komunikatywny
-
o astrachanach i barometrze11.02.201411.02.2014Czy wyrażenie barometr spadł jest poprawne? Pamiętam, że w dzieciństwie często zwracano nam uwagę, by nie mówić termometr spadł, a temperatura spadła. Po latach odnalazłem owo wyrażenie w słowniku Doroszewskiego, uznałem więc, że wszystko jest z nim w porządku. Wtedy nasunęło mi się drugie pytanie: czy można mówić tak o barometrze sprężynowym, w którym wartość ciśnienia pokazuje wskazówka? Czy raczej w odniesieniu barometru cieczowego, w którym podnosi się lub opada słupek rtęci?
-
odmienność i nieodmienność obcych nazw30.09.200930.09.2009Czym tłumaczyć nierówne traktowanie obcych nazw osobowych w takim kontekście?:
1. Camus, Renault – francuskie, z nie wymawianą końcówką [Kami, Reno], mają jednak w pisowni dwa warianty: możemy nie odmieniać, ale możemy też pisać Camusa, Renaulta;
2. Hugh, Matthew – angielskie, też z nie wymawianą końcówką; wydawałoby się, że sytuacja identyczna jak w przypadku francuskich, ale tu już w pisowni nie dopuszcza się form Hugha, Matthewa (które notabene byłyby dużo bardziej komunikatywne). -
o pożytkach z tzw. form żeńskich4.03.20144.03.2014Szanowni Państwo!
Zawsze byłam przekonana, że mówi się dwie panie magister, trzy panie profesor itd. Ostatnio jednak spotkałam się z formą panie senatorzy. Czy nie należałoby jednak powiedzieć panie senator (chodzi oczywiście o mianownik l. mn. rodzaju żeńskiego)?
Pozdrawiam
Karolina Wichowska
-
Praca szuka człowieka
30.11.202330.11.2023Dzień dobry! Czy poprawne jest zdanie z ogłoszenia: Praca szuka człowieka. Brzmi trochę dziwnie i nielogicznie, bo przecież to człowiek szuka pracy? Dziękuję i pozdrawiam.
Irena
-
seks czy sex?23.11.200723.11.2007Słowniki ortograficzne i języka polskiego podają sex jako oboczną formę słowa seks. Mamy także sex appeal, sex shop i sexy. Pisanie x zamiast ks jest częstym zabiegiem marketingowym, ostatnio pojawiły się bowiem filmy Sex w Brnie i Śmiertelnie sexowna. Czy pisownia przez x jest tutaj uzasadniona? Jest też hasło promujące jeden z filmów: „Zemsta jest sexi”, a co rusz można w rozmaitych sloganach przeczytać o textach i że coś jest robione na maxa. Co Państwo o tym sądzą?
-
skróty6.07.20066.07.2006Widziałam gdzieś tabliczkę z takim napisem: „Czy wszedłeś/-aś tu w odpowiednim stroju?”. Pytam: czy wolno posłużyć się takim skrótem? Dlaczego tak lub dlaczego nie? Do jakich zasad językowych się odwołać, by wyjaśnić tę sprawę? Będę wdzięczna za odpowiedź.
-
SSO8.12.20158.12.2015Czy poprawne i dopuszczalne jest użycie podczas podpisywania dokumentów sądowych poniższego wzoru: SSO dr Jan Kowalski lub SSO dr hab. Jan Kowalski? Czy poza sądem, np. na uczelni można posługiwać się tytułem sędziego, np. SSO dr Jan Kowalski?
-
stwarzać szansę2.02.20052.02.2005W jednej z reklam widnieje następujący tekst: „Biorąc udział w naszej akcji, stwarzasz szansę na sukces ludziom bezrobotnym i studentom”. Moje pytanie wynika z czystej ciekawości, gdyż tekst jest oczywiście komunikatywny, więc: stwarzasz szansę (komu? czemu?) – ludziom; czy też: stwarzasz szansę DLA (kogo? czego?) – ludzi? A może jeszcze inaczej: stwarzasz szansę na sukces dla ludzi? Która z tych form jest poprawna pod względem fleksji oraz frazeologii?
-
ustawa25.06.200725.06.2007Witam,
Moje pytanie dotyczy kwestii pisowni w pewnym sensie skróconych (bo niezawierających daty wydania) nazw aktów prawnych – które z poniższych zapisów są prawidłowe: „Zastosowanie mają przepisy…
1) …ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym”?
2) …Prawa o szkolnictwie wyższym”?
3) …prawa o szkolnictwie wyższym”?
4) …ustawy o szkolnictwie wyższym”?
Poza tym, jeśli w przypisie wspomnę o tym, że w dalszej części pracy nazwę aktu skracam do słowa ustawa, to zapisuję je wielką czy małą literą? -
wyrazy zakończone na h nieme15.12.200415.12.2004Czy zasada nieodmieniania imion żeńskich zakończonych na -ah (h nieme) stosuje się też do takich nazw, jak: Jonah (imię męskie!), Tengah (wyspa), dilmah? Kategoryczność tej zasady bywa przecież dyskusyjna, por. „Norah Jones skradziono auto”, „Przyjaciółka Sarah Jessiki Parker…”. O wiele bardziej komunikatywne są: „Norze Jones…”, „Przyjaciółka Sary Jessiki Parker”.
Pozdrawiam – Michał Gniazdowski
