jeżeli
  • zastępca
    20.10.2003
    20.10.2003
    Jak poprawnie powinienem zatytułować służbowe pismo do zastępcy komendanta: „Pan Zastępca Komendanta” czy „Pan Komendant”?
  • zbieg wykrzyknika i nawiasu
    22.04.2015
    22.04.2015
    Szanowni Językoznawcy!
    Który z poniższych zapisów jest poprawmy?
    1) Pierwsze zdanie. (Komentarz do niego. Dodatkowy komentarz!). – jeśli ten zapis jest błędny, jaki będzie poprawny, aby nawias pozostał częścią zdania?
    2) Pierwsze zdanie. (Komentarz do niego. Dodatkowy komentarz!) – bez kropki na końcu, skoro w nawiasie jest wykrzyknik?
    3) Pierwsze zdanie. (Komentarz do niego. Dodatkowy komentarz). – przypadek, kiedy oba zdania w nawiasie kończą się kropką.

    Pozdrawiam
    Anna
  • zbieg znaków interpunkcyjnych
    15.10.2002
    15.10.2002
    Poniżej przytoczyłem jedną z udzielonych przez pana Mirosława Bańko odpowiedzi, będzie dobrą ilustracją do pytania, które chcę zadać. Oto ona:
    Jeśli natomiast w cudzysłowie jest kilka zdań, to oczywiście tylko kropka zamykająca ostatnie z nich znajdzie się poza cudzysłowem:
    Cezar powiedział: „Przybyłem. Zobaczyłem. Zwyciężyłem”.
    — Mirosław Bańko

    No właśnie. Jak napisać to zdanie, jeżeli wiemy, że Ceraz się cieszy (kończy wykrzyknikiem) albo jest pełen zadumy (wielokropek)? Czy przesunięcie tych znaków poza cudzysłów nie będzie równoznaczne z przeniesieniem emocji z Cezara na narratora?

    Pozdrawiam,
    Tomek Furtak
  • zdania z podmiotem liczebnikowym
    18.02.2010
    18.02.2010
    Szanowni Państwo,
    które z podanych zdań jest zapisane prawidłowo: „Umierają 3000 osób” czy „Umiera 3000 osób”? Będę wdzięczna za odpowiedź i kilka słów wyjaśnienia.
  • zdania z się
    1.02.2010
    1.02.2010
    Szanowni Państwo,
    czy istnieje jakaś zasada lub zalecenie dotyczące miejsca zaimka się, gdy w zdaniu stoją obok siebie dwa czasowniki, z których jeden jest zwrotny? Kilka przykładów: „Nie mogę się doczekać jego przyjazdu”, „To nie będzie się ciągnąć w nieskończoność”.
    Z góry dziękuję za odpowiedź i łączę wyrazy szacunku
    Marek Piszczek
  • Zgoda realnoznaczeniowa przy rzeczownikach dwurodzajowych

    5.11.2023
    5.11.2023

    Czy gramatyczna zasada dopasowania rodzaju podmiotu i orzeczenia w języku polskim nie obowiązuje w niektórych sytuacjach? Np. w zdaniu „premier powiedziała...” podmiot jest rodzaju męskiego, a orzeczenie żeńskiego. Podobnie jest z towarzyszącym rzeczownikowi przymiotnikiem. W sformułowaniu „polska dyrygent” gramatyczny rodzaj przymiotnika i rzeczownika są różne. Jeżeli powyższe przykłady są poprawne językowo, to w jakich sytuacjach możemy złamać zasadę dopasowania rodzaju do rzeczownika? Czy np. poprawne będzie zdanie „Znany osoba powiedział...”?

  • Zgodnie z…
    5.06.2012
    5.06.2012
    „Zgodnie z ujęciem neoklasycznym, aktywna integracja państwa w procesy gospodarcze, polegająca w szczególności na regulowaniu popytu na dobra i usługi, nie jest potrzebna do zwalczania bezrobocia”. Czy użycie przecinka przed słowem aktywna jest uzasadnione? Przecież jeżeli uznamy zgodnie z ujęciem neoklasycznym za wtrącenie, to będzie to znaczyło, że dalsza cześć jest prawdziwa według wszystkich ekonomistów, a tak nie jest.
  • Z imieniem uprzejmiej?
    29.12.2010
    29.12.2010
    Szanowna Redakcjo,
    wchodząc do biura czy gabinetu wykładowcy, zastanawiam się, jak powinno brzmieć pytanie o szukaną przeze mnie osobę, aby wyrazić to uprzejmie? Zwykłem pytać tytułem, imieniem i nazwiskiem, np. „Dzień dobry, czy zastałem panią Annę Nowak / dra Jana Kowalskiego?”. Jednak zwrócono mi uwagę, że powinniśmy używać tytułu i samego nazwiska, a dodanie imienia wcale nie świadczy o uprzejmości. Czy dodanie imienia do pytania wpływa na uprzejmość?
    Student PW
  • i gr

    3.05.2024
    3.05.2024

    Dzień dobry,

    uprzejmie proszę o informację, czy zasadę dotyczącą stawiania kropki po skrócie użytym w innym przypadku niż mianownik, gdy mowa o skrótach po których w mianowniku kropki się nie stawia, należy stosować także do skrótów odnoszących się do polskich jednostek monetarnych?

    Z poważaniem

    Ewa

  • złota reguła
    29.12.2006
    29.12.2006
    Czy błędem jest napisanie wielkimi literami określenia Złota Reguła w odniesieniu do słynnej zasady wyrażonej przez Jezusa w Kazaniu na Górze (Mateusza 7, werset 12)? Niektórzy argumentują, że tylko pierwsza [litera] może być duża, ale Słownik poprawnej polszczyzny prof. Doroszewskiego (PWN, 1980) na s. 305 zdaje się akceptować pisanie dużymi literami ze względów uczuciowych i grzecznościowych i dopuszcza znaczną swobodę.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego