mieść
  • Dziwny start
    27.05.2019
    27.05.2019
    Szanowni Państwo,
    ostatnio w jednym z artykułów przeczytałam takie zdanie: Jednak te dość proste techniki nie mają startu do tego, w co można zaopatrzyć się teraz. Czy sformułowanie nie mają startu jest poprawne? Czy nie powinno być raczej zastąpione zwrotem nie mają szans? Można nie mieć dobrego/złego startu lub mieć dobry/zły start (w znaczeniu ‘początek’). Nie można chyba nie mieć startu w ogóle?

    Z góry dziękuję za odpowiedź,
    Paulina
  • jest – nie ma

    9.04.2023
    9.04.2023

    Dzień dobry,

    chciałbym zapytać o powód, dla którego różnymi czasownikami określamy to czy coś się gdzieś znajduje, czy też nie. Przykładami mogą być: „we wsi jest szkoła”, „tam jest pies” używające odmienionego czasownika "być", ale „we wsi nie ma szkoły”, „tam nie ma psa” z czasownikiem „mieć”.

  • krzyczeć po kimś
    12.03.2016
    12.03.2016
    Zdarza mi się słyszeć, zwłaszcza wśród moich znajomych z południa Polski, formę krzyczeć po kimś zamiast krzyczeć na kogoś. Z początku podejrzewałem, że jest to element śląskiej gwary, ale później zdarzało mi się napotykać tę formę także u mieszkańców innych rejonów kraju. Żaden ze słowników, które przeglądałem, nie wspomina o krzyczeniu po kimś. Stąd moja prośba o wyjaśnienie, skąd w języku wzięła się ta forma i czy można uznać za poprawne jej stosowanie.
  • Orzeczenie przy podmiocie szeregowym
    10.02.2016
    10.02.2016
    Szanowni Państwo,
    czy orzeczenie w tych zdaniach ma właściwą formę:
    W budynku mieściły się kuchnia, w której stała lodówka, a także biura, gdzie zajmowano się bieżącymi sprawami.
    W kącie miało stanąć kilka niewielkich szafek i regał na książki.
    Załóżmy, że oba zdania pojawiają się w książce. Czy orzeczenie musi mieć tę samą formę, skoro w zdaniach są podmioty szeregowe? Czy każde zdanie z podmiotem szeregowym musi mieć w książce orzeczenie w liczbie mnogiej?
    Dziękuję.
    Z poważaniem
    Barbara S.
  • Przecinek przed co (i nie tylko) – uzupełnienie
    29.02.2016
    29.02.2016
    Szanowni Państwo,
    piszę w związku z poradą Przecinek przed co.
    Zastanawiam się, czy w przykładach bez przecinka nie chodzi po prostu o ten człon bezokolicznikowy? Tzn. czy to nie on decyduje o takiej interpunkcji? Czy co jest jakoś wyróżnione? Jak będzie z interpunkcją np. w takich zdaniach: Wiem dokąd iść, Nie mam gdzie spać?
    Co to znaczy z których jeden (…) ściśle łączy się z co? Ściśle, czyli jak?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Seks jednak uprawiajmy

    28.10.2020
    28.10.2020

    Szanowni Państwo,

    zwracam się do Państwa z pytaniem, co językoznawcy sądzą o wyrażeniu mieć seks, które jest zapewne dosłownym tłumaczeniem angielskiego to have sex, a z którym coraz częściej spotykam się w języku polskim. Zadaję to pytanie, bo forma mieć seks razi mnie, zdaje się zakładać bierność, a nawet mam wrażenie, że zamienia seks w towar. Zwracam też uwagę, że na tłumaczenie have jako mieć, mimo że nie piszemy w przekładach mieć śniadanie”.


    Z wyrazami szacunku,

    Jakub Jędrusiak

  • atakować i kontratakować
    21.03.2009
    21.03.2009
    Dzień dobry,
    czy czasownik kontratakować może mieć jakiekolwiek dopełnienie? Jeśli nie, to dlaczego? Pytam, gdyż napisawszy tytuł: „TomTom kontratakuje Microsoft”, usłyszałem zarzut, iż czasownik kontratakować nie może mieć dopełnienia. Osobiście nie widzę jednak żadnych formalnych przeszkód, żeby pan Kowalski mógł kontratakować pana Iksińskiego. Wszak pan Iksiński pana Kowalskiego atakować może. Dlaczego więc czasownik kontratakować miałby mieć inną łączliwość niż atakować?
    Bartomir
  • Beza pavlova

    25.02.2023
    25.02.2023

    Dzień dobry,

    mam pytanie odnośnie odmiany nazwy. Posiadamy w ofercie naszej restauracji wypiek o nazwie beza pavlova, ale nie wiem czy powinno się odmieniać słowo pavlova przez przypadki. Czy powinno się powiedzieć, że posiadamy w ofercie bezę pavlova, bezę pavlovej czy może bezę pavlovą?

    Pozdrawiam serdecznie

    Martyna

  • Bigos w języku
    3.06.2020
    3.06.2020
    Szanowni Państwo!
    Ostatnio próbowałem dowiedzieć się czegoś więcej o kulturowej historii bigosu. Czy mógłbym prosić o wyjaśnienie znaczenia następujących polskich idiomów, które znalazłem w „Encyklopedii staropolskiej” Glogera: ni to bigos, ni to flaki; bigos – wczorajsza potrawa; bigos ze starej miotły.
    Z życzeniami zdrowia
    Adam N.
  • być zmęczonym czymś
    11.12.2012
    11.12.2012
    Czy czasownik zmęczony może mieć przenośne znaczenie 'mieć czegoś dość'? Np. w zdaniu: „Jestem zmęczony jego ciągłym spóźnianiem się”.
    W WSPP w haśle męczyć jedno ze znaczeń to: 'powodować zmęczenie, wyczerpywać, nużyć'. Czy w sytuacji, gdy w słowniku podanych jest kilka słów po przecinku (jak powyżej), znaczenie musi się odnosić jednocześnie do wszystkich słów czy też może się odnosić jedynie do jednego, wybranego słowa?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego