iścić
-
pod rząd i z dużej litery7.07.20067.07.2006Czemu piąty pod rząd to błąd, skoro tańczymy pod melodię? Nikt np. nie twierdzi, że iść pod słońce to błąd, bo idzie się ku słońcu. Przykłady przyimkowej dowolności w ramach poprawności można mnożyć.
Nadto przyimki z natury są kapryśne – w SJP w ma 24 podpunkty, w słownikach dwujęzycznych nie ma prosto w = in, tylko jest moc niespójnych przypadków.
Pod rząd i z dużej litery nie są wariantami, tylko błędami. Czym tak podpadły? -
pójść na całość4.03.20124.03.2012Dzień dobry,
w pewnym wywiadzie pani językoznawczyni z UW powiedziała, że nie używa zwrotu pójść na całość ze względu na jego pochodzenie i pierwotne znaczenie, które już zostało zapomniane. Przyznaję, że sam tego znaczenia nie znam. Mógłbym poprosić o wyjaśnienie etymologii tego powiedzenia?
pozdrawiam,
Jarek Hirny -
Proszę tędy9.12.20119.12.2011„Proszę (,) tędy”. Przecinek powinien się znajdować w tym przykładzie czy nie? I co w sytuacji, kiedy zmienimy kolejność słów? Czy jest odnośnie do tego jakaś zasada, czy może raczej zależy to od kontekstu?
Z góry dziękuję za odpowiedź.
-
Przetrwali zimę o worku ziemniaków 25.12.201625.12.2016Jedno z tegorocznych haseł Szlachetnej Paczki głosi: Starzy, samotni, schorowani – przetrwali zimę o worku ziemniaków. Wiadomo mi, że można powiedzieć, że ktoś cudem przeżył o chlebie i wodzie, ale czy sformułowanie o worku ziemniaków jest poprawne? A jeśli tak, to czy można przetrwać lub przeżyć np. o maśle, o jajkach, o sałacie, o wódce, o piwie, czy – o zgrozo – o skrzynce buraków, o słoiku ogórków lub o puszce śledzi?
-
zmiany postaci wyrazów25.04.200725.04.2007Dzień dobry. Mam pytanie o takie stare formy, jak upadszy, ewangeliey i przyść. Uwspółcześniając zapis, trzeba te formy zapisać jako upadłwszy, ewangelii i przyjść. Jak wyjaśnić te zmiany w nocie edytorskiej?
-
Ale dziś ciapa!2.12.20142.12.2014Często słyszę w swoich stronach (Śląsk) jak o typowej jesiennej pogodzie – błocie po deszczu mówi się ciapa: „Ale dziś ciapa” itp. Wydawało mi się, że to słowo stosowane jest powszechnie w całej Polsce, tymczasem w sprawdzanych przeze mnie słownikach pod hasłem ciapa widnieją tylko synonimy ofermy. Tak więc czy stosowanie tego słowa w ogólnopolskich pismach można uznać za błąd i traktować te słowo wyłącznie jako regionalizm?
-
Anonimowy autor13.12.201513.12.2015Spotkałam się ze słowem wstępnym zawierającym cytat z poezji anonimowego autora i następującą informacją umieszczoną w przypisie:
„Cytat z poezji za zgodą oraz sugestią autora w formie anonimowej”.
Czy forma/składnia powyższego przypisu jest poprawna? Czy nie lepsza byłaby (w ostateczności) forma
„Cytat z poezji w formie anonimowej za sugestią i zgodą autora”?
Będę wdzięczna za odpowiedź,
Z poważaniem
Agnieszka Solecka-Reszczyk
-
banda
6.05.20236.05.2023Dzień dobry,
jakim zapożyczeniem jest leksem banda (fonetycznym, morfologicznym czy kalką), w którym wieku wyraz ten wszedł do języka polskiego i czy jego znaczenie się nie zmieniło?
-
beze i przeze14.01.200514.01.2005Witam
Przyimek bez przed zaimkiem mnie występuje w formie beze. Podobnie przyimek przez – w formie przeze. Są to jedyne sytuacje, w których używamy przyimków beze i przeze (a więc jedynie przed zaimkiem mnie). Jaka jest przyczyna takiego zjawiska i jak można by je fachowo nazwać?
Dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam. -
brać wziąć kogoś, coś za wzór10.07.202010.07.2020Przeczytałam w gazecie właśnie takie zdanie: Najlepiej sprawa ma się w wielkiej Brytanii, którą możemy brać za wzór. Czy za wzór można coś wziąć, czy jest to jednak kalka z angielskiego?
