujących się dubbingiem oznacza to ruch ust postaci, pod który odpowiednio przygotowywane są dialogi. Piszę tekst na temat dubbingu i mam spory problem z odmianą tego słowa, głównie wynikające z jego dziedzinowości.
    Jak powinny brzmieć odmiany w liczbie mnogiej? Choćby dopełniacz – kłap, kłapów? Jaka byłaby liczba pojedyncza – kłap, kłapa?

    Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Pozdrawiam.
  • kolejność znaczeń w słownikach
    29.01.2007
    29.01.2007
    Czy istnieje zasada określająca kolejność umieszczania różnych znaczeń hasła w słownikach? A jeżeli tak, to jak ona brzmi?
    Pozdrawiam
  • kosztorysant
    19.09.2002
    19.09.2002
    Droga Poradnio,
    Która z form (obie są w Waszym słowniku) jest poprawna (bardziej wskazana): kosztorysant czy kosztorysowiec? Nasza redakcja podzieliła się na dwa wrogie obozy. Jedni twierdzą, że kosztorysant to słowo żargonowe, lekceważące, a drudzy – że nigdy nie słyszeli słowa kosztorysowiec. Prosimy o rozstrzygnięcie sporu i pogodzenie zespołu.
  • krzyczeć po kimś
    12.03.2016
    12.03.2016
    Zdarza mi się słyszeć, zwłaszcza wśród moich znajomych z południa Polski, formę krzyczeć po kimś zamiast krzyczeć na kogoś. Z początku podejrzewałem, że jest to element śląskiej gwary, ale później zdarzało mi się napotykać tę formę także u mieszkańców innych rejonów kraju. Żaden ze słowników, które przeglądałem, nie wspomina o krzyczeniu po kimś. Stąd moja prośba o wyjaśnienie, skąd w języku wzięła się ta forma i czy można uznać za poprawne jej stosowanie.
  • lakoniczny i lapidarny
    14.11.2002
    14.11.2002
    Interesuje mnie różnica pomiędzy obszarem znaczeniowym słów lakoniczny i lapidarny. Wciąż ciężko mi jest zwerbalizować intuicje co do tego. Z góry dziękuję za pomoc
    – Robert
  • liczebniki
    24.10.2002
    24.10.2002
    Począwszy od 5 wzwyż jest wyraźna zależność liczebników porządkowych od głównych: pięć – piąty, sześć – szósty, siedem – siódmy, osiem – ósmy… To kreskowane ó w wyrazach szósty, siódmy, ósmy – jest odmienne, wymienia się na e lub o w odpowiednim liczebniku głównym. Tę samą wspólność rdzenia czuje się w parze trzy – trzeci, ale brak jej w przypadku liczebników 1, 2 i 4. Ta trójka (albo ta czwórka) psuje cały porządek. Dodatkowo w parach dwa – drugi oraz cztery – czwarty zgadzają się pierwsze (a nie zgadzają dopiero drugie) głoski – i nie tylko jest to intrygujące, ale dodatkowo może sprawiać trudność ortograficzną, jeśli się zbyt mocno pokojarzy drugi z dwa czy dwoje (takie silne skojarzenie obserwuję u swojego dziecka, które notorycznie chce pisać drógi, uzasadniając to właśnie tym).
    Chciałbym spytać o etymologię liczebników porządkowych. Czy to tylko zbieg okoliczności (te pierwsze głoski), czy rzeczywiście istnieje etymologiczne powiązanie wewnątrz par dwa – drugi i cztery – czwarty?
  • liczebniki i wyrazy pochodne w słownikach
    28.03.2003
    28.03.2003
    Szanowni Państwo!
    W Słowniku ortograficznym podane są formy: dwustuletni (a. dwóchsetletni) i trzystoletni (a. trzechsetletni). Nie ma formy trzystuletni – czy jest niepoprawna? Co z czterystoletni (czterystuletni)? Proszę o uzasadnienie.
  • mało liczne
    20.04.2010
    20.04.2010
    Poprawnie napiszemy mało liczne czy małoliczne? Np. w zdaniu: „W tej szkole klasy są mało liczne”. Chodzi o liczebność uczniów w klasie. Intuicja mi podpowiada, że to wyrażenie należy napisać osobno. Nie wiem jednak, dlaczego. Przecież małolitrażowy, małoletni piszemy razem.
    Pozdrawiam.
    Barbara
  • marki samochodów
    24.01.2002
    24.01.2002
    Jest przepis mówiący, że (pospolite?) nazwy samochodów konkretnych marek pisze się małymi literami. W związku z tym będziemy mieć forda. Niestety, gdy do tego dochodzą nazwy podmarek, nie za bardzo jestem przekonana, co do poprawności form ford focus czy ford mustang, zwłaszcza jeśli dochodzą do tego jakieś dodatkowe numerki, literki, symbole. Wszędzie (w reklamach, folderach i czasopismach) widzi się raczej: Ford Focus RS WRC. Podumowując: jak pisać nazwy podmarek?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego