itd.
  • zob. i por.
    5.03.2008
    5.03.2008
    Szanowni Państwo,
    bardzo proszę o wyjaśnienie, kiedy w przypisach należy stosować odsyłacz por. ('porównaj'), a kiedy zob. ('zobacz'). Czy może są one tożsame i czy można je stosować wymiennie?
    Z góry dziękuję za odpowiedź
    Ewa Wasilewska
  • Z okazji 18. urodzin
    20.09.2017
    20.09.2017
    Mam problem z poprawnym zapisaniem życzeń… Nie wiem, czy powinnam napisać: z okazji 18 urodzin, czy też: z okazji 18-stych urodzin
    Dziękuję :)
  • z punktu widzenia…
    27.03.2008
    27.03.2008
    Czy takie sformułowania jak z punktu widzenia prowadzenia akcji, z punktu widzenia standardów, z punktu widzenia interesu państwa polskiego – są poprawne? Google po wpisaniu z punktu widzenia interesu daje 17 tys. trafień, ale słownik mówi tylko o czyimś (np. jej) i jakimś (np. naukowym) punkcie widzenia. Samo stwierdzenie, że taki „podmiot” jak prowadzenie akcji potrafi widzieć – zakrawa na groteskę. Jeśli te sformułowania są nie do przyjęcia, to jak to inaczej zwięźle wyrazić?
  • zrobić z igły widły
    1.06.2010
    1.06.2010
    Witam!
    We współczesnej, potocznej polszczyźnie roi się od przymiotników wartościujących. Każde opisywane zdarzenie, sytuacja musi być fantastyczna, super, rewelacyjna, niesamowita albo koszmarna, okropna, przerażająca, obrzydliwa etc. Dlaczego mamy taką skłonność? Kogo ona cechuje, czy większość z nas? Czy istnieje jakaś sprawdzona metoda uczenia swoich dzieci adekwatnego do rzeczywistych emocji formułowania wypowiedzi? I wreszcie czy historia języka notuje taki przypadek wcześniej?
  • Zwłaszcza a szczególnie
    20.03.2018
    20.03.2018
    Szanowni Państwo,
    czy jest kontekst, w którym słowa zwłaszcza i szczególnie nie mogłyby się zastępować?
  • zwracanie się po imieniu

    22.11.2020
    22.11.2020

    Czy w polskiej kulturze w relacji dorosły uczeń-dorosły nauczyciel można zwracać się do siebie po imieniu? Mam na myśli np. lekcje indywidualne, uczeń i nauczyciel są w podobnym wieku (uczeń/kursant, nauczyciel/lektor).

    Ja właśnie w ten sposób zwracam się do moich uczniów i oni do mnie też, ale wielu nauczycieli twierdzi, że to niezgodne z polską kulturą, tradycją, że to moda, wpływ kultury anglosaskiej itd. Oczywiście w środowisku np. uniwersyteckim sama wolę formę oficjalną, ale mam na myśli właśnie środowisko szkół prywatnych i nauczanie indywidualne.

    Moim zdaniem jak najbardziej zgodne z polską tradycją jest przechodzenie na "ty" dwojga dorosłych ludzi, jeśli oboje wyrażą zgodę. W dyskusji z innymi nauczycielami próbuję zawsze zwracać też uwagę na to, że etykieta językowa i oficjalność/nieoficjalność to nie jest system zero-jedynkowy, jednak nadal jest spora grupa nauczycieli, których moje argumenty nie przekonują.

  • Zwrot grzecznościowy kierowany do osób niebinarnych

    17.12.2022
    17.12.2022

    Szanowni Państwo,

    tłumacząc stronę sklepu internetowego, napotkałam na niespodziewaną dla mnie trudność. Tworząc konto na stronie, jest do wyboru zwrot grzecznościowy. Jest dla mnie jasnym, że „Pan” jest dla osób identyfikujących się jako męskie, „Pani” dla osób identyfikujących się jako żeńskie. Zastanawia mnie jednak, jaki zwrot grzecznościowy wybrać dla osób niebinarnych. W języku niemieckim rozwiązano to jako „divers”. „Inne”? „Osoba”?

    Proszę o pomoc i życzę miłego dnia.


  • Żeńskie nazwy stanowisk i zawodów
    13.07.2016
    13.07.2016
    Nurtuje mnie kwestia odmiany nazw stanowisk przy pisaniu CV. Czy kobieta powinna pisać: praktykantka, sprzedawczyni, asystentka, specjalistka ds. …”, czy używać form męskich? Wydaje mi się, że formy żeńskie są bardziej odpowiednie – czułabym się bardzo dziwnie, pisząc o sobie w formie męskiej. Są jednak pewne stanowiska, których nazw nie daje się za bardzo odmienić (psycholożka/pedagożka szkolna?) – czy nie będzie to przejawem niekonsekwencji, jeśli w jednym CV zestawi się je obok siebie?
  • Żółtodziób
    18.09.2017
    18.09.2017
    Szanowni Państwo,
    chciałem zapytać o etymologię żółtodzioba. Czy wzięło się to od jakiegoś konkretnego gatunku ptaka, którego młode mają właśnie żółty dziób?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Żyć na kocią łapę
    9.10.2017
    9.10.2017
    Zastanawialiśmy sie ostatnio ze znajomymi, skąd wzięło sie powiedzenie żyć na kocią łapę. Wydaje nam się, że wraz ze zmianą obyczajów powiedzenie to wyszło nieco z użycia, czy mamy rację? Czy są sposoby, by to potwierdzić?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego