jeziora
  • port nad, port na, port w, port u

    30.09.2023
    30.09.2023

    W wielu miejscach, takich jak strona internetowa portu północnego w Gdańsku, można przeczytać: „To najdalej wysunięty na północ, niezamarzający port na Morzu Bałtyckim”. Jednakże, rzeczywistość jest taka, że ten port znajduje się faktycznie na lądzie, a nie dosłownie na morzu. Podobnie jest w przypadku latarni morskich. Często spotyka się opisy mówiące, że dana latarnia jest na Morzu Północnym czy na Morzu Śródziemnym, mimo że faktycznie stoi na lądzie, w bliskim sąsiedztwie morza. Jakie są zasady stosowania przyimka „na” w odniesieniu do morza w języku polskim?

  • przed/ prae

    21.10.2023
    21.10.2023

    Szanowni Eksperci,

    we fraszce Jana Kochanowskiego „Do snu” znajduje się fragment „wyschły przed gorącem wody”. Zastanawiam się, czy użycie przez poetę przyimka „przed” w zacytowanym fragmencie nie jest przypadkiem kalką łacińskiego prae w znaczeniu <w obliczu, z powodu czegoś>?

  • przepajać, dopajać noworodka

    12.01.2023
    12.01.2023

    Dzień dobry,

    zastanawia mnie użycie słowa „przepajać” w kontekście podawania wody niemowlęciu. Naturalnym wydawałoby mi się mówienie o „pojeniu”, ewentualnie „dopajaniu”, ale skąd w powszechnym użyciu akurat „przepajanie”? Dla mnie brzmi to jak podawanie nadmiaru płynu (analogicznie do „przekarmiania”), a jednak spotkałam się z „przepajaniem” nie tylko na forach i blogach, ale również w artykułach przeznaczonych dla młodych rodziców.

  • różności onomastyczne
    23.09.2009
    23.09.2009
    Szanowni Państwo,
    proszę o udzielenie informacji na następujące pytania:
    1. Czy istnieje nazwa własna Duszatyński Przysiółek, czy tylko Duszatyn i przysiółek duszatyński? Czy można na potrzeby tekstu – dzieła literackiego – powołać nazwę Duszatyński Przysiółek, jeśli taka oficjalnie nie występuje?
    2. Czy istnieje nazwa własna Połonina Chryszczata, czy tylko Chryszczata?
    3. Spotkałam się z zapisem: pierwsze jezioro z Olchowatych. Czy to poprawny zapis?
    Z poważaniem
    Marta
  • Rzuca żabami
    29.11.2019
    29.11.2019
    Dzień dobry,
    spotkałem się niedawno z informacją, że w Polsce używa się powiedzenia rzuca żabami w przypadku opisywania intensywnych opadów deszczu. Czy takie określenie to jakiś regionalizm? Nigdy go wcześniej nie słyszałem.
    Pozdrawiam.
  • Są trzy stopnie czy jest trzy stopnie?
    8.05.2015
    8.05.2015
    Szanowni Państwo,
    jak powinno się mówić: „W Krakowie są 3 stopnie Celsjusza” czy „W Krakowie jest 3 stopnie Celsjusza”? Moi znajomi są podzieleni, zwolennicy drugiej teorii uważają, że w tym zdaniu jest niewypowiedziane temperatura wynosząca.
  • słowiańskie nazwy geograficzne i ich odmiana
    20.09.2014
    20.09.2014
    Szanowni Państwo,
    trudność, jaką nieraz sprawia odmiana obcych nazw miejscowych, szczególnie tych rzadko występujących w polszczyźnie, kusi, by pozostawić je nieodmienne. Bardzo proszę o poradę, czy należy odmieniać bałkańskie nazwy, takie jak: Goli Otok, Donji Vakuf, Gornji Vakuf, Vakuf czy Marijin Dvor. Jeśli tak, proszę również o podanie wzorca odmiany. Będę bardzo wdzięczna za pomoc!
    Łączę pozdrowienia
    Joanna
  • Stadion Zawiszy Bydgoszcz
    9.04.2018
    9.04.2018
    Dzień dobry, chciałabym uzyskać odpowiedź na pytanie: czy nazwa własna stadionu piłkarskiego z Bydgoszczy została utworzona poprawnie? Nazwa brzmi: Stadion Zawisza lub Stadion Zawisza Bydgoszcz. Nazwa zespołu piłkarskiego to Zawisza Bydgoszcz. Czy w nazwach własnych nie powinno się odmieniać słów i poprawna forma nie powinna brzmieć: Stadion Zawiszy, Stadion Zawiszy Bydgoszcz?
  • szlak + przyimek

    16.05.2023
    16.05.2023

    Dzień dobry,

    mam pytanie dotyczące poprawności użycia „nad” lub „na” w „szlak nad Morskie Oko” czy „szlak na Morskie Oko”. W różnych tekstach, głównie artykułach w prasie pojawiają się obydwie wersje i przyznam się szczerze, że zwątpiłam w swoje rozeznanie. Interesuje mnie więc, a wręcz męczy, które z nich rzeczywiście jest poprawne. Być może obydwa? I przy okazji, jeśli można prosić, to przydałaby się jakaś ogólna wskazówka ich użycia ze słowem "szlak (rozumiany jako droga)" typu szlak nad rzekę/morze/jezioro/staw itp.

    Serdecznie dziękuję!

  • temperatura
    8.02.2008
    8.02.2008
    W prognozach pogody podawanych w TV „pogodynki” chyba wszystkich stacji mówią: temperatury w Polsce lub Jutro temperatury będą zróżnicowane itp. Wg mnie jest to błąd, gdyż temperatura występuje jedynie w liczbie pojedynczej, posiada natomiast różne wartości. Czy mam rację?
    Kazimierz Zbyszewski
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego