jezioro
  • oprócz
    16.11.2012
    16.11.2012
    1. „Teraz Brazylia to mój atut” – śmieje się, bo zna świetnie portugalski i oprócz telewizji pracuje w dziale handlowym ambasady Brazylii.
    2. Oprócz naleśników zjadł jeszcze kawałek ciasta.
    3. Oprócz pana G. zarzuty postawiliśmy jeszcze jednej osobie.
    4. Oprócz pana G. zarzuty ma również jeszcze jedna osoba.
    Które zdania poprawne? Czy prawidłowo jest: „… obsługuje również dział handlowy…”? Jaka konstrukcja jest prawidłowa w przypadku oprócz i poza, czy możliwe jest użycie strony biernej?
  • otworzyć telewizor
    13.11.2002
    13.11.2002
    Czy dopuszczalne jest użycie w tekście literackim – napisanym raczej standardową polszczyzną bez odstępstw – wyrażenia: otworzyć telewizor/ radio? Mnie się to kojarzy z chirurgicznym otwieraniem korpusu, ale czy powinnam kogoś poprawiać, skoro rzecz występuje w słowniku (jakkolwiek z kwalifikatorem pot.)?
    Serdeczności polonistyczne
    Marianna Cielecka
  • pałac Letni w Pekinie
    30.10.2017
    30.10.2017
    Szanowni Państwo,
    chciałem zapytać o pisownię pałacu letniego w Pekinie. W tekstach zazwyczaj oba wyrazy są pisane od wielkiej litery, ale nie potrafię ocenić, czy jest to nazwa własna. Wydaje się nią raczej Yíhéyuán. Jak zatem pisać?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • port nad, port na, port w, port u

    30.09.2023
    30.09.2023

    W wielu miejscach, takich jak strona internetowa portu północnego w Gdańsku, można przeczytać: „To najdalej wysunięty na północ, niezamarzający port na Morzu Bałtyckim”. Jednakże, rzeczywistość jest taka, że ten port znajduje się faktycznie na lądzie, a nie dosłownie na morzu. Podobnie jest w przypadku latarni morskich. Często spotyka się opisy mówiące, że dana latarnia jest na Morzu Północnym czy na Morzu Śródziemnym, mimo że faktycznie stoi na lądzie, w bliskim sąsiedztwie morza. Jakie są zasady stosowania przyimka „na” w odniesieniu do morza w języku polskim?

  • przed/ prae

    21.10.2023
    21.10.2023

    Szanowni Eksperci,

    we fraszce Jana Kochanowskiego „Do snu” znajduje się fragment „wyschły przed gorącem wody”. Zastanawiam się, czy użycie przez poetę przyimka „przed” w zacytowanym fragmencie nie jest przypadkiem kalką łacińskiego prae w znaczeniu <w obliczu, z powodu czegoś>?

  • przepajać, dopajać noworodka

    12.01.2023
    12.01.2023

    Dzień dobry,

    zastanawia mnie użycie słowa „przepajać” w kontekście podawania wody niemowlęciu. Naturalnym wydawałoby mi się mówienie o „pojeniu”, ewentualnie „dopajaniu”, ale skąd w powszechnym użyciu akurat „przepajanie”? Dla mnie brzmi to jak podawanie nadmiaru płynu (analogicznie do „przekarmiania”), a jednak spotkałam się z „przepajaniem” nie tylko na forach i blogach, ale również w artykułach przeznaczonych dla młodych rodziców.

  • Rzeko, która płyniesz!
    6.02.2012
    6.02.2012
    Witam!
    Chciałabym dowiedzieć się, jak poprawnie odmieniać czasownik, który ma określać czynność wykonywaną przez osobę, do której zwracamy się (za pomocą wołacza). Chodzi mi o wypowiedzenie typu „Rzeko, która płyniesz!”. Czy poprawne jest użycie tutaj formy drugiej osoby, czy bardziej prawidłowe byłoby „…która płynie”? Czy w tym przypadku wyraz która można zastąpić słowem co („Rzeko, co płyniesz / płynie!”)?
    Z góry dziękuję za odpowiedź,
    K. Piątkowska
  • Rzuca żabami
    29.11.2019
    29.11.2019
    Dzień dobry,
    spotkałem się niedawno z informacją, że w Polsce używa się powiedzenia rzuca żabami w przypadku opisywania intensywnych opadów deszczu. Czy takie określenie to jakiś regionalizm? Nigdy go wcześniej nie słyszałem.
    Pozdrawiam.
  • sadz – sadza
    15.02.2010
    15.02.2010
    Dzień dobry!
    Moje pytanie dotyczy dopełniacza liczby pojedynczej słowa sadz. Słowniki PWN podają wyłącznie formę sadzu. Mam jednak przed sobą tekst, w którym używana jest forma sadza (np. „transport ryb z sadza”). Czy jest to błędem, czy też dopuszczalną formą alternatywną?
    Z pozdrowieniami,
    Anna
  • Są trzy stopnie czy jest trzy stopnie?
    8.05.2015
    8.05.2015
    Szanowni Państwo,
    jak powinno się mówić: „W Krakowie są 3 stopnie Celsjusza” czy „W Krakowie jest 3 stopnie Celsjusza”? Moi znajomi są podzieleni, zwolennicy drugiej teorii uważają, że w tym zdaniu jest niewypowiedziane temperatura wynosząca.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego