kolejno
  • Mietła, muka, trzunek
    23.12.2015
    23.12.2015
    Często starsi ludzie w języku mówionym używają takich słów:
    mietła zamiast miotła
    muka zamiast mąka
    trzunek zamiast trzonek
    i tak dalej.
    Czy to jest błąd językowy, czy jakiś rodzaj gwary?
  • Millennium / Milenium i Wigilia
    26.03.2018
    26.03.2018
    Szanowni Państwo!
    W słowniku ortograficznym mamy takie hasła jak Milenium (tysięczna rocznica chrztu Polski) i Wigilia (oznaczająca dzień przed Bożym Narodzeniem) w przeciwieństwie do wersji zapisywanych z małych liter (milenium, wigilia) oznaczających kolejno: tysięczną rocznicę oraz dzień poprzedzający jakieś święto. Czy zatem należy napisać milenium chrztu Polski, traktując wówczas ww. słowo jako określenie opisowe? Czy zalecana jest także forma wigilia Bożego Narodzenia?
    K.Z.
  • Nagłówek poprzedzający tytuły załączników
    4.03.2020
    4.03.2020
    Jaka poprawnie wymieniać załączniki w listach, pismach urzędowych/sądowych i innych?
    Załączniki:
    1. xxx,
    2. xxx.
    czy
    Załącznik
    - xxx
    W pierwszym przykładzie mamy liczbę mnogą załączniki i zarazem „: „ z uwagi na to, że wymieniamy kolejno kilka załączników. Natomiast w drugim przykładzie jest pojedynczy załącznik i zarazem bez „: „ oraz bez numerowania załącznika, ponieważ jest tylko jeden.
    A może jakaś inna forma jest poprawna?
  • na Mokotowie, ale w Ursusie
    7.11.2006
    7.11.2006
    Witam,
    mam wątpliwość dotyczącą używania na i w przy nazwach dzielnic. Odnosząc się do sytuacji w Warszawie: nie powiedziałbym nigdy w Mokotowie, w Pradze (chyba, że czeskiej), z drugiej strony nie brzmi mi zbyt dobrze na Ursusie, a już w ogóle nie przeszłoby mi przez usta na Falenicy czy na Radości. Natomiast do co wyrazenia w Wawrze, to czy nie lepiej byloby we Wawrze?
    Pozdrawiam
    Piotr Kęcik
  • Nazwa przystanek Traugutta
    18.10.2019
    18.10.2019
    Od niedawna w poznańskiej komunikacji zapowiedź przystanku Traugutta jest wymawiana przez dwa [t]. W języku niemieckim dwie takie same litery w bliskim sąsiedztwie czytamy pojedynczo. Na gwarę miejską w dużej mierze składają się germanizmy. Dość często w tym regionie wśród osób starszych możemy usłyszeć [loto], [geto], [neto], [wana], [brytfanna], [leko] czy [westerplate]. Czy moja niechęć do takiego wariantu wymowy jest zasadna czy to jedynie regionalna naleciałość?
    Z poważaniem
    Mario Kiliński
  • nazwy dni tygodnia
    11.10.2007
    11.10.2007
    Witam!
    Kościół głosi, że pierwszym dniem tygodnia jest niedziela, co zdaje się potwierdzać następujący po niej poniedziałek (poniedziałek – 'po niedzieli') oraz środa, która – będąc wówczas czwartym dniem tygodnia – znajduje się pośrodku reszty (środa – 'środek'). Ale co z czwartkiem (czwartek – 'czwarty dzień') i piątkiem (piątek – 'piąty dzień')? Zgodnie z przedstawioną wyżej wersją są kolejno piątym i szóstym dniem tygodnia – skąd więc te rozbieżności?
  • Obchodzić
    5.06.2018
    5.06.2018
    Dzień dobry,
    proszę o informację, jaka jest etymologia wyrażenia to mnie nie obchodzi. Dlaczego coś ma nas obchodzić lub nie?

    Z góry dziękuję.
    Pozdrawiam,
    Urszula Szczepaniak
  • Odczytujemy wyraz surrealizm

    5.03.2023
    5.03.2023

    Szanowni Państwo, jaka jest poprawna wymowa słowa „surrealizm”? Tak jak zapisujemy, czy sirrealizm – wymawiamy „i”, zamiast „u”? Jestem w trakcie nagrań audiobooka i lektor nie zgadza się, by przeczytać to słowo tak jak zapisujemy (przez „u”), natomiast ja nigdy nie słyszałem wymowy jako sirrealizm (przez „i”).

  • o roli dialektu śląskiego
    26.11.2007
    26.11.2007
    Szanowni Państwo,
    uzupełniając moje poprzednie pytanie: czy odpadnięcie Śląska od Polski w XIV w. miało jakiś znaczący wpływ na formowanie się polszczyzny ponadregionalnej i jej obecny kształt? Z jednej strony to na pewno istotne wydarzenie polityczne, z drugiej, jak mogłem przeczytać w odpowiedzi, dialekt śląski miał wiele cech wspólnych z dialektem małopolskim i wielkopolskim, a te przecież miały duże znaczenie w kształtowaniu się polszczyzny ogólnej.
    Z poważaniem
    Filip Cerkaski
  • pekaesy
    15.06.2009
    15.06.2009
    Szanowni Państwo,
    zastanawiałem się ostatnio, dlaczego w mowie potocznej nazywa się bokobrody pekaesami? Ja po raz pierwszy spotkałem się z takim użyciem tego terminu w filmie Juliusza Machulskiego Kilerów dwóch, ale nie jestem w stanie ocenić, czy już wcześniej się tak mówiło, i jeśli tak, to dlaczego?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego