Szanowni Państwo,
czy robiąc korektę współczesnego tekstu, w którym przytoczony jest fragment sformułowanej przed wieloma laty reguły zakonnej, ingerować w ortografię tego cytatu i uwspółcześnić w nim pisownię nie z imiesłowami przymiotnikowymi? Jak postępować w innych podobnych sytuacjach, na przykład gdy cytuje się fragment brewiarza albo Pisma Świętego? Zachować czy zmienić pisownię oryginału?

Proszę o poradę
Halina Mastalska

Szanowni Eksperci,

moje pytanie dotyczy uwspółcześniania pisowni tekstów źródłowych cytowanych w tego typu publikacjach jak podręczniki do historii dla klas I–IV liceum. Gdy jest przywoływany fragment wiersza dołączonego do ryciny z ok. 1655 r. (cytowany za: http://www.pauart.pl/app/artwork?id=592feb950cf231dc-2c38bde1), powinno się dokonać transliteracji czy transkrypcji? Jeżeli ta druga opcja wchodzi w grę, to jak to zaznaczyć w opisie bibliograficznym?

Łączę wyrazy uznania

A.G.

Szanowni Państwo,

czy w tekstach ludowych obowiązują takie same zasady interpunkcyjne jak w tekstach współczesnych? Przykład: pieśń „Zaświeć niesiądzu” (czyli: „Zaświeć, miesiącu”). Po czasowniku „zaświeć” powinien być przecinek, jednak nie znalazłam go w żadnym z dostępnych mi źródeł z zapisem tekstu tej pieśni. Czy przygotowując ten tekst do wydania w zbiorze pieśni dla dzieci, powinnam uwzględnić przecinek? Czy jednak zachować oryginalną pisownię?

Pozdrawiam serdecznie

Czytelniczka

Szanowni Państwo,
czy w cytatach z niewydanych dotychczas rękopisów (np. z listów) i druków XVII-, XVIII-, XIX-wiecznych, zamieszczonych w tekstach naukowych, należy (można?) modernizować ortografię i interpunkcję? Co z cytatami z początku XX w.?
Łączę wyrazy szacunku
Czytelniczka

Interesuję się hobbistycznie historią, głównie w zakresie dotyczącym mojej rodzinnej miejscowości Świątniki Górne. Opisując historię z okresu zaboru austriackiego, natrafiłem na dylemat co do pisowni nazw własnych, urzędów galicyjskich itp., gdyż oficjalnie wszystkie przymiotniki w nazwach były pisane mała literą czyli np. był Sejm krajowy, Towarzystwo Czytelni ludowej, cesarsko-królewska Szkoła ślusarska itd. Czy używając nazw tych instytucji powinno się pisać zgodnie ich oryginalnym zapisem czy według współczesnych norm ortograficznych.
Z wyrazami szacunku
Jerzy Czerwiński

Dzień dobry, mam problem z zapisem partykuły nie z imiesłowami. Czy w tekście odwołującym się do aktów prawnych (ustaw, rozporządzeń) sprzed 1997 roku i przywołującym definicje zawarte w tych aktach, powinnam stosować oryginalną pisownię rozłączną? Np. jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej?

Szanowni Eksperci,

moje pytanie dotyczy ewentualnego uwspółcześniania pisowni tekstów źródłowych cytowanych w tego typu publikacjach jak podręczniki do historii dla klas I–IV liceum.

Czy, cytując tekst z książki wydanej w 1897 r., powinno się zachować ortografię oryginału, czyli wyrazy w takiej formie jak np. demoralizacyą, dyplomacyi, Ministerya, Komisye, Komisyj?

Będę zobowiązana za wszelkiego rodzaju wskazówki.

Łączę wyrazy uznania

A.G.

Szanowni Państwo,
szczególnie zainteresowała mnie ostatnia odpowiedź, dotycząca modernizacji tekstu cytatu. W związku z tym chciałbym dowiedzieć się, jakie odniesienie ma niniejsza zasada do tytułów. Czy należy stosować tę zasadę również w nazwach książek? Jak mam zapisać w bibliografii następującą pozycję: S. Rossowski, Lwów podczas inwazyi, Lwów b. r. [1916] (oryginalna nazwa), czy może: S. Rossowski, Lwów podczas inwazji, Lwów b. r. [1916]?
Z wyrazami szacunku,
Krzysztof K. Wróbel

Oto fragment kolędy: „rąbek z głowy zdjęła,/ W który Dziecię owinąwszy,/ Siankiem Go okryła”. Go – to r. męski, Dziecię – nijaki. Zamiana Go na Je usunęłaby niezgodność rodzaju gramatycznego, jednak użycie formy Je w odniesieniu do tej postaci budzi kolejne wątpliwości (uzus?). Poza tym czy takie pozycje tych dwu wyrazów w zdaniu („Dziecię owinąwszy” to coś jak osobne zdanie składowe) rzeczywiście pociąga konieczność zgodności rodzaju?
Jest zatem błąd czy można to wytłumaczyć inaczej?

Szanowni Państwo,

czy przygotowując do wydania korespondencję z czasów II wojny światowej, należy poprawić, czy też wiernie zachować ortografię i interpunkcję oryginału?

Z wyrazami szacunku

Czytelniczka