matkę
  • BystraBystrej, czyli kto był zapłakany?
    13.10.2017
    13.10.2017
    Szanowni Państwo,
    nazwa wsi Bystra w gminie Wilkowice ma odmianę przymiotnikową. Czy jest możliwe, że kiedyś odmieniała się inaczej, np. rzeczownikowo? We wsi tej znajduje się muzeum Juliana Fałata. Wydaje mi się, że w zachowanych tam dokumentach sprzed przeszło stu lat spotkałem się z inną odmianą.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Feminatywy

    16.10.2021
    16.10.2021

    Szanowni Państwo!


    Opierając się na definicji p. dr. Łazińskiego: feminatywy to „żeńskie warianty nazw wykonawców czynności oraz osobowych nazw charakterystycznych”, czy słowa „żona”, „córka”, „matka” są feminatywami (żeńskimi wariantami osobowych nazwy charakterystycznych „mąż”, „syn”, „ojciec”)?


    Pozdrawiam

    Piotr Chyliński

  • Góral-flisak czy góral flisak?
    8.06.2018
    8.06.2018
    Szanowni Państwo,
    zastanawia mnie hasło góral-flisak, notowane przez WSO. Czy pisownia rozłączna nie byłaby bardziej wskazana? Jeśli dobrze rozumiem, chodzi po prostu o 'górala trudniącego się flisactwem'. W moim odczuciu trudno uznać te określenia za równorzędne w takim sensie, jak np. w wyrażeniu fryzjerka-kosmetyczka (przykład z WSO). Tak jak nie napiszemy (chyba) Pomorzanin-ślusarz

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • gra półsłówek
    25.06.2001
    25.06.2001
    Jak się pisze, razem czy osobno: półczłowiek, półbyk?
  • jeden kafelek – cała gama kafelków
    12.05.2020
    12.05.2020
    Ostatnio w TV usłyszałam mamy całą gamę kafelków – czy to poprawna forma? Mam wrażenie, że powinno być (kogo, czego) kafelek.
  • jeszcze o pleonazmach
    3.11.2012
    3.11.2012
    Szanowni Państwo!
    Czy dopuszczalne są konstrukcje typu „Nie miałem INNEGO wyboru” albo „Ryzykowałeś dla mnie WŁASNYM życiem”? Zastanawia mnie, czy użycie wyrazów zapisanych wielką literą nie jest w tym przypadku niepotrzebne lub nawet błędne, jak w przypadku cofać się DO TYŁU. Będę wdzięczny za odpowiedź.
    Pozdrawiam,
    Kamil Kukla
  • Karczma, podeszwa
    3.07.2020
    3.07.2020
    Dzień dobry,
    intryguje mnie odmiana przez przypadki takich słów jak karczma czy podeszwy. Zgodnie ze słownikiem w dopełniaczu brzmi ona: karczem i podeszew. Czy to jakieś wyjątki? W słowach typu platforma czy oferma to e w odmianie jest już pomijane.
    Pozdrawiam
    Agnieszka
  • Końmi, ale słoniami
    9.07.2019
    9.07.2019
    Nurtuje mnie zasada odmiany pewnej grupy wyrazów. Mamy wyraz koń, od którego narzędnik (z kim, z czym?) liczby mnogiej to końmi lub koniami. Natomiast dla wyrazu słoń, ów narzędnik to tylko słoniami.
    Jeśli chodzi o rodzaje żeńskie, to mamy wyraz broń, od którego narzędnik to tylko broniami, a już w wyrazie toń, jest to tylko tońmi.
    Analogicznie gość (gośćmi) i kość (kośćmi/kościami).
    Czy istnieje jakaś reguła, by móc wydedukować prawidłowość odmiany innych tego typu wyrazów?
  • Książę d’Este
    13.10.2017
    13.10.2017
    W roku 1809 doszło do bitwy wojsk polskich z austriackimi w Raszynie. Polskimi dowodzi Książę Poniatowski, austriackimi – książę Ferdynand d'Este. Mam pytanie, jak należy prawidłowo wymawiać nazwisko tego ostatniego? Pisownia wskazywałaby na wymowę francuską, a więc [dest], jednak na przykład w rosyjskojęzycznej wersji Wikipedii rosyjski zapis tego nazwiska to [deste]. Która wymowa jest właściwa?
    Bardzo dziękuję i pozdrawiam
  • lekarz w roli sędziego
    24.06.2012
    24.06.2012
    W pewnym artykule natknąłem się na wyrażenie: „Lekarz skarze na śmierć matkę i dziecko”. Moim zdaniem powinno być: „Skaże na śmierć”. Wydaje mi się bowiem, że poprawne jest sformułowanie skazać na śmierć, a nie skarać na śmierć. Jednakże w wyszukiwarce Google wyrażenie skarze na śmierć zwraca aż 11 800 wyników, a skaże na śmierć – 43 400. Stąd moja wątpliwość, czy forma skarze na śmierć jest poprawna.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego