kotami
  • Rodzaje w liczbie mnogiej
    6.12.2018
    6.12.2018
    Męczy mnie jedna sprawa. Chodzi o to, jak uczyć dzieci. Ucząc o rzeczowniku, chciałbym mówić im o pięciu rodzajach tej części mowy, jednak podręcznik, z którym pracuję na lekcjach, podaje, że rzeczownik ma tylko 3 rodzaje: męski, żeński i nijaki, a liczbę mnogą sprowadzamy do liczby pojedynczej, by określić rodzaj np. oknaokno – nijaki. Ta reguła ma natomiast pewne luki, np. gdy chcemy podać rodzaj rzeczownika drzwi. Mam pracować zgodnie z podręcznikiem, czy uczyć poprawnej formy?
  • Rodzaj żeńsko-rzeczowy
    13.11.2015
    13.11.2015
    Szanowna Poradnio!
    Przed chwilą zadałam pytanie o terminy „forma męsko-osobowa” (pianiści grali) i „forma żeńsko-rzeczowa”(pianistki grały, kwiaty kwitły, koty słuchały), ale mi to niedokończone pytanie gdzieś uciekło, więc powtarzam. Czy poprawny jest termin „forma żeńsko-rzeczowa”, który znam ze szkoły? Nigdzie go nie znajduję. W jakich źródłach mogę szukać?
    Serdecznie pozdrawiam.
    Łucja Brzozowska z Wilna.
  • skarmiać
    23.12.2012
    23.12.2012
    Mam kłopot z czasownikiem skarmiać. Dotąd znałem znaczenie 'przeznaczać na paszę' (np. skarmiać ziemniaki końmi). Skarmiać pojawia się na str. 53 książki Doroty Masłowskiej Kochanie, zabiłam nasze koty. Autorka pisze: „Winne temu są małżeństwa skarmiające te aroganckie stworzenia resztkami sandwiczów” – tu jest to synonim karmić. Czy przytoczone przeze mnie znaczenie słowa jest aktualne? Czy było gwarowe, błędne, wyszło z obiegu? Czy słowo funkcjonuje w znaczeniu użytym przez pisarkę?
  • Wartość stylistyczna i pochodzenie końcówek mianownika liczby mnogiej rzeczowników męskich

    13.02.2021
    13.02.2021

    Jak to się stało, że w języku polskim wykształciły się aż trzy końcówki liczby mnogiej w rodzaju męskim: (1) osobowe i godnościowe -owie, (2) godnościowe bądź archaizujące -y/-i (zależnie od spółgłoski wygłosowej), wreszcie (3) zwykle deprecjacyjne i/lub nieżywotne -i/-y (zależnie od spółgłoski wygłosowej, z repartycją częściowo odwrotną niż w 2)

    Np. (1) aniołowie (2) anieli (3) anioły – w ost. przypadku akurat bez odcienia deprecjacyjnego.

    Dziękuję za naświetlenie tematu,

    Łukasz

  • zaimki osobowe w 3. osobie liczby mnogiej
    14.02.2020
    14.02.2020
    Szanowni Państwo,
    w języku słoweńskim i języku serbsko-chorwackim w 3. osobie liczby mnogiej oprócz zaimków osobowych oni (r.m.) i one (r.ż.) występuje też ona (r.n.). Czy w języku polskim również kiedyś tak było?
  • Akademia pana Kleksa

    25.03.2021
    21.10.2019

    Dzień dobry,

    proszę o pomoc w rozstrzygnięciu wątpliwości dotyczącej pisowni rzeczownika pan w tytule popularnej lektury „Akademia pana Kleksa”. Sądziłam, że nie ma potrzeby pisania wielką literą rzeczownika pospolitego pan. Zarzucono mi, że trzeba napisać wielką literą wszystkie wyrazy, ponieważ jest to nazwa instytucji. Moje wydanie książki nie pomaga mi w pokazaniu czarno na białym, jak powinno być, ponieważ cały tytuł wydrukowano wersalikami.


    Pozdrawiam

    Hanna Jabłońska

  • Antyalergiczny
    9.12.2017
    9.12.2017
    Mam pytanie odnośnie słowa antyalergiczny. W słowniku PWN znajdujemy wyjaśnienie tego słowa jako ‘stosowany w leczeniu alergii’, jednakże w użyciu bardzo często słowo to występuje w znaczeniu ‘nie wywołujący alergii’, np. kołdra antyalergiczna. Czy jest to poprawne znaczenie? Jeśli nie, czy istnieje inne słowo, które oznacza ‘nie wywołujący alergii’?

    Z góry dziękuję za pomoc,
    Joanna Pogorzelec
  • Bambaryłka
    14.05.2012
    14.05.2012
    Szanowna Redakcjo.
    Jaka jest etymologia wyrazu bambaryłka, skoro znajomy pieszczotliwie zwraca się tak do swojego psiaka, który ani nie jest niemądry, ani pulchny, z czego to wynika?
    Dziękuję za odpowiedź.
    Paweł M. a.k.a. Personidas
  • bek i mek
    19.04.2005
    19.04.2005
    Głos kota to miauk, owcy – bek, kaczki – kwak, a psa – hauk (ten ostatni odnotowano w Słowniku języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego). Czy istnieje analogiczny rzeczownik mek dla nazwania odgłosu wydawanego przez kozę?
  • Człowiek(-)Warzywo, Człowiek(-)Ćma

    22.01.2023
    22.01.2023

    Dzień dobry!

    Chciałabym zapytać o pisownię postaci takich jak „Człowiek(-)Warzywo” (https://cryptidz.fandom.com/wiki/Veggieman) czy „Człowiek(-)Ćma” (https://pl.wikipedia.org/wiki/Mothman). Czy stosujemy wobec nich tę samą zasadę, którą posługujemy się przy człowieku pająku albo kobiecie kocie?

    Serdecznie pozdrawiam

    Mira

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego