-
przez i bez22.04.200922.04.2009Jaka jest etymologia przyimka przez? W pol. gwarach mamy formę bez, po ros. czerez, w słow. cez i chyba dodatkowo spokrewniony z nim wyraz cesta (droga, podróż). Czy pol. forma pochodzi od tego samego ps. pierwowzoru, czy jest jakimś naszym wynalazkiem?
-
Tekst piosenki
29.11.202329.11.2023Czterech małych Murzynków poszło do lasu po mech
czy
Cztery małe murzynki poszły do lasu po mech.
To znana śpiewajka ale czy prawidłowa?
-
Wyrazy złożone z członem -wieczny i -wiekowy25.04.201925.04.2019Chciałbym się dowiedzieć, jak powinien brzmieć przymiotnik od X wieku: dziesięciowieczny czy dziesiątowieczny? Żadnego z tych słów nie ma w moim PWN-owskim słowniku języka polskiego ani ortograficznym, na drugie natomiast natrafiłem w powieści S. Kinga (dziesiątowieczni Cyganie). I analogicznie: ośmiowieczny czy ósmowieczny? A pozostałe wczesne wieki?
-
X-Y czy Y-X?7.11.20087.11.2008Wyobraźmy sobie kompleks leśny liczący np. 10 ha. Dominuje tam las (w sensie drzew), ale niewielki udział mają też zarośla (krzewy), powiedzmy 10% powierzchni. Czy jest to zatem kompleks leśno-zaroślowy, czy zaroślowo-leśny?
-
Cała prawda o Murzynowie
5.03.20145.03.2014Szanowni Państwo!
Przejeżdżałam ostatnio przez Wielkopolskę i zaintrygowały mnie nazwy kilku, niezbyt od siebie oddalonych miejscowości: Murzynowo Kościelne, Murzynowo Leśne, Murzynówko, Murzynowiec Leśny. Jeśli to możliwe, proszę o wyjaśnienie ich pochodzenia. Kiedy powstały? Czy właściwe jest tu skojarzenie ze słowem murzyn? Szczególnie w tak zaskakującym połączeniu z przymiotnikami kościelne i leśne? Z góry dziękuję za odpowiedź!
Anna
-
Dylemat interpunkcyjno-składniowy
4.05.20244.05.2024Dzień dobry,
czy w zdaniu „Gdyby nie deszcz(,) poszłabym do lasu” stawiamy przecinek, mimo że w pierwszej części tego zdania nie ma orzeczenia? Traktujemy jako okolicznikowe warunku czy nie?
Pozdrawiam
-
Praga czeska25.11.200425.11.2004Skąd się wzięło określenie Praga czeska (Czeska?)? Nie mówimy przecież francuski Paryż, brytyjski Londyn ani włoski Rzym. Czy chodzi tutaj o odróżnienie miasta od dzielnicy Warszawy? Ale przecież w wypadku dzielnicy mówimy na Pradze, a nie w Pradze. Czemu więc „Byłem w Pradze czeskiej (Czeskiej?)”?
-
wietrzysko28.04.200628.04.2006Czy poprawne jest słowo wiatrzysko? W słownikach znalazłem tylko wietrzysko, a moim zdaniem to pierwsze jest dużo częstsze.
-
Wyleźć – wylezą, gwarowo: wylazą26.07.201726.07.2017Szanowni Państwo,
ostatnio znajoma z Białostocczyzny zdziwiła się, że użyłem formy wylezą. Stwierdziła, że odkąd pamięta, mówi wylazą oraz wylazę. Zastanawiam się, czy może chodzić o regionalizm.
Z wyrazami szacunku
Czytelnik -
za krótki szereg26.04.201326.04.2013Czy dopuszcza się stosowanie – nie na końcu zdania – wyliczeń (np. podmiotu szeregowego), w których ostatni element jest oddzielony „tylko” przecinkiem? Przykład: „Pewnego dnia lekarze, politycy poszli do lasu”. Czasem napotykam taką konstrukcję i brak wyraźnego sygnału końca wyliczenia (spójnika) skutkuje tym, że na zrozumienie intencji autora potrzebuję dodatkowej chwili, zwłaszcza jeśli zarówno samo zdanie, jak i składniki wyliczenia nie są tak krótkie jak w przykładzie.