leksykalny
  • utrzymać coś bez zmian

    11.02.2023
    11.02.2023

    Szanowni Państwo,

    zastanawiam się nad poprawnością sformułowań typu „bank centralny utrzymał stopy procentowe bez zmian/na niezmienionym poziomie”. Odnoszę wrażenie, że to sformułowania na zasadzie „cofania do tyłu”, gdyż podobnie, jak nie da się cofać do przodu, tak nie da się chyba utrzymać stóp na innym poziomie niż dotychczasowy. Będę wdzięczna za odpowiedź, czy sformułowania o utrzymaniu stóp bez zmian/ na tym samy poziomie są poprawne.

    Z góry dziękuję za pomoc.

    Z poważaniem

    AK

  • Varia
    10.02.2016
    10.02.2016
    Szanowni Państwo,
    czy forma orzeczenia w zdaniu: Wyrosła tam siedziba rządu, szkoła biblijna i letni obóz jest właściwa?
    Sprzyjać może coś czemuś pozytywnego, czyli zdanie Surowy krajobraz sprzyjał jego morderczym zamiarom jest niepoprawnie zbudowane?
    Ostatni problem:
    Najbardziej znaczącymi spośród dwóch czy trzech głównych gangów w Ameryce byli Niezniszczalni,
    Górę tę mieszkańcy nazwali Anna, od jednej z legendarnych bogiń.
    Zdania nie budzą wątpliwości?
    Dziękuję.
    Z poważaniem
    Barbara
  • walizować

    18.10.2023
    18.10.2023

    Szanowni Państwo,

    ostatnio przyszło mi sprawdzać w Google Tłumacz pewną sentencję napisaną w języku angielskim. Ku mojemu zdziwieniu jedno ze słów zostało przetłumaczone na „walizować”. Nigdzie nie znalazłam potwierdzenia istnienia tego słowa, stąd moje zapytanie, czy może ktoś z Państwa spotkał się kiedykolwiek z tym wyrazem?

  • Wariantywność 

    21.03.2022
    21.03.2022

    Dzień dobry, mam następujące pytanie: istnieją rzeczowniki które w czasie odmiany przez liczbę i przypadki mogą mieć dwie poprawne formy w jednym przypadku i liczbie, przykładami są bitw/bitew, wraka/wraku czy niemal cała odmiana słowa Rzeczpospolita. Czy istnieje jakiś termin w gramatyce lub lingwistyce który opisuje takie zjawisko? Czy istnieją jakieś rzeczowniki które mogą mieć trzy lub więcej poprawnych form?

  • w czy we?
    14.07.2003
    14.07.2003
    Dlaczego we Lwowie, ale w Lwówku Śląskim?
  • W miesiącu maju
    13.12.2015
    13.12.2015
    Szanowni Państwo,
    prowadzę od kilku tygodni ożywioną korespondencję z kilkoma urzędami. Pośród licznych zwrotów właściwych korespondencji urzędowej jeden wydaje mi się nader absurdalny. Czy istnieje logiczne wytłumaczenie dla używania formy pismo z dnia 3 września, w miesiącu maju itp. Wszak 6 lipca może być tylko dniem, maj zaś tylko miesiącem (pomijając stan sercowy starszych panów). Czy jest to błąd, utrwalony przez pokolenia biurokratów, czy poprawna forma?
  • w pokoju

    8.05.2024
    8.05.2024

    Dzień dobry, mam wątpliwości w sprawie określenia wyrażenia „w pokoju” — czy mogę uznać je za przysłówek? ( skoro pytanie gdzie?) , czy jest to jednak wyrażenie przyimkowe? Dziękuję za rozwiązanie problemu. Serdecznie pozdrawiam.

  • wpół do dwudziestej?
    20.09.2011
    20.09.2011
    Niedawno mimochodem na pytanie „Która jest godzina?” odpowiedziałem: „Jest wpół do dwudziestej”. Moje pytanie brzmi tak: czy popełniłem błąd językowy w mojej odpowiedzi?
    Zazwyczaj wyrażenie wpół do występuje w połączeniu z tym potocznym sposobem podawania czasu, zawężonym do dwunastu liczebników odpowiadających godzinom. Czy użycie go z formalną normą podawania godzin jest błędem?
  • Wymowa łacińska tradycyjna a restytuowana
    18.09.2019
    18.09.2019
    Jak należy czytać po łacinie: w formie tradycyjnej czy restytuowanej (tzn. czytając każdą literę tak jak się pisze, przy czym c jak polskie [k] oraz v jak polskie [ł]?
  • wypowiedzieć

    16.07.2022
    16.07.2022

    Szanowni Językoznawcy,


    dlaczego czasownik „wypowiedzieć” może mieć znaczenie ‘zaczynać’ (w połączeniu z wojną) oraz ‘kończyć’ (w połączeniu z umową, gościną)? Jaka jest geneza tej rozbieżności? Słownik S.B. Lindego rejestruje nawet połączenie „wypowiedzieć pokój”, które ma takie samo znaczenie co „wypowiedzieć wojnę”. (To połączenie zawiera też WSJP PAN, ale w znaczeniu pokoju jako przedmiotu umowy, zatem znowu – ‘kończyć’).


    Z poważaniem i pozdrowieniami

    J.J.

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego