k.o.
  • przymiotniki typu boży – wysoki

    19.12.2023
    19.12.2023

    Szanowni Państwo,

    skąd się wzięła niekonsekwencja w tworzeniu przymiotników „dzierżawczych” na bazie zmiękczającego „j” od słów z ostatnią spółgłoską „g”? Regularnie jest boży od Bóg czyli wymiana g—ż zgodnie z regułą pierwszej palatalizacji. Podobnie buldoży od buldog, innych przykładów nie kojarzę. Jednak od wróg mamy wrogi - skąd tu miękkie g, czyżby analogia do przymiotników zwykłych, niedzierżawczych takich jak błogi? W każdym razie regularny przymiotnik wraży (choć z rusycyzmem cerkiewnym) wyszedł z użycia. Znowuż od papuga jest papuzi, całkiem nieregularnie — a może wg wzorca takiego jak w ptakptasi?

    Proszę o naświetlenie tego problemu.

    Łukasz

  • przymiotnik od Cork
    21.05.2012
    21.05.2012
    Dzień dobry.
    Jaki będzie przymiotnik od nazwy irlandzkiej miejscowości Cork, czyżby corcki, a może korecki? Będę wdzięczna za pomoc.
    Pozdrawiam
  • przyrostek -anin a dopełniacz liczby mnogiej
    6.09.2005
    6.09.2005
    gdańszczanin, D. lm. gdańszczan, PeruwianinPeruwian, Indianin – Indian, mahometanin – mahometan itd. Tak odmienia się większość wyrazów kończących się na -anin. Również grubianin, purytanin czy diecezjanin dają tylko formy przycięte, kończące się -an.
    Tymczasem Korsykanin daje już 2 warianty D. lm.: Korsykan a. Korsykanów. Podobnie wegetarianin. Wreszcie Afrykanin, meksykanin, anglikanin, kamilianin i augustianin mają już tylko formę z -anów (Afrykanów itd.).
    Skąd bierze się ta różnica?
  • psota
    5.07.2006
    5.07.2006
    Pierwszą część wersetu 13 w rozdziale 5 Trenów ks. Jakub Wujek przetłumaczył: „młodzieńców na psotę używali”. Mam kłopot ze zrozumieniem tego fragmentu. Domyślam się, że chodzi tu o jakieś staropolskie znaczenie słowa psota, którego nie znam. Czy mógłbym prosić o wyjaśnienie?
    Pozdrawiam,
    Jakub
  • raksloty
    15.10.2008
    15.10.2008
    Szanowni Państwo,
    czy słowo raksloty jest prawidłowe, czy nie? Na stronach Słownika PWN jest informacja o rakslotach – czyli pominięto literkę K. Mam kontakt z kapitanem Krzysztofem Baranowskim, który twierdzi, że ma być rakskloty. Kto ma rację?
    Pozdrawiam
    Roman Głowacki
  • Rebecca – Rebekki
    2.12.2015
    2.12.2015
    Chciałabym spytać o poprawną odmianę imienia obcego – Rebecca. Szczególnie w dopełniaczu. Normalnie przyjęłabym, że imię należy zakończyć literą i, jednak wtedy powstaje ci i to wydaje mi się nie na miejscu. Zastanawiam się więc, czy może powinno się użyć litery y lub/oraz zamienić podwójne c w wyrazie na k, bądź też zostawić je oryginalnie tak, jak występują? Jaka pisownia jest prawidłowa? Z góry bardzo dziękuję za odpowiedź.
  • regionalne dla
    3.12.2008
    3.12.2008
    Witam,
    pochodzę z Suwałk, gdzie bardzo często mówi się słowo dla. Wyrażenie na przykład „Daj to Maćkowi” zastępowane jest przez „Daj to dla Maćka”. Chciałbym zapytać, czy można uznać to za regionalizm. Mieszkańcy owych okolic są poniekąd po takich zwyczajach językowych rozpoznawani.
    Uprzejmie dziękuję za odpowiedź.
  • różności
    8.09.2006
    8.09.2006
    Dzień dobry,
    chciałam się upewnić, czy ale oraz aby można stosować na początku zdania. Proszę również o radę, jak odmieniać nazwisko Dehecq.
    Pozdrawiam
    D.W.
  • różności fleksyjne
    10.12.2004
    10.12.2004
    Dopełniacz: Centertelu czy Centertela, Polkomtelu czy Polkomtela (nierozwijane nazwy firm)? Wołacz: Ulo czy Ulu, Sylwio czy Sylwiu? Jakie zasady rządzą głoskami miękkimi i historycznie miękkimi? Dlaczego jest oboczność fotelu, fotela?
    Pozdrawiam, Patrycja K.
  • rzec
    12.05.2008
    12.05.2008
    Bardzo proszę o podanie odmiany czasownika rzec przez osoby w czasie teraźniejszym. Problem mam głównie z pierwszą osobą liczby pojedynczej (rzeczę czy rzekę?) oraz trzecią osobą liczby mnogiej (rzeczą czy rzeką?).
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego