jak-nie-on-
  • Nie pisana czy niepisana
    14.11.2019
    14.11.2019
    Chciałabym zapytać, z czego wynika zanotowana w WSO różnica w zapisie nie z imiesłowami: śmierć mu nie pisana/ premia niedana bez powodu/ niesądzony przez trybunał”. Czy pisownia zmieniła u się, gdyby zostały dodane słowa takie jak jeszcze, wcale, już, czyli np. premia jeszcze niedana/nie dana, już nie produkowane/już nieprodukowane elementy, wcale niewyremontowany/ nie wyremontowany dom.
    Dziękuję za pomoc.
  • Nie jąkaj się, bo nie ma wiatru

    5.06.2020
    5.06.2020

    Jaki jest sens powiedzenia Nie jąkaj się, bo nie ma wiatru?

  • Nie-, które nie jest wykładnikiem zaprzeczenia

    27.10.2023
    27.10.2023

    Dzień dobry,

    szukam informacji na temat sytuacji, kiedy użycie słówka nie lub litery a daje osobne (niekoniecznie nowe ;-) ) znaczenie słowa, nie zaś proste zaprzeczenie.

    Słowa takie jak: niejaki, niektóry, niepalący, niedbały, nieprzyjaciel, nieustanny, niezgoda, niewypał, nienawiść, niemoralny i amoralny, atrofia, nienormalny i anormalny, nienaturalny — funkcjonują jako samodzielne jakości, mogą mieć samodzielne znaczenia i funkcje oderwane od zaprzeczenia. Mam nadzieję, że wyraziłam to zrozumiale.

    pozdrawiam

    karO

  • nie, które zmienia przypadek
    31.07.2002
    31.07.2002
    Zastąpić (kogo, co) – niby tak, a jednak … Bardzo proszę o wskazanie, które z poniższych zdań jest zdaniem poprawnym:
    1. Nikt nie może JEJ (Agnieszki) zastąpić.
    2. Nikt nie może JĄ (Agnieszkę) zastąpić.
    Ja zdecydowanie skłaniam się ku zdaniu pierwszemu, drugie brzmi jakoś obco, wręcz mnie razi. Z uwagi na to, że posiadam wykształcenie techniczne, a koleżanki-humanistki twierdzą, że nie mam racji, zaczęłam mieć wątpliwości.
    Jednak nie nasz spór, ale poprawność językowa jest tutaj najważniejsza. Będę bardzo wdzięczna za pomoc.

    Z poważaniem,
    Grażyna Bożek
  • nie X, ale Y
    22.09.2009
    22.09.2009
    Mam pytanie dotyczące konstrukcji nie coś, ale coś. Czy powinienem powiedzieć: „Nie kupiłem forda, ale opla” czy „Kupiłem nie forda, ale opla”? Ta druga brzmi sztuczniej, ale orzeczenie nie jest zaprzeczone, tak jak w 1. zdaniu, w którym można by dopatrzyć się związku nie kupiłem opla, mimo że w zdaniu chodzi o sens przeciwny! Czy więc elipsa w 1. zdaniu jest dopuszczalne, czy należałoby powtórzyć orzeczenie, tyle że bez negacji?
  • nie z imiesłowami po raz kolejny
    24.01.2011
    24.01.2011
    Proszę o jasną odpowiedź, jak zapisać nie z imiesłowem poprzedzonym słowem nigdy: nigdy nie widziany czy nigdy niewidziany? Czy są to wyjątki (tak jak np. konstrukcje: ani nie widziany, ani nie słyszany) i tylko pisownia rozłączna jest poprawna? Dodam, że omawiane przypadki występują w obszernej publikacji, w której w pozostałych sytuacjach nie z imiesłowami w funkcji czasownikowej konsekwentnie zapisywane jest łącznie.
    Dziękuję i pozdrawiam.
    Gabriela Niemiec
  • Nie ma nic
    23.06.2008
    23.06.2008
    Dzień dobry,
    moje pytanie dotyczy poniższego przykładul „X nie ma w swoim asortymencie niczego, co byście nie dostali gdzie indziej”. Wydaje mi się, że to zdanie zarówno w formie niczego, co, jak i niczego, czego jest niepoprawne i należy je przeredagować. Czy może w jakiś sposób da się je zapisać poprawnie, wykorzystując zwrot nie ma niczego…?
  • (…) nie ma tak, że dobrze albo że niedobrze
    14.03.2019
    14.03.2019
    W jednym z popularnych w Polsce filmów na pytanie jednej z postaci Jak to jest być skrybą, dobrze? pada odpowiedź Wie pan, moim zdaniem nie ma tak, że dobrze albo że niedobrze.
    Fani tegoż filmu są podzieleni w sprawie zapisu tej odpowiedzi – jedni twierdzą, iż powinno się pisać niedobrze, a drudzy, że nie dobrze. Pytanie brzmi – jaki jest poprawny zapis partykuły nie w kontekście zadanego pytania w słowie niedobrze? Nie powinno być razem czy osobno?
  • Nie pal jana
    6.01.2014
    6.01.2014
    Droga Redakcjo,
    zastanawia mnie etymologia wyrażenia „Nie pal Jana (jana?)”. Bardzo proszę o wytłumaczenie, skąd wzięło się takie stwierdzenie.
    Pozdrawiam
  • Nie pozwól mu przejąć kontroli
    31.01.2018
    31.01.2018
    Która forma jest poprawna: Nie pozwól mu przejąć kontroli czy Nie pozwól mu przejąć kontrolę? Wydawałoby się, że mam tu do czynienia z biernikiem, ale intuicja podpowiada, że to jednak dopełniacz. Nie potrafiłbym tego jednak uzasadnić. Czy mogę poprosić o pomoc?

    Serdeczne pozdrowienia.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego