logicznie
  • Łączliwość normatywna większości
    4.06.2020
    4.06.2020
    Proszę o informację na temat poprawności użycia sformułowania duża większość. Określenie to wydaje się być poprawnym gramatycznie i mieć sens (wszak większość może mieć różną skalę i być np. znikomą lub przytłaczającą), jednak według mnie duża większość brzmi dziwnie, zwłaszcza kiedy zestawiam z nią podobnie skonstruowaną małą większość.
    Z góry dziękuję za udzielenie odpowiedzi.
  • masło maślane
    30.05.2001
    30.05.2001
    Czy zamiast bardzo rozpowszechnionego zwrotu tylko i wyłącznie nie wystarczy mówić np. tylko lub wyłącznie, lub jedynie? Uważam bowiem, że jest to takie samo przedobrzenie, jak: mocno i silnie, mało i niewiele itp. Jak mam rozumieć zwrot usłyszany z ust p. min. Lecha Kaczyńskiego; „nie tylko i wyłącznie będą rozpatrywane …, ale..”?
    Pozostaję z szacunkiem –
    Zdzisław Mrugalski
  • Naj-
    4.04.2018
    4.04.2018
    Czy użycie przedrostka naj- jest możliwe w odniesieniu do więcej niż jednego podmiotu, czy też przedrostek naj- sam w sobie definiuje, że coś lub ktoś pod jakimś względem jest niepowtarzalne?

    Co w sytuacji, kiedy na świecie istnieją dwa różne samochody, które są szybsze od wszystkich pozostałych, ale względem siebie osiągają dokładnie taką samą prędkość maksymalną? Czy można o nich mówić, że są to najszybsze samochody na świecie, czy musi być ten jeden jedyny?

    Pozdrawiam
  • nazwy konkursów
    28.03.2014
    28.03.2014
    Witam!
    Proszę o odpowiedź na pytanie, jaką literą – dużą czy małą – piszemy słowa moja ojczyzna w tytule konkursu: „Wielkopolska – moja mała ojczyzna”.
    Dziękuję
  • Nieszekspirowski
    27.04.2016
    27.04.2016
    Szanowni Państwo!
    Z jednej strony jest dopuszczona pisownia małą i dużą literą przymiotników takich jak molierowski (jaki?)/ Molierowski (czyj?), szekspirowski (jaki?) i Szekspirowski (czyj?), jednak w połączeniu z nie WSO podaje tylko nie-Szekspirowski i nie-Molierowski, tymczasem, logicznie rzecz biorąc, forma nieszekspirowski jak najbardziej powinna występować, ba! występować częściej ze względu na znaczenie. Z góry dziękuję za wyjaśnienie.

    Z poważaniem
    Agnieszka Buczkowska
  • Nigdy nie dość
    2.01.2010
    2.01.2010
    Który zwrot jest poprawny językowo? Nigdy za dużo czy nigdy nie za dużo (analogicznie ze słowem zbyt)?. Zawsze byłam pewna, że mówi się nigdy za dużo/ zbyt wiele, natomiast tak często spotykam się z nigdy nie za dużo, że zastanawia mnie, czy dwie wersje są poprawne (mimo, iż logicznie przeczą sobie), czy po prostu jest to powszechny błąd?
  • obłuda i cynizm
    1.09.2014
    1.09.2014
    W poradzie obłuda i cynizm zauważył Pan, że „nie można być jednocześnie obłudnikiem i cynikiem, przynajmniej nie w tej samej sprawie”. Przeszukanie stron WWW pod kątem wyrażeń cyniczny i obłudny oraz obłudny i cyniczny pokazuje jednak, że obłuda i cynizm idą w parze dosyć często, przynajmniej w tekstach. Nawet w ISJP (s.v. obłudny) znalazł się przykład: „Była cyniczna i obłudna”, a w Wielkim SJP wśród typowych połączeń obłudy jest obłuda i cynizm. O czym to może świadczyć?
  • odmiana nazw ulic – ciąg dalszy
    18.07.2003
    18.07.2003
    Szanowni Państwo!
    Piszę w nawiązaniu do listu, który opublikowano ostatnio w Poradni. Oto jej treść wraz z odpowiedzią:
    Pytanie: Odmiana nazw ulic: Jest w Warszawie ul. Zgoda. Jak ją odmienić, może w ogóle się nie odmienia? Mieszkam na Zgoda 5 czy na Zgody 5? Dziękuję za pomoc.
    Odpowiedź: Jest więcej ulic o formie rzeczownika w mianowniku, np. Trakt Lubelski. Powiedziałbym, że ktoś mieszka na Trakcie Lubelskim albo przy Trakcie Lubelskim (druga forma brzmi bardziej oficjalnie), podobnie na (przy) Zgody 5 albo na (przy) ulicy Zgoda 5. Sformułowanie „Mieszkam na Zgoda 5” brzmi bardzo niezręcznie.

    Natomiast moim zdaniem poprawne jest sformułowanie: „Mieszkam przy/na ul. Zgoda 5” (jak w odpowiedzi) albo (uwaga!) „Mieszkam na Zgodzie 5” (czyli z miejscownikiem), a nie „(…) na Zgody 5” (czyli z dopełniaczem). Forma Zgody 5 byłaby poprawna, gdyby ulica nosiła nazwę na przykład jakiegoś wyimaginowanego Antoniego Zgody. Proszę powiedzieć, czy moje rozumowanie (i wyczucie językowe) jest prawidłowe.
    Przy okazji zadam pytanie również dotyczące nazwy warszawskiej ulicy. Chodzi mi o ulicę Freta na Nowym Mieście. Jak się powinno mówić: sklep przy/na Freta czy może sklep przy/na Frecie?
  • Oficjalny słownik polskiego scrabblisty
    10.10.2002
    10.10.2002
    1. Czy formy takie, jak robiłoś, robiłom, to wymysł scrabblistów, czy też ma to jakieś „głębsze” uzasadnienie?
    2. Dlaczego poprawnie jest huj i chuj, a z przymiotników tylko chujowy (według OSPS [Oficjalnego słownika polskiego scrabblisty – Red.])?
    3. Dlaczego w słowniku jest np. peugeot, a łada i wiele innych nie?
  • Orzecznik rzeczownikowy w mianowniku
    25.11.2019
    25.11.2019
    Dzień dobry. Chciałam wiedzieć czy poprawne jest sformułowanie „Co to jest lek (nazwa leku)?”, czy „Co to jest stół?”. Logicznie patrząc, powinno się zadawać to pytanie w narzędniku, a nie w mianowniku. Pozdrawiam
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego