Szanowni Państwo,
niedawno toczyłem spór z zawodową korektorką o słowo konstytucja. Twierdziłem, że jeśli w tekście jest mowa o polskiej konstytucji, to należy ten wyraz pisać wielką literą, mimo że nie występuje tam pełna nazwa (a zatem nie Konstytucja RP, ale po prostu Konstytucja). Korektorka miała inne zdanie. Zajrzeliśmy do słowników (poprawnej polszczyzny i języka polskiego), ale one, moim zdaniem, nie dają jasnej odpowiedzi. Kto miał rację?
Pozdrawiam,
Stefan Warecki

Dzień dobry!
Jaki jest właściwy zapis ustawy z 1791 r. i święta obchodzonego na pamiątkę jej uchwalenia?

Święto Konstytucji 3-go maja,
Święto Konstytucji 3-go Maja,
Święto Konstytucji 3 maja,
Święto Konstytucji 3 Maja (powszechny zapis).

Myślę, że poprawny jest tylko zapis: Święto Konstytucji 3 maja. Czy się mylę?
Proszę również o ocenę poprawności takich hybryd, jak: 3-go, 4-go, 5-go itd.
Pozdrawiam
Rafał Kowalski

Dzień dobry!
Moje pytanie dotyczy Konstytucji 3 maja. Słowniki ortograficzne podają pisownię Konstytucja 3 maja, co jednak w sytuacji, kiedy to wyrażenie występuje w nazwie ulicy i szkoły? Ul. Konstytucji 3 Maja czy ul. Konstytucji 3 maja? Szkoła Podstawowa im. Konstytucji 3 maja czy Szkoła Podstawowa im. Konstytucji 3 Maja?
Pozdrawiam serdecznie.

Dzień dobry,
chciałabym się dowiedzieć, czy czasownik zaprzysięgać jest poprawny w zdaniach takich jak: „Król zaprzysiągł konstytucję”, „Posłowie zaprzysięgali akt unii”.
Z góry dziękuję za odpowiedź.

Dzień dobry,
mam pytanie dotyczące zapisu bibliograficznego w przypadku cytowania Konstytucji, Dekretów, Deklaracji Soboru Watykańskiego II. Czy Sobór Watykański II jako instytucję sprawczą tychże dokumentów należy pisać prostą czcionką i bez kursywy, czy też traktować tę nazwę jako część tytułu publikacji i zapisać kursywą: Sobór Watykański II. Konstytucje, Dekrety, Deklaracje? Nie jestem też pewna interpunkcji. Powinny być kropki czy przecinki?
Dziękuję za odpowiedź.

Na tej stronie przymiotnik internetowy jest pisany z małej litery. Przyzwyczajony jednak jestem do pisania go z dużej litery (przyzwyczaili mnie do tego w jednej redakcji, z którą niegdyś współpracowałem), więc czy mam się teraz odzwyczajać? Ale Internet to chyba wciąż pisze się z dużej? I jeszcze jedno pytanie związane z pisownią wielkich liter. Jak piszemy środę popielcową, wielki post, niedzielę palmową czy Święto Konstytucji 3. Maja? Tak, jak mi się tu wydaje, czy inaczej? Mam nadzieję, że to nie zależy od subiektywnego podejścia, bo wtedy cukiernicy tłusty czwartek będą sobie pisać z dużej litery i będzie można im skoczyć. No i tyle.
Pozdrawiaki.

Dzień Dobry,

chciałbym zapytać o poprawną pisownię nazw poprawek do Konstytucji Stanów Zjednoczonych.

W polskiej prasie (ale także w literaturze) panuje w tej sprawie kompletny bałagan: spotyka się pisownię:

- wielkimi literami, np.:

„…reguluje to Trzynasta Poprawka do Konstytucji Stanów Zjednoczonych”

- małymi:

„…reguluje to trzynasta poprawka…”

- albo w formie mieszanej:

„…Trzynasta poprawka…”

- albo nawet:

„…trzynasta Poprawka…”

Która wersja jest poprawna?

Szanowni Państwo,
mam pytanie dotyczące znaczenia spójnika lub. Czy zawsze oznacza on rozłączność? Przykład z art. 61 Konstytucji RP: „Prawo do uzyskiwania informacji obejmuje […] wstęp na posiedzenia kolegialnych organów władzy publicznej […] z możliwością rejestracji dźwięku lub obrazu”. Czy więc powinno się w takim przypadku wyłączyć w kamerze rejestrację dźwięku? Oznaczałoby to dokumentowanie np. posiedzeń rady gminy w formie filmu niemego. Jak na tę sprawę patrzą językoznawcy?

Szanowna Poradnio!
Chciałbym zapytać czy wyraz nie ściganych piszemy razem czy oddzielnie w następującym zdaniu?

Art. 44. Bieg przedawnienia w stosunku do przestępstw, nie ściganych z przyczyn politycznych, popełnionych przez funkcjonariuszy publicznych lub na ich zlecenie, ulega zawieszeniu do czasu ustania tych przyczyn.

Wydaję mi się, że jest to liczba mnoga imiesłowu przymiotnikowego, więc jego pisownią powinna być forma nieściganych, tak jak nieścigany.
Powyższy tekst pochodzi z Konstytucji RP. Została ona wprawdzie uchwalona dnia 2 kwietnia 1997 roku, a pierwsza uchwała Rady Języka Polskiego tycząca się właśnie imiesłowów weszła w życie 9 grudnia tego samego roku, jednak powyższa zasada pisowni istniała już wcześniej. Użycie pisowni rozdzielnej w przypadku tego słowa jest obecne w źródłach, jednak datowane są one na XIX w. bądź wczesne lata XX wieku. Ze względu na datę powstania przedmiotowego zdania oraz na jego treść trudno jest się doszukać w powyższym tekście sensu użycia pisowni rozdzielnej, czy „świadomej” intencji jej użycia, o której wspomina Rada.
Również na stronie PWN jest zasada nr [168] 45.3., oparta o powyższą uchwałę, która określa, że przed wejściem w życie tej uchwały, regułą było pisać imiesłowy przymiotnikowe łącznie. W obu przypadkach, użycie pisowni rozdzielnej w przedmiotowym zdaniu wydaje się nieuzasadnione.
Z pozdrowieniami i życzeniami pomyślnego Nowego Roku,
Łukasz Pawlikowski

Szanowni Państwo,
czy w wyrażeniach I, II lub III Rzeczpospolita zapisywanych słownie liczebnik powinien być od małej, czy od wielkiej litery?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik