-
deminutywy i hiporystyki27.09.200527.09.2005Czy zdrobnienia możemy zasadniczo podzielić na deminutywy (powstały wyraz oznacza przedmiot mniejszy w stosunku do tego, z którego został utworzony, np. stół – stolik) i hipokorystyki (powstały wyraz wyraża pozytywne uczucie osoby mówiącej w stosunku do przedmiotu wypowiedzi, np. tata – tatuś), czy też deminutyw i hipokorystyk to synonimy?
Dziękuję i pozdrawiam. -
Dziób
21.01.202121.01.2021Szanowni Państwo,
czy indywidualne imiona nadawane rzeczom (np. broni - w historii i literaturze nie brak imion nadawanym mieczom, szablom etc.) należy odmieniać męskoosobowo, czy rzeczowo? Przykład: miecz o imieniu Dziób. Wyjął z pochwy Dziób czy Dzioba? I czy słusznie piszę to imię dużą literą? Wprawdzie najnowsze tendencje każą pisać "szczerbiec" małą, ale imię psa, kota, konia piszemy dużą. Czy dlatego, że "szczerbiec" to nie imię, a określenie?
-
jeszcze o kwestiach dialogowych
23.03.201523.03.2015Szanowni Państwo,
czy szyk orzeczenie + podmiot, gdy mamy do czynienia z czasownikami oznaczającymi mówienie, jest jedynym dopuszczalnym? Czasami trudno zastosować tę regułę, np. zdanie: „Bo widzi pan – Rafał wszedł mu w słowo – nauczyciel musi…” chyba powinno brzmieć: „Bo widzi pan – wszedł mu w słowo Rafał – nauczyciel musi…”. Tak samo w przykładzie: „Chcę małego kota – wyrzucała z siebie słowa z szybkością karabinu dziewczynka”.
Pozdrawiam
Anna
-
kawaler orderu i jak witać Bogdana19.01.200419.01.2004Witam! Mam następujące pytanie: czy kobieta może być kawalerem orderu, czy też obowiązuje w tym względzie inna reguła językowa? Dodatkowo chciałbym zapytać, czy poprawny jest zwrot „Dzień dobry, Bogdan”. Właśnie tak przywitała J. Pieńkowska w jednych z ubiegłorocznych Wiadomości reportera Bogdana Ulkę. Czy nie powinna powiedzieć „Dzień dobry, Bogdanie”?
Pozdrawiam
Marek Kuskowski -
kociokwik18.06.201018.06.2010Jaka jest etymologia słowa kociokwik? W jaki sposób jego znaczenie etymologiczne / słowotwórcze wiąże się ze znaczeniem realnym?
-
kotek i rożek16.10.200716.10.2007Czy w formantach zdrabniających z cząstką -k- i popularnym kiedyś formancie tworzącym przymiotniki z cząstką -n- (dziś chyba wypieranym np. przez -owy) był jer? Miękki czy twardy? Można bowiem wysnuć dwojakie wnioski:
1.miękki bo: przejście /g/ > /ż/ w wyrazie rożek utworzonym od róg;
2.twardy bo: /t/ zamiast podziewanego /ć/ w wyrazie kotek utworzonym od kot.
A może dzisiejsze /e/ ruchome jest jedynie wynikiem naśladowania jakichś podobnych form powstałych wskutek zaniku jerów?
-
mieć czy posiadać dzieci
30.05.202330.05.2023Dzień dobry,
jak poprawnie powiedzieć: „Mam dzieci” czy „Posiadam dzieci”?
Dziękuję
-
mieć mechę3.01.20143.01.2014Szanowni Eksperci,
w okolicach Węgrowa w województwie mazowieckim spotkałem się ze zwrotem mieć mechę, znaczącym mniej więcej tyle, co 'zwariować' czy 'stracić rozum'. Czy mogliby Państwo wyjaśnić mi jego pochodzenie?
Z wyrazami szacunku
Piotr Michałowski -
mrówkolew18.12.201318.12.2013Jak akcentuje się wyraz mrówkolew i czy celownik mrówkolwu jest jedyną możliwością? Podobno formy wyjątkowe (psu, lwu, kotu, bratu) utrzymują się dlatego, że wyrazy używane najczęściej ewoluują najwolniej, a mrówkolew nie jest często używany. Zaryzykowałbym stwierdzenie, że mrówkolewowi brzmi lepiej, zwłaszcza że mówi się przecież sukinkotowi i psubratowi, a nie sukinkotu i psubratu.
-
Nazwa indywidualna biblioteki
4.12.20234.12.2023Dzień dobry!
Chciałabym prosić o odpowiedź w sprawie prawidłowej pisowni nazwy biblioteki. Nowa filia WiMBP w Gdańsku będzie nazywać się: Biblioteka Po Drodze. Czy wszystkie wyrazy powinny być napisane z dużej litery, czy też może „po” albo „drodze” powinny być pisane z małej? Pozostałe filie mają nazwy m.in. Biblioteka pod Żółwiem, Biblioteka na Fali, Biblioteka pod Kotem i Myszą. Chciałabym się upewnić, czy użycie wielkiej litery jest w nich prawidłowe. Pozdrawiam serdecznie