ironia
  • dystansujący cudzysłów
    27.03.2013
    27.03.2013
    Szanowni Państwo,
    jak zapisujemy zielona gospodarka/budownictwo/energia? Z cudzysłowem czy bez, a jeśli z cudzysłowem to: zielona gospodarka czy „zielona” gospodarka? A może tzw. zielona gospodarka?
    Spotkałam się z przeróżnymi zapisami i nie wiem, które są właściwe. Jeśli w tekście cały czas mowa jest o zielonej gospodarce (np. w artykule lub książce), to czy cudzysłów w takim przypadku nie powoduje, że tekst wygląda dziwnie lub po prostu źle?
    Dziękuję z góry za odpowiedź.
  • dystansujący cudzysłów
    11.12.2013
    11.12.2013
    Dzień dobry,
    mam pytanie dotyczące cudzysłowu. Czy poprawne jest użycie go zamiennie jako synonimu wyrażenia tak zwany lub wówczas tak zwany (by zaznaczyć pewną odległość czasową epoki i dystans piszącego)? Np. „(…) w epoce «buntu mas» (…)”?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Pozdrawiam.
  • dzięki a przez
    17.10.2013
    17.10.2013
    Czy jest tak, że słowa przez używamy wtedy, gdy chcemy wyrazić coś nieprzyjemnego, np. „Przez ciebie złamałam nogę”, natomiast słowo dzięki stosujemy tylko wtedy, gdy dana sytuacja jest dla kogoś pomyślna – „Dzięki tobie dostałam pracę”? Czy może są sytuacje, gdy możemy je stosować wymiennie?
  • elementy Dziesiątej Armii
    28.12.2010
    28.12.2010
    Witam,
    coraz częściej w literaturze popularnej pojawiają się zestawienia: elementy dywizji, elementy armii, elementy korpusu użyte jako synonim jednostki, oddziału, formacji, grupy żołnierzy. Czy poprawne są następujące użycia:
    Niektóre elementy dywizji pomagały przy budowie umocnień.
    Oddziały rozpoznania i inne elementy zmotoryzowane przekroczyły granicę.
    Elementy Dziesiątej Armii pojawiły się w rejonie Radomia.
    Niemcy użyli elementów co najmniej sześciu korpusów z Armii.

    Ewa L.
  • Frania a Apolonia
    12.09.2019
    12.09.2019
    Dzień dobry,
    chciałbym się zapytać o wymowę słów zakończonych na nia. Czasami ta końcówka jest wymawiana jako „ńja” (np. linia, ironia, komunia), kiedy indziej jako „ńa” (bania, dynia, jezdnia). Czy tym, jak należy ją wymówić, rządzą jakieś reguły? Zauważyłem, że np. w nazwach państw i krain geograficznych pojawia się „ńja” (np. Dania, Albania, Amazonia). W imionach, a zwłaszcza ich zdrobnieniach, występuje „ńa” (np. Ania, Hania, Frania, ale Apolonia już nie).

    Pozdrawiam,
    Zbigniew Młynarski
  • grono pedagogiczne

    22.02.2023
    22.02.2023

    Szanowni Państwo,

    jestem nauczycielką. Zastanawiam się, czy wyrażenie "grono pedagogiczne" (powszechnie używane w szkole) jest poprawne. Mamy "grono przyjaciół, znajomych", czy zatem nie byłoby lepiej: grono pedagogów? Razi mnie też zwracanie się do nauczycieli np. w przemówieniach: "Szanowne grono pedagogiczne!". Czy "grono" jest szanowne? Proszę o rozwianie moich wątpliwości.

    Z poważaniem

    Alina Łoboda

  • imiona obce i ich polskie odpowiedniki
    3.02.2010
    3.02.2010
    Czy tłumaczeniem imion obcych na język polski rządzi jakaś jednoznaczna reguła? Pisze się np. Paweł Apostoł, ale Paul McCartney. W przedwojennym piśmiennictwie tłumaczono wszystkie imiona i to chyba było rozwiązanie lepsze od dzisiejszego, które jest chwiejne.
  • inwalidzi i styliści fryzur
    23.03.2008
    23.03.2008
    Znalazłem w sieci taką opinię: „Czy etycy i poloniści wystąpią o zmianę słowa inwalida na bardziej przyjazne, bowiem to oznacza człowieka nieważnego?”. Przyznam, że mocno się zdumiałem. Podobno niektórzy fryzjerzy wolą mówić o sobie styliści fryzur, bo fryzjer to według nich zbyt pospolite określenie, ale czy słowo inwalida rzeczywiście jest „nieprzyjazne” albo np. poniżające? Przecież od dawna jest to określenie osoby niepełnosprawnej – chyba w pełni neutralne i powszechnie akceptowalne.
  • Jerzy czy George?
    28.02.2003
    28.02.2003
    Czy poprawne jest używanie polskich odpowiedników imion obcokrajowców, np. Jerzy Bush, Sylwiusz Berlusconi itd.?
  • kircha
    11.09.2014
    11.09.2014
    Szanowna Redakcjo,
    czy słowo kircha (jako synonim protestanckiej świątyni) można/należy traktować jako określenie pejoratywne bądź obraźliwe?
    Z szacunkiem i podziękowaniem za codzienną inspirację do rozmyślań o języku
    Bartek, stały czytelnik
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego