la
  • jeszcze raz o transkrypcji z rosyjskiego
    15.02.2002
    15.02.2002
    Chciałbym jeszcze raz spytać o Czewengur. Rozumiem, że tłumacz powinien był zgodnie z zasadami transliteracji napisać Czewiengur, ale stało się, książka została w Polsce wydana pod tytułem przez we, i w dodatku jest to chyba jedyne polskie wydanie.
    Zwykle używamy tego, co jest polskim tłumaczeniem, choćby było ono przez tłumacza/wydawcę zniekształcone – np. piszemy Rewolwer i melonik czy Cmentarzysko Bezimiennych Statków, co nijak się ma do oryginalnych The Avengers czy La carta esférica.
    Do tego dochodzi problem następujący: transliteracja transliteracją, a w „Nowym słowniku ortograficznym PWN” mamy pierepałki i pierestrojkę przez re oraz pieriedwiżników i pieriedyszkę przez rie – a więc ten sam przypadek, a różne rozstrzygnięcia. Do tego dochodzi Peczora przez Pe. Czy w tych przypadkach zadziałały jakieś inne mechanizmy, nadrzędne w stosunku do zasad transliteracji? Czy „fakt wydawniczy” jest wystarczającym usprawiedliwieniem, by pisać zgodnie z tym, co na okładce, czyli że przeczytałem jednak Czewengur?
    Dziękuję i pozdrawiam,
    Jerzy Buczek
  • Kotlet słoneczny
    13.09.2019
    13.09.2019
    Dzień dobry,
    jestem ciekawa skąd wziął się wyraz słoneczny, gdy mówimy o kotlecie słonecznym.
    Pozdrawiam
  • LaTeX
    15.03.2017
    15.03.2017
    Szanowni Państwo,

    jak należy odmieniać LaTeX? I jak wymawiać?

    Z poważaniem
    Anna K.
  • Lucyfer
    11.01.2005
    11.01.2005
    Witam. Moją szczególną uwagę zwróciła ostatnio etymologia słowa Lucyfer – z łaciny lucifer 'niosący światło, jutrzenka'. Czyżby zawarta była tu jakaś dosadna ironia na określenie przywódcy piekieł w demonologii chrześcijańskiej? Z góry dziękuję za wyjaśnienia.
  • ludysta
    1.12.2014
    1.12.2014
    Czy znany jest Państwu przypadek odnotowania przez jakiś słownik wyrazu ludysta (przez jedno d, od słowa ludyzm, oznaczającego skłonność do bawienia się). Jeżeli nie, to czy tak utworzone słowo jeszcze mieści się w pojęciu forma potencjalna?
  • mail jak kotlet

    6.07.2021
    6.07.2021

    Szanowni Państwo,

    mamy w redakcji problem z odmianą słowa "e-mail / mail". Co jest zasadą, a co mową potoczną dla tego wyrazu : czy M=B (jak dla męskich nieżywotnych, do której wyraz należy) czy też D=B (jak dla m. żywotnych).

    Wielki słownik ortograficzny PWN podaje:

    mail -la, B.= D. a. M., -lem; -le, -li a. -lów; zob. e-mail czyli jak dla żywotnych. Pogubiłam się, proszę o wyjaśnienie.


    Z poważaniem,

    Lidia Zakrzewska

  • Miękczący wpływ dawnych samogłosek

    16.01.2021
    16.01.2021

    W podręcznikach do gramatyki historycznej można znaleźć informację, że w języku polskim wskutek wokalizacji jerów przednich powstała samogłoska ‘e (zmiękczająca poprzedzającą spółgłoskę). Dlaczego więc z prasłowiańskich słów z jerem przednim w pozycji mocnej: *lьnъ, *lьvъ, *ocьtъ, *tьstь mamy współcześnie w polszczyźnie formy: len (zamiast lien), lew (zamiast liew), ocet (zamiast ociet), teść (zamiast cieść)? Pozdrawiam.

  • Nazwy trunków
    7.11.2019
    7.11.2019
    Szanowni Państwo,
    Czy odmiana słów obcojęzycznych i ich pisownia może zostać zaakceptowana na przykładzie alkoholi podanych w poniższych zdaniach?

    Przez cały wieczór sączyłem Martini à la James Bond, wstrząśnięte, niemieszane, z oliwką na dnie kieliszka do martini. Moja partnerka zdążyła zamówić sześć Barbadosów Sunrise, cztery Mojito, trzy Malibu Stingi, cztery Cuba Libre, jedną Santa Margaritę oraz dwie Canchanchary i Cosmopolitana.


  • ’Ndranghita

    12.02.2024
    12.02.2024

    Szanowni Państwo,

    proszę o etymologię słowa „’Ndràngheta” – nazwa włoskiej organizacji przestępczej wywodzącej się z Kalabrii.


    Pozdrawiam

    Stratos Vasdekis

  • przytoczenia słów obcojęzycznych
    29.06.2010
    29.06.2010
    Dzień dobry,
    mam problem z użyciem cudzysłowu. W tekście przytaczamy słowa postaci w cudzysłowach (jeżeli to nie są dialogi z czasu teraźniejszego akcji), a jednocześnie wyrazy obce zapisujemy kursywą. Co jednak w przypadku, gdy cała wypowiedź jest jednocześnie wyrażeniem obcym, np. La belle au bois dormant? Czy ujmujemy ją dodatkowo w cudzysłów? Czy wystarczy sama kursywa?
    Dziękuję i pozdrawiam,
    Aneta
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego