-
Język a społeczeństwo16.04.201916.04.2019Mówi się, że ludzie kształtują język. Niektóre narody są bardziej otwarte, a inne powściągliwsze i często wynika to z języka, którym się posługują (w języku angielskim nie używa się zbyt często form Pan/Pani, z kolei w koreańskim mamy całą paletę honorykatywności i zasad zwracania się do osób postawionych wyżej w hierarchii). Stąd moje pytanie: Czy to ludzie kształtują język, czy język kształtuje ludzi?
-
Jidysz jako lingua franca
21.03.202311.03.2023Szanowni Państwo,
mam pytanie dotyczące rozróżnienia na języki kreolskie i Lingua franca. Uważa się ze jidysz jest Lingua franca Żydów aszkenazyjskich, natomiast ma wiele cech języka kreolskiego – wyewoluował w wyniku kontaktu z językiem germańskim, ma swoją gramatykę i jest używany przez Żydów aszkenazyjskich w kolejnych pokoleniach. Czy mogliby Państwo wyjaśnić skąd klasyfikacja jidysz jako Lingua franca?
Z poważaniem,
Maciej
-
Kawalerowie i damy Orderu Uśmiechu
29.03.202329.03.2023Dama Orderu Uśmiechu.
W Polsce wiele szkół nosi imię Kawalerów Orderu Uśmiechu. Patronują im osoby, które otrzymały to sympatyczne odznaczenie. Ale w tym gronie są zarówno mężczyźni, jak i kobiety. Czy panie, które otrzymały Order Uśmiechu, mogą więc być nazywane Kawalerami Orderu Uśmiechu? Czy nie jest tak, że powinno się obowiązkowo mówić w tym kontekście o Damach Orderu Uśmiechu? Sprawa nie jest błaha, zwłaszcza podczas szkolnych jubileuszy szkół, podczas których kobiety witane są jako kawalerowie. Jeśli mam rację, to wspomniane szkoły powinny raczej nosić nazwę Dam i Kawalerów Orderu Uśmiechu. Proszę o rozstrzygnięcie dylematu.
Andrzej
-
Moskoff9.10.20079.10.20071. Pytanie lingwistyczno-prawne. Mój mąż nosił w Polsce nazwisko Wolski-Moskow (drugi człon tego nazwiska to nazwisko bułgarskie). W Stanach Zjednoczonych, gdzie mieszkamy, nazwisko to wymawiano niepoprawnie, dlatego mąż zdecydował się na zmianę pisowni na Moskoff. Moje pytanie brzmi: czy w Polsce dopuszcza się oboczności, tzn. różne transkrypcje tego samego nazwiska z cyrylicy?
2. Pytanie lingwistyczne. Czy i jak powinno się to nazwisko odmieniać? -
Obce wyrazy kursywą (ciąg dalszy?4.09.20094.09.2009Szanowni Państwo,
państwa zalecenie dotyczące nieodmieniania nieprzyswojonych w polszczyźnie słów afrykańskich budzi jednak moją wątpliwość. W tekst redagowanej właśnie przeze mnie powieści (przekład z angielskiego), której akcja toczy się w byłej Rodezji, wplecione są wyrazy pochodzące z różnych języków afrykańskich (m. in. plemion Ndebele, Shona). Część tych wyrazów wręcz prosi się o odmianę, a nieodmieniona po prostu źle brzmi. Czy mogę je odmieniać, nawet jeśli nie są zadomowione w polszczyźnie? Podaję kilka wyrwanych z kontekstu zdań powieści, a w nawiasach znaczenie danych wyrazów. Dodam, że wszystkie afrykańskie słowa są również zamieszczone w słowniczku na końcu książki.
Czasem pijemy herbatę tak, jak to robią Afs – zanurzamy nasze kanapki w zielonych, emaliowanych kubkach, potem odgryzamy mokry kęs i pociągamy łyk herbaty, która, zanim ją połkniemy, rozlewa się po całych ustach.
Robimy to tylko po to, by charf [naśladować] Afs, ale w końcu zawsze wracamy do rozkładania, lizania i zgniatania [kanapek].
Odpychamy łokciami opony i puszczamy się biegiem do zamieszkanego przez Afs khaya [domu], skąd nadpływa ten dźwięk.
Mieszkają tu wszyscy pracownicy farmy ze swoimi żonami i picaninami [picanin – dziecko] – razem około czterdziestu rodzin.
Kuca przy ogniu i daje nam do ssania kawałek sadza [sadza – rodzaj posiłku z kukurydzy] obtoczony w cukrze.
Spoglądam do góry i widzę ją, jak czeka na nas na stoep [podest] i już z daleka zauważa nasze poncha.
Och, to dlatego, że amadlozi [duchy przodków] nie potrzebują w niebie szczurów i dlatego, że n’anga [szaman] potrzebuje szczurzych pazurów, by zrobić niezwykłe muti [lekarstwo].
Z góry serdecznie dziękuję za odpowiedź,
Anna -
panna wstrzemięźliwa
7.06.202318.02.2015„Pokorniuchno się skłoniła, jako panna wstrzemięźliwa”. Co dokładnie autor pieśni adwentowej miał na myśli nazywając Maryję wstrzemięźliwą? Jako – czyli jej pokorny pokłon wynika z jej wstrzemięźliwości? Wstrzemięźliwy jest ten, kto (po)wstrzymuje (się) – kalka łac. continentia, dotyczyć to może zresztą różnych obszarów życia. Proszę o wyjaśnienie :)
Pozdrawiam serdecznie
Łukasz
-
Pochodzenie wyrazów
11.06.202311.06.2023Dzień dobry,
chciałam zapytać jaka jest zasada rozpoznawania wyrazów rodzimych i obcych?
Pozdrawiam
Alicja
-
przecinek w zapisie symbolicznym6.12.20156.12.2015Szanowni Państwo,
w tekstach matematycznych pojawia się często zdanie typu
Funkcja f ma tę własność, że dla każdego s in S, x in A(f(s)) (in zastępuje symbol należenia),
które należy czytać:
„Funkcja f ma tę własność, że dla każdego elementu s ze zbioru S element x należy do zbioru A(f(s))”.
Po rozwinięciu widać, że nie ma składniowego uzasadnienia dla przecinka między s in S a x in A(f(s)), ale w wersji z symbolami jego brak zakłóca czytelność. Czy w takim razie stawiać go tam, czy nie?
-
różności22.10.201022.10.20101.Czy w poniższym wersie poprawnie odmieniono czasownik upomnieć? Wg jakiego schematu odmienia się ten czasownik?
Kiedy dni są łudząco podobne,
trudniej spojrzeć beztrosko przed siebie,
zamyślenie się czasem upomnie,
trafne zdanie z przeszłości odgrzebie.
2.Jak się nazywa w terminologii lingwistycznej taki sposób zapisu słów: po(d)woje, nie(do)wiara, pozwalający na nadanie wyodrębnionej części słowa innego znaczenia, niż [ma] jego oryginał? -
Szeregowanie podhaseł w pozycji indeksowej złożonej
8.01.20218.01.2021Szanowni Państwo,
Czy przy ułożeniu alfabetycznym podhaseł w indeksie nie bierze się pod uwagę spójników występujących na początku, np. a, i, w? Czyli podhasło "krytyka" znajdzie się pomiędzy hasłami: a konieczne badania, a kryzys tożsamości?
Pozdrawiam i dziękuję