leksykalny
  • wyrazy ekspresywne
    15.12.2014
    15.12.2014
    Witam!
    Bardzo proszę o pomoc w ustaleniu czy wyrazy niebywały, niewinny, zastraszający, nie można i niestety mogą (w odpowiednim kontekście) zaliczać się do słownictwa ekspresywnego.
    Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam!
    Marta Grabowska
  • Wyrażenie home staging
    6.09.2018
    6.09.2018
    Dzień dobry,
    mam wątpliwości odnośnie zwrotów obcych funkcjonujących już w języku polskim. Głównie interesuje mnie sposób używania określenia usługi HOME STAGING w opracowaniach na ten temat. Czy pisać wielkimi literami? Czy zwrot ten umieszczać w cudzysłowu, czy bez niego? Czy odmieniać przez przypadki? Jeśli tak to w jaki sposób należy robić to poprawnie?
    Serdecznie dziękuję za pomoc.
  • wyzwanie
    1.06.2013
    1.06.2013
    Szanowny Panie Profesorze,
    czy błędy opierające się na nieprawidłowym pod względem historycznym doborze słów mają jakąś specjalną nazwę, czy podchodzą pod błędy leksykalne? Mam na myśli wyrażenia takie jak „w średniowieczu na zamkach budowano toalety” (zamiast ustępy czy szalety).
    Przyszła teściowa wraz z dziadkiem mojej narzeczonej rzucili mi wyzwanie, które bez Pańskiej pomocy, może się okazać bardzo brzemienne w skutkach. Pełen podziwu dla erudycji uprzejmie proszę o pomoc.
  • Wyżlebiony
    11.07.2019
    11.07.2019
    Szanowni Eksperci,
    czy znane jest Państwu słowo wyżlebiony? Od czasu do czasu posługuję się nim (jak zdecydowanie bardziej pospolitym wyrazem wyżłobiony), ale – jak widzę – słowniki go nie notują, natomiast edytory tekstu podkreślają je straszną czerwoną linią. Kwerenda w Google nie zwraca użytecznych wyników, poza takimi, które sugerują, że może kilka osób w Polsce takie słowo zna, być może nawet w podobnym znaczeniu, ale często kontekst jest zbyt krótki, aby jednoznacznie to ocenić.
  • Wziąć przerywany oddech

    17.11.2020
    20.03.2018

    Szanowni Państwo,

    czy zwrot wziąć przerywany / drżący oddech jest poprawny? Pojawia się on często w tekstach tłumaczonych z języka angielskiego. Jeśli nie, to jak wyrazić to, że ktoś bierze oddech i jest on poszarpany, przerywany, bo dana osoba jest zdenerwowana np. płaczące dziecko.


    Dziękuję za pomoc,

    G. Rejs

  • wzorowy i wzorcowy
    3.02.2013
    3.02.2013
    Szanowni Państwo,
    mam kłopot z rozróżnieniem znaczeń dwóch wyrazów: wzorowy i wzorcowy. Pierwszy, jak przypuszczam, pochodzi od słowa wzór, a drugi od słowa wzorzec, jednak i ta informacja niewiele mi pomaga. Czy można tych przymiotników używać zamiennie? W jakich kontekstach możliwe jest użycie każdego z tych wyrazów i kiedy użycie któregoś z nich jest niepoprawne?
    Z góry bardzo dziękuję za pomoc.
    Z wyrazami szacunku
    Dominik
  • zagramaniczna kożelanka
    16.09.2013
    16.09.2013
    Czy istnieje jakiś uczony wyraz (coś jak paronim czy afektonim) określający wyrazy typu zagramaniczny, stety, kożelanka – czyli takie, które nie mają wstępu do słowników, ale używane są dość powszechnie, przy czym niemal wyłącznie z przymrużeniem oka?
    Czy wymieniony wśród przykładów wyraz zagramaniczny rzeczywiście jest tylko takim żartem językowym, czy wpierw był „wyrazem na serio” (np. w jakiejś gwarze)?
  • Zaimki anaforyczne

    9.01.2024
    9.01.2024

    Czy w tych zdaniach poprawnie wykorzystano zaimki dzierżawcze, czy są one konieczne? Jeśli nie, to dlaczego? Jak poprawnie zapisać te zdania?

    1. Higiena języka to gwarancja zdrowego uśmiechu! Oto wskazówki dotyczące >jego< prawidłowego mycia.

    2. Jeśli używasz szczoteczki do języka, pamiętaj o >jej< regularnej wymianie.

  • Zapisujemy odmianę wyrazów IntelliJ i Futu.re

    21.05.2021
    21.05.2021

    Zauważyłam, że niektóre słowa angielskie, które bez żadnych problemów odmieniamy w mowie, na piśmie wydają się bardzo kłopotliwe zapisane w przypadku innym niż mianownik.

    Przykładowo: "IntelliJ", ale o czym? "o IntelliJu?"

    Albo, jeszcze bardziej frapujący "Futu.re" (tytuł książki, stąd potrzeba, by go odmieniać i nie tłumaczyć). "O Futu.re`ze"? "O Futu.rze"? Obie utworzone desperacko formy rażą.

    Chciałabym zapytać jakie są poprawne formy? Jakimi zasadami kierujemy się je tworząc(poza unikaniem)?

  • zapożyczenia romskie
    26.03.2010
    26.03.2010
    Szanowna Redakcjo!
    Czy w języku polskim funkcjonują jakieś zapożyczenia leksykalne z języka romskiego? Chodzi mi głównie o słowa slangowe lub wulgarne.
    Z poważaniem,
    Grzegorz Korzeniowski
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego